Ekonomika turystyki R Łazarek (136)

smusindustrie i die Tourismuswirtschaft, nawet w opracowaniu tego samego autora¹.

Z porównania tekstów francuskich, angielskich i niemieckich wynika, że nie ma różnic między pojęciami, które odpowiadają tym określeniom. Generalnie zaś są to pojęcia zbiorowe, obejmujące różne branże bezpośrednio i pośrednio związane z turystyką i obsługą turystów.

Do języka polskiego terminy te wchodziły w różnym czasie, były wprowadzane przez różnych tłumaczy z tych trzech języków i na skutek dosłownego tłumaczenia, bez uzgodnienia jednego, najbardziej właściwego terminu, mamy teraz dwa odmiennie brzmiące terminy znaczące to samo.

Niektórzy autorzy Jak np. S. Bosiacki, w tym samym opracowaniu przemiennie posługują się obydwoma określeniami, tj. „gospodarką turystyczną” i „przemysłem turystycznym”².

Pojęcie „gospodarka turystyczna” ma w znacznej mierze charakter umowny, stanowiąc termin dla różnych zadań działów gospodarki narodowej wykazujących bezpośrednio i pośrednio określone związki z obsługą turystów. W układzie różnych czynności gospodarczych, wykonywanych pod wspólnym mianownikiem „gospodarka turystyczna”, można rozróżnić funkcje usługowe, handlowe, produkcyjne i inne, spełniane w ramach zaspokajania potrzeb turystów. Do zaspokojenia tych potrzeb jest konieczne prowadzenie zróżnicowanej działalności gospodarczej. Dlatego trzeba się zgodzić z WŁ Gaworeckim, iż w płaszczyźnie systematyki naukowej zespół czynności wykonywanych w ramach gospodarki turystycznej nie tworzy zwartego systemu pojęć, co nie uzasadnia używania dla nich terminu „ekonomika gospodarki turystycznej”. Te różnorodne w swej istocie czynności, gwarantujące sprawny rozwój turystyki, tworzą pewną całość gospodarczą o wyraźnie zarysowanych powiązaniach wewnętrznych i do określenia tego rodzaju całości gospodarczej jest uzasadnione posługiwanie się terminem „gospodarka turystyczna”^{3 4 5}.

W literaturze światowej zaczyna się już zwracać uwagę, że określenie „przemysł turystyczny” ma wydźwięk mylący, ponieważ „turystyka nie jest produktem przemysłowym, ale usługą”'⁰. Działalność turystyczna jest często określana jako „kompleksowa”, a jej elementy należą do różnych dziedzin gospodarki. Dlatego eksperci Światowej Organizacji Turystyki uznali, że w tym sensie stosowanie słowa „przemysł” w odniesieniu do turystyki jest niewłaściwe".

Obydwa terminy są pojęciami zbiorowymi, które obejmują zarówno branże produkcji materialnej, jak i sferę usług, podobnie jest z określeniem „gospodarka narodowa”. Przez analogię do gospodarki narodowej należałoby w odniesieniu do

139

W. Freyer: Tourismus: Einfuhrung in die Fremdverkehrsókonomie, R. Oldcnbourg Vcrlag,

Miinchen 1993, s. 124-124.² S. Bosiacki; Przemysł turystyczny w Polsce - bariery i perspektywy rozwoju. W; Turystyka jako czynnik edukacji i rozwoju gospodarczego, Poznań 1994, s. 104-109.

Wł. Gaworecki; Przeobrażenia własnościowe drogą do rynku polskiej gospodarki turystycznej. W: Zeszyty Naukowe WSE w Warszawie, 1995 r., nr 2.

W. Freyer: op. cit., s. 121.

ONZ-WTO: Terminologia turystyczna. Zalecenia WTO, Warszawa 1995, s. 26