ADENAUER KONRAD (187601967), niem. polityce, działacz chrześc.-demokr., prawnik; od 1906 czł. partii Centrum; 1917033 nadburmistrz Kolonii, od 1920 przewodn. prus. Rady Państwa; po dojściu A. Hitlera do władzy niechętny rządom nazistów, 1933 zwolniony ze wszystkich stanowisk, 1944 przejściowo aresztowany. Współtwórca i od 1946 przewodn. Unii Chrześcijańsko-Demokratycznej w bryt. strefie okupacyjnej, 1950066 w całej RFN; 1948D49 przewodn. zachodnioniem. Rady Parlamentarnej; 1949063 kanclerz RFN, jednocześnie 1951055 min. spraw zagr.; skutecznie wspierał odbudowę gosp. kraju, proces denazyfikacji i tworzenia systemu demokracji parlamentarnej; odegrał wielką rolę jako współtwórca odrębnego państwa zachodnioniem., związanego politycznie i wojskowo z Zachodem, stając się jednocześnie jednym z inicjatorów jedności zachodnioeur.; był twórcą programu, który miał przezwyciężyć międzynar. izolację Niemiec i przywrócić im pozycję utraconą w wyniku klęski III Rzeszy; zwolennik remilitaryzacji RFN; w wyniku zawarcia układów paryskich (1954055) min. przyjęto RFN do NATO i Unii Zachodnioeuropejskiej; Adenauer dążył przede wszystkim do zbliżenia z Francją (1954 porozumienie dotyczące obszaru Saary, 1963 traktat o współpracy niem-fr.); przeciwny uznaniu NRD (doktryna Hallsteina) i granicy na Odrze i Nysie, którą traktował jako przedmiot ewentualnego przetargu w przyszłym traktacie pokojowym; 1955 doprowadził do zawarcia porozumienia i nawiązania stosunków dyplomatycznych z ZSRR (min. zyskał zgodę na powrót niem jeńców wojennych do RFN). Autor wspomnień Erinnerungen
ATTLEE CLEMENT RICHARD (188301967), polityk bryt; 1922055 czł. Izby Gmin; 1935055 przywódca Partii Pracy; 1940045 w wojennym gabinecie W. Churchilla (od 1942 jako wicepremier); 1945 uczestnik konferencji w San Francisco i Poczdamie; 1945051 premier; za jego rządów nacjonalizacja niektórych gałęzi przemysłu oraz Banku Ang., wprowadzenie powszechnej opieki med., proklamowanie niepodległości Indii i Pakistanu, współudział W. Brytanii w powołaniu NATO.
BRANDT WILLY, właśc. Karl Herbert Frahm (1913092), niem polityk, działacz socjalist.; 1930033 współpracownik czasopisma OLiibecker VolksboteO; od 1932 czł. SPD; od 1933 na emigracji w Norwegii i Szwecji (zmiana nazwiska); 1937039 korespondent wojenny wrepubl. Hiszpanii; 1940045 uczestnik norw. ruchu oporu, za co później uzyskał obywatelstwo norw. (1947 odnowił niem); po II wojnie świat, korespondent prasy skand, w okupowaiych Niemczech i attache prasowy norw. misji wojsk, przy Sojuszniczej Radzie Kontroli Niemiec; 1949057 poseł do Bundestagu; 195 7066 burmistrz 0 szef rządu Berlina Zach.; 1964087 przewodn. SPD; 1966069 wicekanclerz i min. spraw zagr. RFN, 1969074 kanclerz; rzecznik polityki normalizacji stosunków RFN z państwami komunist; 1971 otrzymał Pokojową Nagrodę Nobla; od 1976 przewodn. Międzynarodówki Socjalist.; 1977 twórca i 1980 przewodn. Niezależnej Komisji do Spraw Rozwoju Międzynarodowego.
BREŻNIEW LEONID I. (1906082), przywódca komunist i państw. ZSRR; 1946D50 I sekr. Kom. Zaporosko-Dniepropietrowskiego KP(b) Ukrainy, 1950052 I sekr. KC KP(b) Mołdawii, 1952056 I sekr. KC KP Kazachstanu; 1952053 i 1956057 zast. czł. Biura Polit., od 1957 czł. Prezydium KC KPZR, 1950053, 1956060 i 1963064 sekr., od 1964 I sekr., a 1966082 sekr. generalny KC KPZR; 1960064 i od 1977 przewodn. Prezydium Rady Najwyższej ZSRR; od 1976 marszałek; 1957 poparł N.S. Chruszczowa w walce z Oantypartyjną grupąO W.M. Mołotowa, a 1964 wystąpił przeciw niemu; po objęciu władzy usunął stopniowo wszystkich potencjalnych rywali; kontynuował ograniczone odprężenie w stosunkach z Zachodem (udział w procesie KBWE), prowadząc zarazem politykę imperialną w różnych rejonach Trzeciego Świata; wobec państw sąsiednich stosował zasadę tzw. ograniczonej suwerenności (Breżniewa doktryna); odpowiedzialny za interwencję