budżetowa jest styczna do najwyższej osiągalnej krzywej obojętności. Ale to też zależy od gustów konsumenta.
Tak wiec wzrost dochodu o 60 %powoduje zwiększenie popytu na seanse filmowe o 100%, co potwierdza, ze kino jest dobrem luksusowym o elastyczności dochodowej większej od jedności.
Wzrost dochodu o 60% powoduje zwiększenie popytu na posiłki 33% (żywność jest dobrem normalnym - elastyczność dochodowa wyższa od zera).
Ścieżka wzrostu dochodu pokazuje, jak pod wpływem wzrostu dochodu konsumenta zmienia się wybierany przez niego koszyk dóbr.
Zmiany cen i linia budżetowa
Podwyżka ceny zubaża konsumenta, ograniczając jego możliwości nabywcze przy danym dochodzie pieniężnym. Stopa życiowa konsumenta obniża się.
Efektem substytucyjnym zmiany cen nazywamy dostosowanie popytu do samej zmiany relacji cen. Efekt substytucyjny wzrostu ceny posiłków zmniejsza jednoznacznie wielkość zapotrzebowania na nie. Podwyżka relatywnej ceny posiłków zachęca konsumenta do częstszego chodzenia do kina, które teraz jest tańsze.
Efektem dochodowym jest dostosowanie popytu do zmiany realnego dochodu. Jeżeli oba dobra są dobrami zwykłymi (normalnymi), to zmniejszenie realnego dochodu spowoduje spadek zapotrzebowania na obydwa dobra.
Dobra niższego rzędu
Efekt dochodowy może zadziałać w przeciwnym kierunku, gdy rozważane dobro jest dobrem niższego rzędu =>spadek realnego dochodu powoduje zwiększenie popytu.
Takie dobra niższego rzędu są nazywane dobrami Giffena (twierdził, ze wzrost ceny Chleba zwiększa popyt na chleb, zgłaszany przez ludzi ubogich). Nie każde dobro niższego rzędu jest dobrem Giffena. W praktyce rzadko spotyka się dobra tak niskiego rzędu, by efekt dochodowy mógł przeważyć nad efektem substytucyjnym.
Empirycznie przyjmuje się obecnie, ze dla dóbr niższego rzędu efekt substytucyjny przeważa nad efektem dochodowym i popyt maleje wraz ze wzrostem ceny.
Mieszana elastyczność cenowa popytu
1 .Mieszna elastyczność cenowa popytu jest ujemna.(np. Wzrost ceny posiłków prowadzi do zmniejszenia popytu na filmy)
2 .mieszana elastyczność cenowa popytu jest dodatnia, (np. istnieją substytuty Chleba, np. ziemniaki -popyt na ziemniaki rośnie, gdy cena Chleba rośnie).
Silny jest efekt substytucyjny, działający w kierunku zwiększenia popytu na inne rodzaje żywności. Dodatni efekt elastyczności cenowej byłby jeszcze większy, gdyby inne rodzaje żywności były dobrami niższego rzędu.
Od indywidualnej do rynkowej krzywej popytu
Rynkowa krzywa popytu jest to suma indywidualnych krzywych popytu wszystkich konsumentów nabywających określone dobro.
Otrzymujemy ją, pytając każdego z konsumentów, ile danego dobra zakupi przy rożnych cenach. Ponieważ przy obniżce ceny każdy konsument zwiększa swoje zakupy, więc łączny popyt rynkowy także musi wzrastać w miarę spadku ceny.
Rynkowa krzywa popytu jest poziomą sumą indywidualnych krzywych popytu.(np. przy cenie 5 pierwszy konsument kupujell jednostek dobra, a drugi - 13 jednostek. Łączny popyt rynkowy przy cenie 5 wynosi 24 jednostki).
Dobra komplementarne i dobra substytucyjne
Konsumenci odwrócą się od dóbr konsumowanych łącznie z dobrem, którego cena wzrosła, (np. Rośnie cena fajek. Co się stanie z popytem na tytoń fajkowy? W miarę spadku popytu na fajki będzie się zmniejszał również popyt na tytoń fajkowy.)
Ilekroć mamy do czynienia z dobrami komplementarnymi, wzrost ceny jednego dobra wpływa także na zmniejszenie popytu na drugie dobro.