Geografia turyzmu7

260 Ili |Vi*|t»'kiv\vv m 1/woju luryslyki rm świeci*

w stosunku do japońskiego jena) ('o pt ow«ln według omi mnlezyjskieh z początku 1998 r. dochody z turystyki pi/yja/dowej miały do końca roku wynieść 13 8()0 min MYR, jednak nic hyło lo równoznaczne / Inkiem, że Malezję ominął kryzys. gdyż wzrost dochodów z turystyki miał wynikać przede wszystkim ze wspomnianej już dewaluacji ringgila. W tej sytuacji trudno prognozowć, jak będzie przedstawiała się turystyka zagraniczna w Malezji w najbliższych latach. Tym bardziej, że prognozy Malezyjskiego Biura Rozwoju Turystyki przewidywały, że do końca 1998 r. liczba hoteli w Malezji zwiększy się do 1471 obiektów, w 1999 r. do 1478, a w 2000 r. do 1482 obiektów (wzrost o 5% w stosunku do 1997 r.). W tym samym czasie liczba pokoi hotelowych miała wynieść odpowiednio 130 536, 132 083 i 133 238 pokoi (wzrost o 17,5% w stosunku do 1997 r.), Utrzymujący się kryzys gospodarczy w regionie obejmującym Azję Południowo-Wschodnią, jak również przedłużająca się destabilizacja polityczna w sąsiedniej Indonezji, mogą sprawić, że sektor turystyczny w Malezji będzie w najbliższych latach nadal przeżywać spore trudności. Ten pesymistyczny scenariusz jest tym bardziej możliwy do spełnienia się, gdyż ponad 3/4 turystów zagranicznych przyjeżdżających do Malezji (w 1992 r. aż 83,9%) pochodzi z regionu Azji Wschodniej i Oceanu Spokojnego (przy czym 71,1% wszystkich przyjeżdżających stanowili we wspomnianym roku obywatele innych państw członkowskich ASEAN). W przypadku pozostałych krajów Azji Południowo-Wschodniej wskaźnik ten nie |cst aż lak duży (np. turyści z Azji Wschodniej stanowili w 1992 r. w Indonezji w Singapurze 61,5%, w Tajlandii 64,0%, a na Filipinach tylko 45,1%). Takie państwa, jak Tajlandia lub Filipiny, są w o wiele mniejszym stopniu uzależnione od popytu występującego w regionie wschodnioazjatyckim (np. w Tajlandii we wspomnianym roku 23,1% odwiedzających pochodziło z Europy, a na Filipinach 21,7% stanowili turyści amerykańscy), co może oznaczać, że kryzys l inansowo-gospodarczy nękający Azję Wschodnią będzie dla ich sektora turystycznego jednak mniej dotkliwy.

Dodatkowym czynnikiem, sprawiającym, że jakiekolwiek prognozy na najbliższe lata dla Azji Wschodniej mogą się nie sprawdzić, jest coraz większy udział w ruchu turystycznym w tej części świata obywateli Chińskiej Republiki Ludowej, .leszcze do niedawna Chińczycy nie mogli odwiedzać krajów Azji Południowo-Wschodniej. Dopiero w 1990 r. władze ChRL zgodziły się na wyjazdy swoich obywateli do Malezji, Singapuru i Tajlandii (również do Hongkongu i Makau), w 1992 r. na Filipiny, a w 1997 r. do Australii. Otwarcie granic sprawiło, że w 1996 r. za granicę wyjechało 1,6 min obywateli ChRL, głównie w celach handlowych do krajów ASEAN. Ich przyjazdy do Tajlandii (w 1998 t. oczekiwano przybycia do tego kraju ponad 500 000 Chińczyków) sprawiły, że w 1997 r. tajlandzki sektor turystyczny mniej odczuwał kryzys niż Inne il/lml/lny gospodarki. Dzięki dewaluacji halitu Tajlandia stała się dostępna nawet Ula chińskiej klasy średniej. Zdaniem I¹. Yalsko i R. Tuskom |I99H) np, NMllHitdnltiwe wyciec/.ki z Szanghaju do

