File0046 (2)

dowej. Jasnein jest, iż z punktu widzenia dobra narodu musi być brana przedewszystkicm. jako kryterjum. twórcza postać zdolności intelektualnych: mniejsze wiadomości przy uzdolnieniach twórczych więcej znaczą, niż rozległa wiedza bez tych uzdolnień.

Wyjaśnić tu należy, wynikający z tych przesłanek, sposób pojmowania wartości intelektualnych przez Ruch Młodych. Otóż jesteśmy dalecy od lekceważenia tych czynników — przeciwnie przyznajemy im znaczenie pierwszoplanowe, jako pobudkom działalności ludzkiej. Uważamy tylko, że skutkiem ćwiczenia czynników intelektualnych jednostki nie powinna być tylko wiedza, umiejętność określona czy dyplom wreszcie, ale przedewszystkicm mądrość. Mądrość wyrażająca się w umięr jętności właściwego używania posiadanych wiadomości. Mądrość jest dla nas wyższym stopniem doskonałości niż. uczo-ność. ponieważ uczoność dowodzi tylko zdobycia środka do działania, a mądrość oznacza właściwe zastosowanie tego środka. Szewc, posiadający umiejętność produkowania najprymitywniejszych butów jest dla Ruchu Młodych bardziej cenną i mądrą jednostką, gdy czyni ze swej umiejętności użytek, zgodny z dobrem narodu, niż uczony, który pochłonął masę książek, ale, albo tej wiedzy wogóle nie użytkuje, albo też używa jej w kierunku szkodliwym dla narodu.

Z pędu do wartości bezwzględnych, który stanowi jeden z zasadniczych rysów nowych czasów’, wynikają zatem — jako wytyczne do konstrukcji nowego ustroju — dwa stwierdzenia: niema ludzi równych, lecz są jednostki mniej lub więcej wartościowe. Wartość ludzi należy mierzyć kryterjami dobra bezwzględnego i warunkiem jego osiągnięcia przez jednostkę, pracą dla dobra narodu. Konkretnie druga wytyczna przedstawia się jako mierzenie wartości człowieka pod kątem widzenia moralnym — woli, zużycia swych wartości przez jednostkę dla dobra narodu i realizacji swego celu z punktu widzenia intelektualnego — pod kątem stopnia mądrości, jako syntezy

47