Prof. Maria Bijak - Kaszuba
Gospodarka światowa
Wykład XII - Globalny kryzys finansowy
Szczególne cechy kryzysu:
- szeroki zasięg - zakłócenia objęły wszystkie segmenty rynku finansowego i wszystkie centra finansowe świata; poważne skutki da realnej gospodarki - zaburzenia w inwestycjach, produkcji, konsumpcji, zatrudnieniu, handlu międzynarodowym, recesje w licznych gospodarkach.
Slobaln^jęrytys finansowy; przebieg
1. Bezpośrednia przyczyna kryzysu: pęknięcie bańki spekulacyjnej na rynku nieruchomości w USA, tj. załamanie się cen nieruchomości wywindowanych do nieracjonalnego poziomu. Na wzrost cen nieruchomości złożyły się:
Zaciąganie kredytów hipotecznych przez nastawionych optymistycznie konsumentów.
- Ekspansja kredytowa banków, które pozyskiwały środki na kredyty hipoteczne na rynku kapitałowym (emisje obligacji zabezpieczonych kredytami hipotecznymi - sekurytyzacja).
- Błędna (nierzetelna?) polityka agencji ratingowych wysoko oceniających w/w obligacje.
Ekspansywna polityka pieniężna banku centralnego (niskie stopy procentowe) oraz zachęcająca do kredytowania polityka rządu (gwarancje finansowe dla kredytów hipotecznych, nawet mało wiarygodnych dłużników).
2. Wybuch kryzysu: bankructwa instytucji finansowych (od 2007 r.), kryzys giełdowy, kryzys zaufania na rynku międzybankowym ->załamanie popytu na rynku samochodów osobowych i innych dóbr trwałej konsumpcji ->wzrost bezrobocia, recesja w całej gospodarce USA.
3. Rozprzestrzenianie się kryzysu w skali międzynarodowej, za pośrednictwem:
Rynku kapitałowego, ponieważ banki pochodzące z innych niż USA krajów posiadały „toksyczne" instrumenty finansowe USA a także spadły inwestycje zagraniczne.
- Rynku walutowego, z powodu deprecjacji dolara amerykańskiego (pogorszenie konkurencyjności eksportu innych krajów na rynek USA).
- Rynku dóbr i usług (spadek popytu w USA).
Przedsięwzięcia państw w celu złagodzenie skutków globalnego kryzysu finansowego:
- podwyższanie gwarancji w stosunku do indywidualnych wkładów bankowych.
- poddanie rynku finansowego większej kontroli
pomoc finansowa dla instytucji finansowych, niekiedy ich renacjonalizacja.
- wsparcie finansowe dla gospodarki
frlobąlny kryzys finansowy: nąflępflwą
1. Kolejna fala kryzysu spowodowana „wpompowaniem” w gospodarki dużej ilości pieniądza, czego konsekwencjami są: inflacja i duże deficyty budżetowe.
2. Wprowadzenie globalnej koordynacji makroekonomicznej, w tym bardziej rygorystycznych norm funkcjonowania instytucji finansowych i agencji ratingowych.
3. Zmiany w teorii ekonomii dotyczące:
- sposobu interpretacji funkcjonowania rynków
- zachowań inwestorów zachowań instytucji