Bangkoku kosztowały na początku 1998 r. jedynie 3800 renminbi (równowartość 460 USD), co sprawiło, że liczba wiz wydawanych obywatelom ChRL przez ambasadę tajlandzką w Pekinie wzrosła z 300-500 w ciągu dnia do aż 3000. O tym, w jak znacznym stopniu turyści z ChRL niwelują trudności, jakie w końcu lat dziewięćdziesiątych przeżywała gospodarka tajlandzka, może świadczyć fakt, że w 1996 r. przeciętny Chińczyk wydawał dziennie w Tajlandii 1613 bahtów (równowartość 40 USD), a Japończyk 1724 bahty [Yatsko, Tasker 1998, 66].

Kraje Azji Południowo-Wschodniej coraz częściej odwiedzają, podobnie jak obywatele ChRL, turyści z Rosji. Również oni udają się najczęściej na zakupy i wypoczynek do Tajlandii, w znacznym stopniu zmniejszając skutki kryzysu w tajlandzkim sektorze turystycznym. Zdaniem B. Lintnera i E. Belenky’ego [1998] ich obecność przyczyniła się np. do ponownego ożywienia koniunktury w podupadającym (w porównaniu z sytuacją sprzed kilkunastu lat) kurorcie Pattaya, w którym pojawiły się rosyjskie restauracje, wydawane w języku rosyjskim gazety, lokale rozrywkowe, w których występują rosyjscy artyści itp. Podczas gdy jeszcze w 1995 r. Tajlandię odwiedziło nieco ponad 44 000 obywateli Rosji, w następnym roku ich liczba wzrosła do 59 000, a w 1997 r. aż do 80 000 [Lintner, Belenky 1998, 54],

Podane przykłady wskazują po pierwsze, że dosyć niespodziewanie coraz większy udział w światowym ruchu turystycznym mają obywatele państw do niedawna praktycznie nie liczących się w turystyce międzynarodowej. Zmiany w globalnym układzie sił (przede wszystkim rozpad Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich i przemiany polityczno-gospodarcze w Europie Środkowej), jakie zaszły na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych sprawiły, że w wielu rejonach świata pojawili się turyści z Rosji i innych krajów postradzieckich, jak również z Chińskiej Republiki Ludowej oraz państw Europy Środkowej. Z racji potencjału demograficznego wymienionych krajów, udział pochodzących z nich turystów w światowym ruchu międzynarodowym stał się szybko dosyć znaczny i w najbliższych latach może być jeszcze większy. Jednak nie do końca stabilna sytuacja polityczna i społeczno-gospodarcza w Rosji lub na Ukrainie mogą sprawić, że turystyczne wyjazdy zagraniczne z tych państw mogą ulec radykalnemu zmniejszeniu się. Spadek liczby wyjazdów Rosjan za granicę dał się zauważyć już w drugiej połowie 1998 r. Oznacza to, że opracowywanie prognoz uwzględniających turystów z krajów o nieustabilizowanej sytuacji politycznej, gospodarczej itp. może być obarczone dużym błędem. Dotyczy to zarówno wspomnianych krajów postradzieckich, jak i ChRL, państw Bliskiego Wschodu, krajów na Półwyspie Bałkańskim, wielu krajów afrykańskich itd. Nie dające się do końca przewidzieć wydarzenia w Rosji, Afryce Północnej, Jugosławii (konflikt w Kosowie), Indonezji i wiciu innych krajach mogą spowodować, że zarówno w przypadku zagranicznej turystyki wyjazdowej, juk i przyjazdowej, prognozy Światowej Organizacji Turystycznej nit iylko du 2020 r„ ale również na najbliższe lata. mogą się nic spełnić.