5987093047

opiekę fizyczną, ale także prowadzenie duchowo-moralne, czyli wychowanie (S. Kunowski 1997). Szereg zadań i zabiegów wychowawczych wokół wychowanka zaczęto nazywać paidagogia.

Od pojęcia paidagogia wywodzi się pedagogia która oznacza samo dzieło wychowania, zespół czynności i umiejętności wychowawczych.

W starożytnej Grecji spotykamy jeszcze jedną nazwę używaną zwłaszcza w późniejszym okresie hellenistycznym, wprowadzoną przez sofistów jest to paideia. Słowem tym oznaczano wyższe formy działalności wychowawczej. Ich treścią było kształtowanie osobowości na dobrach kultury. Słowo to określało odpowiednią działalność wychowawczą. W stosunku do poprzednich terminów miało szerszy zasięg, łączyło ono w jednym słowie zarówno działalność wychowawczą jak i refleksję nad nią.

Cycero, szukając łacińskiego wyrazu dla greckiej paidei prze-tłumaczyłjejako humanitas, co oznacza ludzkość, człowieczeństwo i tworzy podstawę idei humanizmu, humanitaryzmu.

Obecnie grecka paideia odrodziła się jako idea humanizmu we współczesnym wydaniu.

Fonetycznym skrótem od nazwy Paideia jest wyraz pedia, który służy do określania m.in. odrębnych dziedzin pedagogiki praktycznej np. logopedia, bibliopedia.

Kulturę pedagogiczną Europy łączy się przede wszystkim z systemami filozoficznymi J. Locke'a (1632-1704), J. J. Rousseau (1712-1778), J. FI. Pestalozziego (1746-1827). Wprawdzie szereg twierdzeń wygłaszanych przez rozmaitych pedagogów przedstawiało albo trafne wnioski uogólniające doświadczenia praktyki pedagogicznej, albo pewne normy pedagogiczne, podające słuszne wskazania wychowawcze, to brak było jednak głębszego uzasadnienia naukowego tych twierdzeń. Pedagogika czerpała je z podstawowych nauk pomocniczych tj. biologicznych, psychologicznych i społecznych, lecz rozwój tych nauk w ciągu całych

9