ET4

134 Rozdział 8. Ceny usług turystycznych

Ustawa o podatku VAT określa zasadniczo trzy stawki tego podatku: 22%, 7% i 0%. Istnieje też grupa towarów i usług, które są zwolnione od podatku i mimo że w ujęciu czysto matematycznym podatek 0% i zwolnienie jest tym samym, to dla potrzeb rozliczeń z podatku są to dwie odmienne podstawy opodatkowania i ich prawidłowe zastosowanie ma ogromne znaczenie, szczególnie przy rozliczaniu podatku. Z punktu widzenia branży turystycznej korzystniejszy jest podatek 0% niż zwolnienie²⁷.

Od 1 maja 2004 zostały wprowadzone szczególne procedury opodatkowania usług turystycznych. Wiąże się to z dostosowaniem polskiego systemu podatkowego do regulacji zawartych w VI Dyrektywie Unii Europejskiej. Wszelkie transakcje dokonywane przez biura podróży dla realizacji podróży są traktowane jako jedna usługa świadczona przez biuro podróży podróżnemu. Usługa ta podlega opodatkowaniu w kraju, w którym biuro podróży ustanowiło siedzibę swojej działalności lub ma zakład stały, z którego wyświadczyło usługę. W odniesieniu do tej usługi kwotą podlegającą opodatkowaniu oraz ceną bez podatku jest marża biura podróży, czyli różnica między kwotą bez podatku, którą ma zapłacić podróżny, a rzeczywistym kosztem poniesionym przez biuro podróży za dostawy i usługi świadczone przez innych podatników, jeżeli transakcje te realizowane są dla bezpośredniej korzyści podróżnego (transport, wyżywienie, ubezpieczenie, zakwaterowanie). Jeśli transakcje zostały powierzone przez biuro podróży innemu podatnikowi i dokonane przez niego poza terytorium Wspólnoty, usługi biura podróży są traktowane jako zwolniona od podatku działalność pośrednika. Podatek naliczony biuru podróży przez innych podatników od transakcji dokonanych dla bezpośredniej korzyści podróżnego nie będzie podlegał odliczeniu lub zwrotowi w żadnym z państw członkowskich²⁸.

W tabeli 8.1 przedstawiono zasady stosowania podatku VAT w polskiej gospodarce turystycznej.

Podmioty wykonujące usługi turystyczne mogą opodatkować swoje usługi w następujący sposób:

1.    Podatnik sam wykonujący usługę, mając odpowiednią bazę noclegowo-żywie-niową i środki transportu, zatrudnia pilotów i opiekunów, rozlicza podatek od towarów i usług na zasadach ogólnych. Dokonuje odliczenia podatku naliczonego związanego z zakupami dotyczącymi bezpośrednio danej usługi, natomiast obrót z tytułu wykonywania przedmiotowych usług opodatkowuje według stawki podstawowej 22%.

2.    Podatnik dokonuje zakupu towarów i usług w celu zapewnienia konsumentowi odpowiednich warunków pobytowych, rozlicza podatek od marży liczonej jako różnica pomiędzy należnością, jaką ma zapłacić konsument usługi, a ceną nabycia poszczególnych jej składników.

3.    Podatnik, oprócz towarów i usług nabytych, wykorzystuje również usługi własne.

Powinien wtedy odrębnie:

• ustalić podstawę opodatkowania od towarów i usług własnych i rozliczyć podatek

według ogólnych zasad,

²⁷    Obsługa ruchu turystycznego, Z. Kruczek (red.), Wydawnictwo Proksenia, Kraków 2000, s. 197.

²⁸    Turystyka i gastronomia po 1 maja 2004 roku, IN FOR, VAT branżowy 2004, nr 2, s. 3^t.