1636662195

M. Kłobuszewska, Makroekonomia 1

• popyt portfelowy (spekulacyjny) - wynika z niechęci do ryzyka, a więc faktu, że ludzie gotowi są poświęcić część potencjalnych zysków (np. z bardziej dochodowych ale i ryzykownych inwestycji) w zamian za poczucie większego bezpieczeństwa finansowego. Czyli ludzie wolą trzymać gotówkę, niż ją inwestować w przedsięwzięcia, które obarczone są ryzykiem.

Podsumowując, popyt na pieniądz zależy od dochodu i od wysokości stóp procentowych L = f(Y,i)

Podaż pieniądza to całkowita wartość znajdujących się w obiegu zasobów pieniądza. Czyli im mniejsze rezerwy, tym większa podaż pieniądza.

Rezerwy - ilość gotówki, jaką posiada bank i którą może przeznaczyć na natychmiastową wypłatę w przypadku żądania właścicieli wkładów.

Kreacja pieniądza przez banki - jest to sytuacja, w której banki zezwalają na przekroczenie stanu konta i tworzenie wkładów na żądanie o wartości przekraczającej poziom zgromadzonych rezerw gotówkowych. Mówiąc po ludzku, są to kredyty © Prześledźmy przykład:

Klient wpłaca do banku na depozyt 100 zł. Stopa rezerw gotówkowych banku wynosi 10%. Co robi bank, żeby zarobić? Pozostawia 10 zł (10% ze lOOzł depozytu klienta) i udziela innemu klientowi kredytu o wartości 90zł. Drugi klient kwotę uzyskaną z kredytu przeznacza na zakupy. Właściciel sklepu wpłaca utarg do banku. Na depozytach mamy już 190zł! (mimo, że fizycznie mamy tylko lOOzł, które pierwszy klient włożył na depozyt).

Skoro 90zł wróciło do banku, to bank znów może udzielić kredytów o wartości 90% wkładów (pamiętajmy, że 10% stanowią obowiązkowe rezerwy gotówkowe). Bank udziela więc kredytu wysokości 81 zł. Sytuacja się powtarza i te 81 zł trafia znów na depozyt bankowy. Bank ma już 271zł (100 + 90 + 81). I znów może udzielić kredytu o wartości 90% wkładu (90% * 81 = ....) Itd.

Bank udziela kredytów do momentu, gdy gotówka będzie stanowiła dokładnie 10% wkładów. Czyli te lOOzł, które pierwszy klient wpłacił do banku, ma stanowić 10% wkładów.

lOOzł gotówki + 900zł kredytów = lOOOzł wkładów

Ze lOOzł zrobiło się nagle lOOOzł.

Co się działo z podażą pieniądza? Kreacja pieniądza prowadzi do zwiększenia podaży pieniądza.

AM = 100 + 0,9*100 + 0,9²*100 +... = 100 (1 + 0,9 + 0,9² +...) = 100*1/(1-0,9) = 1000

M = H * mnożnik podaż pieniądza = baza monetarna * mnożnik kreacji pieniądza

Depozyt D - suma pieniędzy złożona w banku przez właścicieli wkładu (deponentów) na przechowanie

Rezerwy R - ilość gotówki, jaką posiada bank i którą może przeznaczyć na natychmiastową wypłatę w przypadku żądania właścicieli wkładów

Stopa rezerw - stosunek wartości rezerw do wartości wkładów re = R/D

Baza monetarna jest to zasób pieniądza wielkiej mocy, czyli łączna ilość banknotów i bilonu w obiegu pozabankowym (CU) oraz znajdujących się w systemie bankowym, w posiadaniu banków (R).

Baza monetarna H = CU + R stopa rezerw re = R/D