Ekonomika turystyki R Łazarek (122)

znajdujących się w niekorzystnych warunkach (C’est le segment de VIndustrie touristique dependani de secteur non capitaliste ou secteur de 1’economie socialeY⁰.

Podmiotem turystyki socjalnej są turyści, których klasa społeczna, czy też grupy społeczno-zawodowe, nie są ściśle określone, ale charakteryzuje ich słaba siła nabywcza. Koncepcje i „technologia” turystyki socjalnej odnoszą się w całości do tych osób, które wprawdzie pragną korzystać z turystyki, ale nie mogą sobie na to pozwolić, gdyż dysponują zbyt ograniczonymi środkami finansowymi. Turystyka socjalna często graniczy z turystyką masową, tj. popularną, lecz się z nią nie identyfikuje, ponieważ cechą charakteiystyczną tej pierwszej są specjalne świadczenia przyznawane jej uczestnikom. Uczestnicy turystyki socjalnej często korzystają z udogodnień turystyki masowej, np. z tanich form zakwaterowania lub z ulgowych przejazdów grupowych³¹.

Począwszy od 1956 r. odbywają się międzynarodowe kongresy turystyki socjalnej. Pierwszy odbył się w Bemie w 1956 r. z inicjatywy Szwajcarskiej Federacji Turystyki. Uczestniczyli w nim przedstawiciele różnych zrzeszeń i stowarzyszeń międzynarodowych oraz zrzeszeń i stowarzyszeń krajowych z 21 państw. Drugi kongres odbył się w 1959 r. w Wiedniu, a trzeci w 1962 r. w Mediolanie.

Dość szybko, bo już w 1963 r., doszło do utworzenia Międzynarodowego Biura Turystyki Socjalnej z siedzibą w Brukseli (Bureau International du Tourisme So-cial - BITS). Miało ono na celu popieranie rozwoju turystyki socjalnej, koordynację działalności członków oraz informowanie ich o społecznych, ekonomicznych i kulturalnych aspektach turystyki socjalnej. W 1977 r. BITS miał już 80 członków nadzwyczajnych (stowarzyszenia pozarządowe) i ponad 71 członków zwyczajnych z 18 krajów, głównie europejskich. Na Walnym Zgromadzeniu w Wiedniu w dniach 16-18 października 1972 r. przyjęta została Karta turystyki socjalnej, która nakreślała ogólne kierunki działania i ustalała „12 zasad działania”³².

Na Konferencji Narodów Zjednoczonych w Sprawie Podróży Międzynarodowych i Turystyki, zorganizowanej w 1963 r. w Rzymie, turystyce socjalnej poświęcono §§ 59 i 67 w załączniku 4 do raportu końcowego Konferencji. Mając na uwadze rosnące znaczenie turystyki dla warstw ludności o niższych dochodach, Konferencja podkreśliła nicodzowność udzielania przez rządy szczególnego po-

³⁰ Commission des Communautćs europeennes. D.G.XXIII-Unite Tourisme: Lcs differentes no-tions du tourisme sociai: L 'evolution de l’offre et de la demande,Bmxe\\e$ 1993, s. 54. Management Conseil Communicatkm.

⁵¹ For. W. Hunziker: Caracie re et tendances evolutives du tourisme sociai, „Revue de Tourisme” 1959, nr 2, s. 44; A. Haulot: Le caructere et les prablemes du tourisme sociai, Congres International du Tourisme Sociai, 28 Mai-1 -er Juin 1956, Beme. Rapport finał, nr 34 des Publications de ła Fedćra-tion Suisse du Tourisme, s. 58; J. Lewandowska: Turystyka socjalna w krajach kapitalistycznych, „Ruch Turystyczny” 1972, nr 1 , s. 34-35.

³² R. Lanąuar, Y. Raynouard: Le tourisme sociai, Presses Universitaires dc France, s. 21 -24.

124