5987093050

Oddziaływania te mogą być systematyczne, niesystematyczne, przygodne, zaplanowane itp. Systematyczne i zaplanowane działania edukacyjne maja miejsce w szkole. Niesystematyczne i przygodne zachodzą m.in. w interakcjach rówieśniczych, kryją się w przekazach kultury np. w dziełach literatury.

Zmienianie i rozyrijanie może zachodzić w jakimś konkretnym kierunku przyjętym wg. kryterium zewnętrznego, wobec jednostki np. takie organizowanie pracy na lekcji, aby w jego efekcie uczeń stopniowo osiągał jakiś standard rozwojowy przyjmowany przez psychologię np. umiejętność abstrakcyjnego myślenia. Rozwijanie zdolności życiowych może być efektem ubocznym podejmowania przez człowieka jakiejś aktywności np. gra w siatkówkę, piłkę nożną, koszykówkę, czy inne - może prowadzić do wyuczenia się zasad współżycia w grupie.

Zdolności życiowe człowieka - mogą dotyczyć wielu obszarów jego funkcjonowania: intelektualnego, emocjonalnego, interpersonalnego, motywacyjnego, fizycznego.

Z powyższych rozważań można wyprowadzić dwa kolejne pojęcia, które nie do końca bezpośrednio, lecz głównie w dalszych swych uszczegółowieniach będą stopniowo redukowały ową niejednorodność. Te pojęcia, to wychowanie i kształcenie.

Wychowanie - to świadomie organizowana działalność społeczna oparta na relacji między wychowawcą a wychowankiem, której celem jest wywołanie zamierzonych zmian w osobowości wychowanka. Zmiany te obejmują zarówno stronę poznawczo--instramentalną związaną z poznawaniem rzeczywistości i umieję-nością oddziaływania na nią, jak i stronę emocjonalno-moty-wacyjną, która polega na kształtowaniu stosunku człowieka do świata i ludzi, jego przekonań i postaw, układu wartości i celu życia. (W.Okoń 2007)

Kształcenie - to system działań zmierzających do tego, aby uczącej się jednostce lub zbiorowi jednostek umożliwić:

12