89
§ 1S. Ruch laminarny i burzliwy
lamego, toteż górna granica nic daje się ściśle ustalić. Zazwyczaj więc mówiąc o prędkości granicznej mamy na myśli dolną prędkość graniczną.
Uzależnianie granicy obszaru, w którym panuje ruch laminarny, od prędkości granicznej nie jest dogodne, bowiem prędkość ta jest różna przy różnych średnicach rur. O wiele lepiej możemy porównywać ze sobą ruchy w rurach okrągłych opierając się o prawa podobieństwa ruchu. Zgodnie z wywodami podanymi w rozdziale X, w przypadku ruchu cieczy w rurach pod ciśnieniem możemy stosować prawo podobieństwa Reynoldsa, a zatem właściwą miarą porównawczą w danym przypadku jest liczba Reynoldsa. Rzeczywiście stosując jako miernik liczbę Reynoldsa stwierdzamy, że przy różnych średnicach rur, aczkolwiek każdorazowo mamy do czynienia z. odmienną wartością prędkości granicznej, to wszystkim przypadkom odpowiada ta .sama, ściślej mówiąc prawic ta sama liczba Reynoldsa. Chodzi o to, że określając graniczną liczbę Reynoldsa różni badacze otrzymywali nieco różne wyniki, lecz wahające się w stosunkowo niewielkich granicach. Rozbieżności można sobie tłumaczyć wpływem różnych szorstkości rur, warunków wprowadzających dodatkowe zaburzenia itp. W przypadku rur gładkich na odcinkach rur dostatecznie odległych od wlotu, jeżeli nic ma przyczyn dodatkowych zaburzeń (kranów, występów itp.) jako graniczną liczbę Reynoldsa przy uwzględnieniu średnicy jako miary vd
porównawczej ustalono Re„= =2320. W oparciu o tę wartość dla orientacji v
przytaczamy niektóre wartości prędkości granicznych dla wody przy różnych temperaturach i różnych średnicach rur.
Prędkości graniczne dla wody przy różnych temperaturach i średnicach rur (Kr-2320)
Średnica cm |
f-5'C |
/= 10°C |
f—I5PC |
/ = 20 C |
t |
0.351 m/s |
0,303 m,'s |
0,265 m/s |
0,233 m/s |
5 |
0,070 „ |
0.061 .. |
0,053 „ |
0.047 |
10 |
0,035 „ |
0,030 ., |
0,026 .. |
0.023 ., |
20 |
0,018 .. |
0,015 „ |
0,013 ., |
0,012 „ |
Z przytoczonej tablicy widzimy wyraźnie, że ruch laminarny w rurach o średnicach często spotykanych w praktyce technicznej panuje przy małych prędkościach z którymi rzadko mamy do czynienia przy obliczaniu rurociągów.
§ 19. Promień hydrauliczny
Liczba Reynoldsa jest bardzo wygodna jako wskaźnik przy omawianiu zagadnień ruchu cieczy w przewodach. Możemy ją jednak stosować tylko w przypadku układów geometrycznych podobnych, a więc porównując ze sobą rury okrągłe, prostokątne o tym samym stosunku boków itp.