5987092475

2.2. Kształcenie kompetencji kluczowych

Projekt edukacyjny jest skuteczną metodą uczenia umiejętności i rozwijania postaw określanych jako kompetencje kluczowe. Zgodnie z dokumentami unijnymi kompetencje kluczowe to te, „których wszystkie osoby potrzebują do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem, integracji społecznej i zatrudnienia". Wśród nich znalazły się kompetencje: „uczenie się uczenia" oraz „rozwijanie przedsiębiorczości i inicjatywności", a także kompetencje związane z nauką przedmiotów ogólnokształcących (języka ojczystego, matematyki, języka obcego) oraz kompetencje, na rozwój których tradycyjne przedmioty nauczania wpływają w małym stopniu. I tak, żaden przedmiot ogólnokształcący nie jest nastawiony na rozwijanie kompetencji „uczenie się uczenia", większej uwagi nie poświęca się też rozwijaniu „inicjatywności i przedsiębiorczości".

Jeśli zależy nam, by polska oświata lepiej służyła rozwojowi społecznemu i gospodarczemu, szkoły muszą zwrócić większą uwagę na rozwijanie kompetencji „inicjatywności    i

przedsiębiorczości". Zgodnie z definicją zawartą w przytoczonym wcześniej dokumencie Parlamentu Europejskiego i Rady, postawa przedsiębiorczości oznacza „zdolność osoby do wcielania pomysłów w czyn" i obejmuje „kreatywność, innowacyjność i podejmowanie ryzyka, a także zdolność do planowania przedsięwzięć i prowadzenia ich dla osiągnięcia zamierzonych celów". Stanowi to bardzo dobre uzasadnienie konieczności poszerzenia stosowanych w szkole metod nauczania i poświęcenia większej uwagi takim formom pracy, które łączą się z samodzielnym wykonywaniem przez zespoły uczniów założonych zadań.

Nauka realizowana metodą projektu edukacyjnego pozwala rozwinąć ważną kompetencję przedsiębiorczości, rozumianą jako umiejętność zamieniania zamiarów w czyn. Warto zaznaczyć, że wprowadzany rozporządzeniem projekt edukacyjny łączy w sobie zadania zespołowe i indywidualne oraz odpowiedzialność zespołową i jednostkową. Zespołowy projekt uczniowski to okazja do współdziałania, polegająca na wspólnym wykonywaniu zadań i pomaganiu sobie nawzajem, ale też na indywidualnej realizacji zadań, składających się na wspólny projekt.

2.3. Autonomia ucznia

Współczesna szkoła ma przygotowywać do samodzielności w dużo większym stopniu, niż było to wymagane w przeszłości. Przede wszystkim powinna nauczyć młodego człowieka samodzielnego rozpoznawania problemów i opracowywania strategii ich rozwiązywania, a także planowania własnych działań i organizowania współpracy z innymi. Ważne miejsce wśród umiejętności wymaganych od absolwenta nowoczesnej szkoły zajmuje samodzielność w wyszukiwaniu informacji, ich selekcjonowaniu i przedstawianiu innym. Warto też zauważyć, że praca uczniów w zespole realizującym projekt dobrze oddaje sposób działania w miejscu pracy - w większości instytucji i przedsiębiorstw duża część zadań wykonywana jest zespołowo i wymaga od pracowników umiejętności pracy projektowej.

Nowa podstawa programowa wejdzie do szkół ponadgimnazjalnych wraz z rocznikiem, który rozpoczął w roku 2009/2010 naukę w I klasie gimnazjum. Będzie to zatem pierwsza grupa uczniów, którzy po I klasie w szkole ponadgimnazjalnej zakończą naukę części przedmiotów i dokonają wyboru kilku przedmiotów, jakich będą się dalej uczyć, ale już w wersji rozszerzonej. Decyzja ta często będzie związana z wyborem kariery zawodowej, a nawet szerzej - własnej drogi życiowej.