3582326295

Prof. Maria Bi jak- Kaszuba Gospodarka światowa

Wykład XIV-Teoria wzrostu a ekonomia rozwoju

Stanowisko ekonomii wobec problemu niezrównoważonego wzrostu gospodarczego podlegało ewolucji. Można tu wyodrębnić dwa nurty ekonomii:

1.    Teorie wzrostu, wyjaśniające wzrost(lub jego brak) w uprzemysłowionych gospodarkach rynkowych, ale mające ograniczone zastosowanie w odniesieniu do pozostałych gospodarek.

2.    Teorie rozwoju, tworzące nową dyscyplinę ekonomii(tzw. ekonomia rozwoju), które wyodrębniły się w drugiej połowie XX w. i poszukiwały rozwiązań dla państw opóźnionych w rozwoju lub zrujnowanych.

Teorie wzrostu - pod tym pojęciem rozumie się formalne modele ekonomiczne dotyczące ilościowego pomnażania dóbr i usług w gospodarkach rynkowych.

W neoklasyeznei teorii wzrostu wyodrębniamy:

Model Harroda-Domara Model Solowa

Przedstawione powyżej modele wzrostu przedstawiają dochód narodowy jako funkcję produkcji uwzględniającą, w zależności od modelów, różne czynniki warunkujące wzrost gospodarczy. Czynniki te są następujące:

zwiększanie zasobów kapitału, przez oszczędności i inwestycje(model H-D, model S) zwiększanie zasobów pracy i jej wydajności, przez przyrost naturalny i edukacje (model S) postęp technologii, traktowany jako czynnik egzogeniczny(model S)

Zróżnicowanie tempa wzrostu gospodarczego i poziomu życia w skali Mn jest problemem przejściowym, ponieważ: wymiana Mn prowadzi do wyrównywania się proporcji czynników produkcji w długim okresie, kapitał napływa z krajów wyżej rozwiniętych, gdzie(zgodnie z prawem malejących przychodów) wydajność kapitału jest mniejsza- do krajów słabiej rozwiniętych, gdzie wydajność kapitały jest wyższa, w konsekwencji, dzięki akum ulacji zewnętrznej kraje słabo rozwinięte zwiększają inwestycje i produkcję.

Nowa teoria wzrostu endoeenicznego:

postęp techniczny jest endogenicznym czynnikiem wzrostu gospodarczego, obok oszczędności (kapitał finansowy) i kapitału ludzkiego

innowacje technologiczne powstają wewnątrz systemufeospodarki) w efekcie publicznych i prywatnych nakładów na badania i wdrożenia

innowacje technologiczne zapobiegają spadkowej tendencji krańcowej wydajności czynników produkcji kapitał będzie przyciągany raczej przez gospodarki wysoko rozwinięte, a nie słabo rozwinięte, ponieważ te ostatnie charakteryzują się niedostatecznym rozwojem kapitału ludzkiego i infrastruktury - czynników komplementarnych wobec kapitału finansowego

brak jest zatem czynników prowadzących do wyrównywania się poziomu życia w skali Mn