ET2

162 Rozdział 10. Polityka turystyczna

Rozwój zrównoważonego rynku turystycznego, w którym podaży odpowiada popyt wynikający z pełnego zakresu potrzeb turystów, zależy w dużej mierze od właściwej polityki państwa w dziedzinie turystyki. W początkowym okresie rozwoju tej dziedziny gospodarki, kiedy ruch turystyczny był niewielki, zagadnieniami jej rozwoju oraz organizacją zajmowały się różnorodne instytucje o charakterze lokalnym. Z biegiem lat zainteresowanie państwa sektorem turystycznym zaczęło wzrastać. Pojawiło się wiele czynników, które pozwoliły skuteczniej kształtować świadomość organów państwowych na temat zagadnień turystycznych i ich wpływu na życie gospodarcze państwa. Oddziaływanie państwa na sektor turystyczny jest spowodowane tym, że turystyka:

•    ma istotne znaczenie dla polityki gospodarczej,

•    ma duży wpływ na politykę zagraniczną,

•    ma duże znaczenie dla prowadzonej przez państwo polityki społecznej,

•    bierze udział w kształtowaniu bilansu płatniczego,

•    jest elementem aktywizacji zawodowej społeczeństwa,

•    jest elementem aktywizacji regionów mniej zaawansowanych gospodarczo.

Sektor turystyczny jednak jako jeden z elementów mechanizmu gospodarczego kraju

nie jest w stanie bez pomocy państwa rozwijać się samodzielnie, wykorzystuje więc infrastrukturę ogólną kraju, nakłady na inwestycje turystyczne (tworzenie bazy turystycznej finansowanej ze środków budżetowych), a także wpływa na tworzenie norm prawnych usprawniających i porządkujących system organizacji sektora turystycznego.

10.3. Polityka turystyczna a zarządzanie turystyką

Polityka turystyczna jest związana z postrzeganiem turystyki jako przemysłu lub gospodarki (stąd przemysł turystyczny lub gospodarka turystyczna). W tym przypadku turystyka jest częścią gospodarki narodowej, która obejmuje - oprócz przedsiębiorstw bezpośrednio związanych z zaspokajaniem potrzeb turystów - także pracującą na rzecz przemysłu (gospodarki) turystycznego całą sferę instytucjonalną (w tym publiczną), a więc instytucje administracji rządowej, samorządu terytorialnego na obszarach turystycznych, samorządu gospodarczego sektora turystycznego oraz międzynarodowe i krajowa ośrodki decyzyjne w sferze polityki turystycznej. Tak więc w aspekcie makroekonomicznym polityka turystyczna odnosi się do zarządzania turystyką jako gospodarką, która staje się w tym przypadku systemem zarządzanym. Sferą zarządzającą są wspomniane instytucje administracji rządowej szczebla krajowego i regionalnego, centralne i regionalne ośrodki decyzyjne, instytucje samorządu gospodarczego (w tym turystycznego), a także instytucje ochrony konkurencji i konsumenta oraz instytucje międzynarodowe. W ramach systemu zarządzanego, jakim jest sektor turystyczny, znajdują się:

• gminy turystyczne (lub gminy nastawione na turystykę) odpowiedzialne m.in. za infrastrukturę techniczno-ekonomiczną turystyki (określaną często mianem infrastruktury paraturystycznej lub komplementarnej wobec turystyki), czyli sieć kanalizacyjną, zaopatrzenie w wodę. urządzenia ochrony środowiska, urządzenia sportowo-rekreacyjne, sieć drogową, oświetlenie ulic,