plik


ÿþFilmowanie aparatem: Gdy rka zadr|y http://www.swiatobrazu.pl/filmowanie-aparatem-gdy-reka-zadrzy-2590... 5 marca 2012, 12:56 Autor: JarosBaw Zachwieja czytano: 28473 razy Filmowanie aparatem: Gdy rka zadr|y Witamy w trzecim odcinku cyklu "Filmowanie aparatem" kierowanego do osób pragncych zaznajomi si bli|ej z mo|liwo[ciami wykorzystania aparatów DSLR i SLT w filmowaniu oraz poszerzy umiejtno[ci w zakresie realizacji materiaBu wideo. Tym razem zajmiemy si tematyk zwizan z uzyskiwaniem stabilnego obrazu, zarówno podczas filmowania z rki, jak i z wykorzystaniem rozmaitych urzdzeD pomocniczych. Zobacz tak|e pozostaBe artykuBy z cyklu: Filmowanie aparatem: Co musisz widzie? Filmowanie aparatem: Sprzt skrojony na miar Filmowanie aparatem: Koniec kina niemego Filmowanie aparatem: Praca kamer - vademecum Filmowanie aparatem: Jzyk filmu Filmowanie aparatem: O[wietlenie i jego rola w obrazie filmowym Filmowanie aparatem: Twórcze operowanie [wiatBem  barwa [wiatBa i jej rola w filmie Filmowanie aparatem: Sztuka no|yczek i kleju  monta| i postprodukcja Filmowanie aparatem: Zdjcia wprawione w ruch Problem stabilizowania sprztu  czy to aparatu fotograficznego, czy kamery  podczas realizacji uj wideo jest bardzo wa|ny, wa|niejszy nawet ani|eli w przypadku wykonywania zdj. Stabilizacja obrazu w fotografii ma jeden cel: uzyskanie ostrego obrazu podczas wykonywania zdj przy dBugich czasach na[wietlania. Stosuje si w tym celu rozmaite metody, których dziaBanie sprowadza si jednak do tego samego  zapobiegania wykonywaniu przez aparat jakichkolwiek ruchów od momentu rozpoczcia do zakoDczenia na[wietlania. W przypadku filmowania jest nieco inaczej i niestety trudniej. Najwiksza trudno[ w filmowaniu aparatem Filmowanie oznacza rejestrowanie obrazu ruchomego skBadajcego si z wielu pojedynczych klatek, z których wszystkie powinny zosta uchwycone w postaci nieporuszonej. Po drugie, w wielu sytuacjach filmujemy poruszajc si, wic caBkowite unieruchomienie aparatu lub kamery nie wchodzi w gr. Po trzecie wreszcie (i chyba najwa|niejsze), w przypadku takich ruchomych uj ró|nice poBo|enia aparatu pomidzy kolejnymi klatkami nie mog by (poza pewnymi wyjtkami, które omówimy w jednym z kolejnych artykuBów wchodzcych w skBad tego cyklu) zbyt du|e i przypadkowe, poniewa| ujcie takie zostanie odebrane jako "roztrzsione". Kamera wideo z uwagi na swój ksztaBt i odpowiednie rozBo|enie ci|aru jest znacznie lepiej przystosowana do wygodnego trzymania jej w rce w pozycji nieruchomej nawet przez dBu|szy czas. Z kolei konstrukcja aparatu fotograficznego zaprojektowana zostaBa tak, aby zapewni fotografowi maksymaln wygod, mobilno[ oraz mo|liwo[ unieruchomienia korpusu w momencie naci[nicia spustu migawki. Lustrzank mo|na jednak wykonywa stabilne ujcia  trzeba jedynie nauczy si przestrzega kilku zasad. (Fot. Sony) 1 z 15 2015-08-15 20:22 Filmowanie aparatem: Gdy rka zadr|y http://www.swiatobrazu.pl/filmowanie-aparatem-gdy-reka-zadrzy-2590... Budowa kamery wideo (zwBaszcza tych nieco bardziej zaawansowanych modeli amatorskich oraz oczywi[cie sprztu kierowanego do profesjonalistów) ma na celu zachowanie jak najwikszej stabilno[ci urzdzenia podczas filmowania z rki. Std m.in. podBu|na konstrukcja majca na celu odpowiednie rozBo|enie ci|aru, pasek obejmujcy caB dBoD i rkoje[ pozwalajca trzyma kamer nieruchomo dBoni skierowan w