208 Rozdział 2
wypowiedzi kierownictwa instytucji, firmy co do ich odbioru problemu. Informacje przekazywane mediom powinny być stosunkowo obszerne, a ich częstotliwość odpowiednia do rozwoju sytuacji. Przy dużych kryzysach należy przyjąć zasadę, od której nie wolno odstępować, mianowicie każdy komunikat musi posiadać swój kolejny numer i czas opracowania, aby dokumentować chronologię działań. Pamiętać należy o archiwizacji tych dokumentów, mogą być pomocne w późniejszym okresie czasu, kiedy będą stanowiły dowód w prowadzonym przez odpowiednie służby śledztwie. W akcji ratunkowej oprócz sił własnych będzie zaangażowanych wiele innych służb i instytucji. Do nich będą się starały dotrzeć również media. Te instytucje z reguły zaangażowane w czynności ratownicze są słabo przygotowane do przekazywania informacji. Z doświadczeń wynika, że może wystąpić rozbieżność w znajomości sytuacji, wynikająca z charakteru reprezentowanej służby bądź instytucji. Przekazy będą się charakteryzowały informacjami cząstkowymi. Tylko kierownictwo będzie miało wgląd w ogół zdarzenia. Stąd sugestia wcześniejszego przesłania i zapoznania się z komunikatami przez służby uczestniczące w przedsięwzięciu. Takie podpowiedzi pomogą im w przygotowaniu własnych odpowiedzi. Najważniejsze, żeby wystąpiła zgodność interesów wszystkich stron. W niektórych krajach tego typu zasady współpracy posiadają swe odbicie w mocowaniach prawnych.
Przygotowywanie komunikatów, oświadczeń w chwili wystąpienia tragedii jest również dużym błędem. W zaciszu gabinetu, na spokojnie można wzorce dokumentów przygotować wcześniej. Można je odpowiednio posegregować, aby odpowiadały możliwościom wystąpienia kryzysu ujętego w ocenie zagrożenia. Co należy w komunikacie, oświadczeniu ująć?
Oprócz obowiązkowych, wcześniej zdefiniowanych punktów w postaci numeru oraz daty i dokładnego czasu wydania komunikatu, powinny się znaleźć w nim następujące informacje:
1) opis zdarzenia,
2) miejsce zdarzenia,
3) efekt zdarzenia w postaci,
a. podania tylko liczby ofiar śmiertelnych (jeśli wystąpiły), nigdy nie należy podawać nazwisk,
b. podania liczby rannych i poszkodowanych - również bez nazwisk,
4) szczegóły dotyczące zniszczeń w instytucji i obszarze,
5) wpływ zdarzenia na środowisko naturalne (w przypadku zagrożeń związanych z działalnością sił przyrody bądź uwolnieniem się niebezpiecznych substancji),
6) wpływ zdarzenia na relacje z klientami i instytucjami, z którymi współpracujemy,
7) przekazanie od kierownictwa instytucji wyrazów współczucia rodzinom osób, które ucierpiały w wyniku zaistniałej sytuacji oraz podziękowanie wszystkim, któnty uczestniczą, uczestniczyli w neutralizacji zdarzenia,
8) przekazanie informacji związanych z przyczynami zdarzenia na obecnym etapie prowadzonego śledztwa (tylko w oparciu o sprawdzone, uwiarygodnione dowody i fakty),
9) przypomnienie obowiązujących na terenie katastrofy w dalszym ciągu zasadach bezpieczeństwa oraz gwarancje bezpieczeństwa.
Jako wzorzec można wykorzystać również układ meldunku, jaki mają obowiązek złożyć komendanci formacji obrony cywilnej, uczestniczący w usuwaniu skutków nadzwyczajnych zagrożeń. Dodać należy, że każda formacja obrony cywilnej może być wykorzystana do usuwania skutków klęski żywiołowej.
UKŁAD TREŚCI MELDUNKU o nadzwyczajnych zagrożeniach ludzi i środowiska:
1. Czas, miejsce i rodzaj awarii (wypadku, katastrofy), miejscowość, nazwa zakładu, możliwość nawiązania łączności (nr tel, fax itp.).
2. Krótka charakterystyka awarii (przyczyny i skutki). Nazwa, ilość i stan fizyczny uwolnionego środka, itp. .
3. Liczba ofiar lub porażonej ludności. Istota i skala zagrożenia spowodowanego awarią (wypadkiem, katastrofą).
4. Istota i skala zagrożenia spowodowanego awarią (wypadkiem, katastrofą).
5. Podjęte działania mające na celu lokalizację awarii, ochronę ludności, zabezpieczenie obiektów, likwidację skutków, a także czas rozpoczęcia i zakończenia przedsięwzięć.
6. Informacja o podjętej akcji ratowniczej (kto kieruje akcją, jednostki organizacyjne, wykaz sił ratowniczych, liczba ludzi i sprzętu), w tym siły OC.
7. Współdziałanie z sąsiadami (zakład, gmina).
8. Inne dane o awarii (wypadku, katastrofie), istotne w działaniach ochronnych lub podczas likwidacji skutków.
9. Warunki atmosferyczne w rejonie awarii (temperatura powietrza, kierunek i siła wiatru, widoczność).
10. Zakończenie prowadzenia akcji ratowniczej (czas, straty, liczba sił ratowniczych).
11. Zapewnienie stałej kontroli po zakończeniu akcji ratowniczej w rejonie skażonym.
12. Wnioski i doświadczenia dla obrony cywilnej.
Meldunek należy składać do służby dyżurnej prezydenta miasta natychmiast po uzyskaniu części danych (w dowolnej kolejności), a następnie sukcesywnie w miarę zdobywania nowych informacji uzupełniać lub korygować poprzednie dane po zakończeniu akcji ratowniczej i przesłać do służby dyżurnej Prezydenta.