ET2

72 Rozdział 5. Rynek usług turystycznych

turystyczne zajmujące się organizacją oraz pośrednictwem sprzedaży gotowych pakietów turystycznych. Z tego punktu widzenia wymienić można:

•    organizatorów turystyki,

•    pośredników turystycznych,

•    agentów turystycznych,

•    innych usługodawców turystycznych.

Rozróżnienie powyższe ma znaczenie z punktu widzenia charakteru praw i obowiązków nakładanych na przedsiębiorców. Należy jednak zaznaczyć, że rozróżnienie nie ma charakteru klasyfikacji - przedsiębiorca może jednocześnie prowadzić działalność właściwą dla organizatora turystyki, pośrednika turystycznego, agenta czy innego usługodawcy, pod warunkiem że spełni warunki ustawy dla każdego z tych rodzajów działalności¹³.

Potocznie określa się przedsiębiorstwa prowadzące wymienione powyżej rodzaje usług mianem biur podróży. Określenie to jednak nie oddaje podstawowych różnic w zakresie świadczonych usług i wynikających z tego zakresu obowiązków wobec klientów.

Organizatorem turystyki jest przedsiębiorca organizujący imprezę turystyczną¹⁴. Organizator turystyki występuje we własnym imieniu jako usługodawca wobec klientów, tj. osób zawierających umowy o świadczenie imprez turystycznych lub uprawnionych do korzystania z tych imprez na podstawie umowy zawartej przez inną osobę.

Pośrednik turystyczny to przedsiębiorca wykonujący na zlecenie klienta czynności faktyczne i prawne związane z zawieraniem umów o świadczenie usług turystycznych. Pośrednik turystyczny pośredniczy w zawieraniu umów na zlecenie klienta, a zatem działa w interesie klienta, często bezpośrednio w jego imieniu, i nie może być związany umową agencyjną czy działać w interesie drugiej strony umowy, np. organizatora turystyki lub innego usługodawcy.

Ustawodawca definiuje agenta turystycznego jako przedsiębiorcę, którego działalność polega na stałym pośredniczeniu w zawieraniu umów o świadczenie usług turystycznych na rzecz organizatorów turystyki mających zezwolenie kraju lub na rzecz innych usługodawców mających siedzibę w kraju.

W obszernej grupie tzw. pozostałych usługodawców turystycznych, czyli inaczej producentów usług cząstkowych, wymienić należy hotelarzy, przewoźników, podmioty świadczące usługi rekreacyjne, przewodników turystycznych, pilotów wycieczek, restauratorów i innych, którzy nie organizują imprez turystycznych i nie pośredniczą na zlecenie klienta w zawieraniu umów o świadczenie usług turystycznych. Do grupy tej zaliczyć można zatem także pośredników działających na zlecenie innych przedsiębiorców turystycznych, a nie klientów.

Kolejnym podmiotem rynku usług turystycznych jest państwo. Rola państwa na rynku usług polega na tworzeniu przedsiębiorstwom turystycznym optymalnych warunków działania poprzez:

•    wspieranie ekspansji podmiotów gospodarczych na rynki zagraniczne,

•    uczestnictwo w procesach integracyjnych, zwiększających możliwości sprzedaży usług turystycznych (np. Unia Europejska),

¹³    J. Raciborski, J. Sondel, K. Sondcl. H. Zawistowska, Prawo turystyczne, op. cit., s. A/23.

¹⁴    Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 roku o usługach turystycznych, op. cii.