gosjjytdarc/ij i Może to dotyczyć np. twowców, ojjftrgji. dp, I
Chociaż praktyk* życia cod/ienittgo dostarcza przykładów potwierdzających ■ >v»y/.ize ^postr^e/cmc. to jednak nie zawsze się o tym pamięta z odpowiednim 1 ypnaedzenietn. Dopiero trudne, kryzysowe sytuacje uświadamiają to nieraz bardzo boleśnie141 Nie sprzyja to budowaniu zaufania między podmiotami i właściwych relacji /, otoczeniem, co z kolei nie ułatwia zrównoważonego roz- j woju jako warunku długotrwałego bezpieczeństwa.
Dotychczasowe rozważania wskazują, że każdy z podmiotów stara się zapewnić sobie bezpieczeństwo uwzględniając przynajmniej dwie podstawowe funkcje bezpieczeństwa, tzn.: a/ zapewnienie sobie bylu (frwania), czyli tworzenie lub wybór1* takich warunków, które pozwalają mu na zaspokojenie podstawowych potrzeb i podtrzymanie zasadniczych procesów życiowych, oraz b/ umożliw iają podmiotowi przetrwanie w trudnych i dynamicznie zmieniających się warunkach, czyli w sytuacjach kryzysowych.
Te dwie podstawowe funkcje każdy podmiot stara się realizować niemal „instynktownie'" poprzez określone zachowania, ale także poprzez działania - analizując i racjonalizując swoje zachowania, zaspokajając swoje podstawowe potrzeby życiowe i przystosowując się do zmian otoczenia. Korzysta wtedy z doświadczeń kumulowanych osobiście lub przez inne podmioty, czasami przekazywane nawet przez wiele pokoleń. Nie jest to jednak łatwe w sytu-I acjach. kiedy' otoczenie podmiotów, ich środowisko zmienia się bardzo gwałtownie. Wtedy bowiem niektóre wcześniejsze doświadczenia mogą okazać się mało przydatne, a czasami nawet szkodliwe. W XXI wieku takie sytuacje pojawiają się coraz częściej. Wzrasta więc znaczenie edukacji, w tym również edukacji do (dla) bezpieczeństwa, której podstawowym osiem powinna hyc kształtowanie kultury bezpieczeństwa obywateli. Uproszczony' sposób myślenia o kulturze bezpieczeństwa przedstawiono na lysunku 16, Centralnym punktem niejako jądrem kultury bezpieczeństwa jest system wartości danego podmiotu, ale także zesuńv norm. którymi kieruje się on T-eaKsajac te wartości i zaspokajając cele. zarówno doraźne, jak a perspektywiczne. Ważną mię odgrywają wtodx charakten-sn/czne dla danego podmiotu postawy', zachowania i draiania Siwnordzenir rto dotyczy nie Tylko pojedynczego człowieka. ałe utop podmio-tów zhiarowyrch. .lsdnak w odniesieniu do łych ostHtnich. czy fi gry spcteec-Jwćh. instytucji a organizacji jyuuacja staje idę trudniejsza w sensie pozna w-C3wm. ate | praktycznym. PojedyTieEsmc człowiekowi łanwtejj jest reagować ma smsan? tnacasnia I powstosowywać sag do nich set barćcitf .złocony tt. pa&-nuonnr'r- takim jai- grupa społeczna. insymcjE cap organizacja. Dlatego aeż
pseupiyTWffc
upimceancn- fiasaie jgest zfitaąrai»Mfc jnyssna 2W*£. ju£ e v siyaniii. UWr ^^3!^«UŁxmnj«aiainrtv.tUp-
osAaiflie podmioty, np, mfyU&fc \ organizacje wykwufc wy&Uęk organ polegający - między innymina tym, jut poszczególni Bonkowie grupy społecznej, instytucji i organizacji podejmują określone role społeczne, Kole te służą także zapewnieniu podstawowych funkcji bezpieczeństwa, czyli; ą/ zapewnienie bytu (trwania) w tzw. normalnych warunkach, b/ zapewnienie przetrwania w sytuacjach trudnych, kryzysowych i c/ zapewnienie rozwoju - w warunkach normalnych i kryzysowych,
Zacznijmy od funkcji zapewnienia danemu podmiotowi bytu Urwania), Polega to na umożliwieniu mu zaspokojenia podstawowych potrzeb egzystencjalnych, Wiadomo przecież, że każdy człowiek musi pić, jeść, utrzymywać stałą temperaturę swojego ciała, itd. żeby być, tyć i trwać. Kiedyś, bardzo dawno, większość ludzi (rodzin, plemion) była pod tym względem samowystarczalna. Żeby mieć wodę, musieli do niej dotrzeć, a najlepiej osiedlić się w jej pobliżu. Żeby mieć żywność, musieli jej szukać lub podejmować innego rodzaju wysiłek, np. zbierać w iesie grzyby, korzonki C2y polować na zwierzynę. Skóry z upolowanych zwierząt wykorzystywano wówczas do okrycia ciała i zabezpieczenia się przed zimnem. Powoli zmieniało się to wraz z rozwojem cywilizacyjnym.
Współcześnie zaopatrzeniem w wodę (jej pozyskiwaniem, uzdatnianiem, badaniem, dostarczaniem) zajmują się najczęściej wyspecjalizowane służby. Do rzadkości należy korzystanie przez człowieka ze swojej prywatnej studni, a tym bardziej z naturalnych ujęć wody, np. z rzeki czy strumienia. Jest to powodowane nie tylko „wygodnictwem" człowieka, ale również tym, że woda w rzece i w strumieniu najczęściej nie nadaje się do spożycia bez jej uzdatniania. A do tego potrzebni są specjaliści Nie zawsze jednak efekty ich pracy’ są zadowalające, o czym może świadczyć chociażby jakość wody w kranach w niektórych miejscowościach. W Jaka sposób jakość spożywanej wody wpływa na zdrowie człowieka, nie trzebi nikogo przekonywać, chociaż skutki tego nie pojawiają się natychmiast Podobnie wygląda sytuacja z żywnością. Chociaż jej produkcją i dystrybucją współcześnie zajmują się najczęściej specjalista, to jednak z jakością produktów' tywnościowydh i Sćh wpływem na zdrowie współczesnego człowieka - delikatnie mówiąc - bywa różnie. Dlatego coraz częściej mówi się © ..zdrowej żx wnosoT, która ma być lepsza od tnj ogólnie dostępnej. Z lego powodu np w niektórych domach coraz częściej wypieka się dUeh bez .polepscacr> " czy „ciasto _iak u bahoT. Czasami nawet kupuje snę tzw. półtusze wiepcsnwe a samemu wyrabia się z nich wędliny Również na krany, z iktćsydh czerpie się wodę do celów konstmrpiyjiJjieh, coraz zaęsaeg sałda-■dfiiSłg specjalne fitey. ud.
Sprawa zaczyna łęs jeszcze bardsaęś SkorcpI&owanŁ. kaadynp- ftosae-meg poi uwagę zy^wmosć genetycznie morihi&owaną, fest || wsp^rzsśsur g&-^razie wyznanie, które mesie z sobą seanse. ale i zagr^^erna. Ie ©sunnie. czaili oąrozKTiiŁ. mens unssmir -tue defnoro »js1ł fanaob. a nnwei » ©dstępir JałUe