Ekonomika turystyki R Łazarek (28)

Obecnie spotykamy się z różnymi próbami tworzenia dla turystów namiastek dóbr turystycznych, takich jak oranżerie czy pseudodżungle (np, w Holandii), gdzie prezentuje się florę i niektóre okazy fauny rejonów podzwrotnikowych pod olbrzymimi namiotami zapewniającymi odpowiednią temperaturę i wilgotność. Powstają nowe cele wizyt turystycznych. Na przykład w Austrii, 30 km od Wiednia, we wsi Gansemdorf, utworzono dla turystów namiastkę „czarnego lądu afrykańskiego” i Acapulco z Meksyku - tzw. Safari Park, z ponad 600 wolno żyjącymi zwierzętami, leżący na obszarze 6B ha. Przejazd samochodem trwa 45-60 minut, odbywają się tam różne pokazy, m.in. znany „skok śmierci” z Acapulco,

W wielu krajach państwo zapewnia ochronę prawną majątku turystycznego stanowiącego atrakcję dla turystów. Ochrona obejmuje piękno natury, obiekty budzące zainteresowanie artystyczne i historyczne, tradycje ludowe, obiekty muzealne. Organizuje się skanseny z obiektami budownictwa historycznego i ludowego, zakłada się parki narodowe i rezerwaty oraz ustanawia granice parków narodowych w celu zachowania piękna przyrody i rozwoju unikatowej, często ginącej flory i fauny. Określone obiekty uznaje się za zabytki i tworzy się muzea. Ochrona mienia artystycznego i historycznego jest na ogół rygorystyczna, ale mimo wszystko przemyt dzieł sztuki rozwija się na coraz większą skalę.

Eksploatacja dóbr turystycznych powoduje tworzenie oraz rozbudowę innych dóbr i usług komplementarnych, stanowiących nie tylko infrastrukturę turystyczną, ale także infrastrukturę ogólną. Składają się one na wyposażenie turystyczne kraju, regionu, miejscowości.

W turystyce ważną kwestią jest powiązanie między owymi dobrami. Może to być powiązanie komplementarne, czyli uzupełniające, bądź powiązanie substytucyjne, które występuje wówczas, gdy mamy do czynienia z dobrami się zastępującymi. Oznacza to, że określona potrzeba może być zaspokojona przez jedno, drugie lub trzecie dobro. Występuje między nimi stosunek wzajemnej możliwości zastępowania, tj. substytucji. Dobra te mają podobne właściwości i służą alternatywnie zaspokojeniu tych samych potrzeb. Posiadanie jednego z nich powoduje spadek zapotrzebowania na inne dobra z tej grupy.

Tak np. wyjazd na wypoczynek za granicą zmniejsza zapotrzebowanie na wypoczynek w kraju. I podobnie - zamiast na wypoczynek do Hiszpanii - turysta może wyjechać do Włoch, zamiast do Włoch - może udać się na Węgry lub w Nowosądeckie, nad Jezioro Rożnowskie. W ostateczności mieszkaniec Warszawy może spędzić wakacje nad Zalewem Zegrzyńskim czy na własnej działce. Może też wyjechać na wieś, by pomagać w pracach rodzinie łub znajomym.

Substytucja może też dotyczyć pewnego rodzaju usług, np. wyboru między transportem kolejowym, autobusowym lub lotniczym, oraz standardu usług, np. wyboru podróży pociągiem w wagonie drugiej lub pierwszej klasy, na siedząco, czy w wagonie sypialnym, bądź też wyboru hotelu wysokiej kategorii lub skromnego zajazdu czy kempingu.

W ekonomice turystyki spotykamy się także z pojęciem dóbr wyższego i niższego rzędu. Na ogół uważa się, iż dobra turystyczne naturalne i stworzone przez