Ekonomia zerówka rozdział,strona 7

Cykle koniunkturalne 203

U - wzrost gospodarczy jest wyhamowywany (faza spadkowa), a potem łagodnie zaczyna wzrastać (faza wzrostowa),

V - występuje ostry spadek koniunktury gospodarczej, który przechodzi w szybki wzrost gospodarczy,

L - występuje ostre załamanie i spadek koniunktury gospodarczej, recesja trwa długo i przechodzi w długotrwały okres depresji, po którym następuje ożywienie.

Jest to najgroźniejszy dla gospodarek rodzaj (model) recesji. 1^;

Symptomami zapowiadającymi wystąpienie, a później—trwanie stanów recesyjnych są obecnie:

•    spadek PKB i produkcji przez dwa kolejne kwartały,

•    spowolniona aktywność gospodarcza,

•    spadające indeksy giełdowe przez pewien czas,

•    spada, zmniejsza się wskaźnik pozytywnych nastrojów konsumentów, konsumenci oraz inwestorzy zaczynają oszczędzać (lokują oszczędności w bankach, wstrzymują się z braniem kredytów),

•    pracodawcy/wytwórcy ograniczają produkcję i zmniejszają zatrudnienie.

Dobra koniunktura (faza ożywienia i rozkwitu) charakteryzuje się wysoką dynamiką wzrostu gospodarczego (wysokim wzrostem PKB, zatrudnienia, eksportu itp.). Może doprowadzić do „przegrzania” koniunktury - nadmiernego wzrostu - w danym czasie i warunkach otoczenia (krajowego i międzynarodowego). Stan ten powoduje narastanie dysproporcji rozwojowych, gromadzenie się nadmiernych zapasów towarowych (produkcyjnych i konsumpcyjnych), załamanie się zdolności płatniczych itp., co powoduje załamanie lub pogorszenie koniunktury (recesję, kryzys). W przypadku odbierania sygnałów pogorszenia się koniunktury (stanu dekoniunktury), w celu niedopuszczenia do fazy kryzysowej lub osłabienia fazy recesyjnej, prowadzi się politykę „schładzania” gospodarki, wyhamowania tempa jej wzrostu. Najczęstszym narzędziem schładzania gospodarki jest wzrost oprocentowania kredytów bankowych.

Wzrost oprocentowania kredytów inwestycyjnych powoduje, ze pieniądz pożyczkowy staje się drogi i zanika efektywność inwestycyjna. Zyski z przyszłej inwestycji zostają obciążone zbyt wysokimi kosztami oprocentowania kredytu, co powoduje zanik podejmowania inwestycji. Środki własne przedsiębiorstwa zamiast przeznaczać na inwestycje produkcyjne, wolą lokować w bankach lub nabywać papiery dłużne