Scan 110328 0021

21

INTERPERSONALNE UCZENIE SIĘ

TABELA 1. Elementy korektywnego doświadczenia emocjonalnego w psychoterapii grupowej

Cechy grupy	Proces	Rezultat
Bezpieczne środowisko	wygrażanie podstawowych	wywołanie uczuć
Wspierające interakcje	napięć i emocji
Otwarte informacje zwrotne	konfrontacja z rzeczywi-	integracja uczuć
Szczere reakcje	stością i badanie doświadczenia emocjonalnego

ROZWÓJ MIKROKOSMOSU SPOŁECZNEGO

Wcześniej czy później (przy założeniu, że jest dość czasu i swobody i że grupa jest doświadczona i bezpieczna) zaczynają wychodzić na jaw napięcia interpersonalne i zaburzenia wszystkich uczestników grupy. Każdy zaczyna się odnosić do innych uczestników tak samo, jak odnosi się do ludzi poza grupą. Pacjenci tworzą w grupie taki sam rodzaj świata interpersonalnego, w jakim żyją poza grupą. Rywalizacja o uwagę, walka o dominację i pozycję, napięcia seksualne, stereotypowe zniekształcenia kontekstu i wartości - wszystko to wychodzi na światło dzienne.

Grupa staje się laboratoryjnym eksperymentem, podczas którego w miniaturze ujawniają się mocne i słabe strony poszczególnych osób. Powoli, ale nieuchronnie interpersonalna patologia każdego uczestnika grupy ukazuje się oczom innych. Arogancja, niecierpliwość, narcyzm, wielkościowość, seksualizacja -wszystkie te cechy w końcu się ujawniają i zaczynają grać na grupowej scenie.

W interakcyjnie zorientowanej grupie zachęcanej do pracy w atmosferze swobody i bezpieczeństwa uczestnicy' właściwie nie muszą opisywać swojej przeszłości ani opowiadać o aktualnych trudnościach w relacjach z ludźmi spoza grupy. Podobnie jak w przytoczonej poniżej ilustracji klinicznej zachowanie pacjenta w grupie dostarcza danych znacznie dokładniejszych i bardziej bezpośrednich. Uczestnicy zaczynają odgrywać charakterystyczne dla siebie problemy interpersonalne na forum całej grupy i pod uważny^m okiem współtowarzyszy terapii wciąż od nowa odtwarzają swoje zaburzone wzorce zachowania. Grupa interakcyjna zamienia się w końcu w społeczny mikrokosmos każdego z jej uczestników.