ET5

10.3. Polityka turystyczna a zarządzanie turystyką 165

(np. w Hiszpanii) lub odpowiedni departament (np. w Polsce). Ważną funkcję pełnią również tzw. narodowe organizacje turystyczne (National Tourism Organization - NTO), które, będąc organizacjami rządowo-samorządowymi (lub pozarządowymi), poprzez przejęcie określonych funkcji od organów centralnej administracji państwowej (zwłaszcza w zakresie promocji turystycznej), stają się częścią centralnego systemu zarządzania turystyką. W przeciwieństwie do NTA, których głównym zdaniem jest sprawowanie funkcji administracyjnej wobec turystyki oraz zarządzanie strategiczne sektorem (są odpowiedzialne za formułowanie polityki turystycznej w ramach ogólnej strategii gospodarczej administracji państwowej), NTO zajmują się bieżącym zarządzaniem. Na przykład kompetencje tych instytucji w krajach Unii Europejskiej obejmują głównie promocję zagraniczną, koordynację promocji wewnętrznej i zewnętrznej, strategie marketingowe.

Zarządzanie turystyką to nie tylko organizowanie turystyki w kraju, ale także bezkolizyjne jej funkcjonowanie w systemie całej gospodarki państwa, który należy rozpatrywać w aspekcie globalnym, obejmującym swoim zasięgiem nic tylko jeden kontynent. Pojęcie globalna wioska, obejmujące możliwość szybkiego kontaktu i wymiany informacji między ludźmi na całym świecie, wywiera także duży wpływ na funkcjonowanie turystyki na całym świecie. Na początku lat 90. XX wieku turystyka stała się jednym z najważniejszych elementów współczesnego, szybko rozwijającego się świata postindustrialnego. W XXI wieku zarządzanie turystyką prawdopodobnie będzie się odnosiło w swoim oddziaływaniu do aspektu globalnego, a instytucjami zarządzającymi staną się organy ponadnarodowe, które będą kompleksowo odpowiadać za kształt rynku usług turystycznych i jednocześnie wpływać na potrzeby potencjalnych konsumentów.

Zarządzanie turystyką powinno się charakteryzować umiejętnością aktywizowania turystyki poprzez jej wzrost i rozwój (aspekt ilościowy i jakościowy), a także oddziaływania na branże współpracujące. W dużej mierze decydują o tym decyzje proturystyczne administracji rządowej oraz jej polityka względem tego sektora gospodarki. Elementy systemu zarządzania rozwojem turystycznym w Polsce można podzielić na następujące grupy:

•    organizacje pełniące funkcje wykonawcze i realizujące politykę organów administracji rządowej i samorządów terytorialnych - Departament Turystyki w Ministerstwie Gospodarki, Polska Organizacja Turystyczna, Polska Agencja Rozwoju Turystyki,

•    organizacje samorządu gospodarczego w turystyce, działające na dwóch poziomach terytorialno-organizacyjnych,

•    ogólnopolskie organizacje branżowe - Polska Izba Turystyki (zrzesza głównie biura podróży), Izba Gospodarcza „Uzdrowiska Polskie” (zrzesza instytucje i podmioty zajmujące się turystyką uzdrowiskową), Federacja Turystyki Wiejskiej „Gospodarstwa Gościnne” (zrzesza stowarzyszenia agroturystyczne), Izba Gospodarcza Polskie Zrzeszenie Hoteli (zrzesza przedsiębiorstwa hotelarskie) itp.,

•    regionalne branżowe izby turystyczne,

•    niekomercyjne (często społeczne) organizacje działające w obszarze turystyki

- Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze, Polskie Towarzystwo Schronisk