gór. Aparat z zaBo|enia przeznaczony jest do wygodnego wykonywania zdj i jego uchwyt oraz caBa konstrukcja nie s dostosowane do bezustannego trzymania w jednej pozycji, czego wymaga filmowanie. [kn_advert] Sposoby trzymania aparatu podczas filmowania Zacznijmy od wyja[nienia jednej wa|nej sprawy: filmujc czy to za pomoc aparatu czy kamery wideo, powinni[my korzysta z pomocy statywu zawsze, gdy tylko jest to mo|liwe. Filmowanie z rki powinno by uzasadnione warunkami (np. realizujemy dynamiczny reporta| i na rozstawienie statywu po prostu nie ma czasu ani warunków), potrzeb (wiemy, |e podczas filmowania bdziemy si bezustannie przemieszcza) lub te| chci uzyskania okre[lonych efektów (realizacja dynamicznych uj z rki staBa si we wspóBczesnej kinematografii tak modna, |e bardzo trudno jest znalez jakikolwiek nowoczesny film fabularny bez choby jednej sekwencji filmowanej "rozedrgan" kamer). Przyjcie stabilnej pozycji podczas fotografowania nie jest problemem, poniewa| aparat podnosimy do oka tylko na chwil, a ponadto idealnie poziome ustawienie aparatu nie jest potrzebne (obraz mo|emy potem do[ Batwo i kosztem wycicia bardzo niewielkiego fragmentu obrazu w naro|nikach kadru wyprostowa). Czsto zreszt specjalnie wykonujemy zdjcia w pionie lub pod ktem. Podczas filmowania ju| nie bdziemy mieli takiej swobody. (Fot. Antoni {óBciak) Je|eli jednak ju| decydujemy si filmowa z rki (choby w celu uzyskania efektu charakterystycznych, "dynamizujcych" poruszeD obrazu), to aby ujcia takie nadawaBy si do ogldania, musimy nauczy si filmowa w odpowiedni sposób, zapewniajcy jak najwiksz stabilno[ aparatu. Technik sBu|cych temu celowi jest sporo, podobnie jak wiele jest technik prawidBowego trzymania aparatu podczas wykonywania zdj. Mo|na je jednak sprowadzi do kilku prostych zaleceD: Zapewnij aparatowi jak najwicej punktów podparcia  je|eli filmujesz trzymajc aparat w ugitych rkach (co jest dobre w przypadku dBu|szych uj), to staraj si trzyma Bokcie oparte o tuBów. W takiej sytuacji bardzo przydaje si filmowy wizjer nakBadany na ekran LCD aparatu, poniewa| mo|esz wówczas jako jeden z punktów oparcia wykorzysta wBasn gBow i oko. Je|eli korzystasz z aparatu SLT, to pamitaj, |e filmujc mo|esz korzysta z wizjera, co pozwoli Ci przybra "klasyczn" poz fotograficzn. Wówczas przyda si te| tzw. muszla, czyli powikszona osBona oka nakBadana na wizjer. Pozycja ta jest równie| stabilna, cho w przypadku filmowania na dBu|sz met nieco mczca. Je|eli filmujesz trzymajc aparat w wyprostowanych rkach, to wykorzystaj pasek swojej lustrzanki jako element stabilizujcy. Wystarczy, |e zawiesisz aparat na szyi i filmujc ustawisz go tak, aby pasek byB nacignity. 2 z 15 2015-08-15 20:22 Filmowanie aparatem: Gdy rka zadr|y http://www.swiatobrazu.pl/filmowanie-aparatem-gdy-reka-zadrzy-2590... Filmujc aparatem trzymanym w rkach staraj si wykorzysta nacignity pasek jako jeden z punktów podparcia. Zmniejszy to drgania aparatu w pBaszczyznie poziomej do minimum i znacznie ograniczy przypadkowe ruchy w pBaszczyznie pionowej. (Fot. Antoni {óBciak) Rozluznij ciaBo  filmowanie z rki, zwBaszcza lustrzank jest mczce. Z kolei zmczone i napite mi[nie szybko zaczynaj dr|e. Dlatego podczas filmowania staraj si nie napina, lecz rozluzni, tak aby jak najdBu|ej pozosta niezmczonym. Wa|ne jest te| wiczenie oddechu: spokojny i jednostajny pomo|e kontrolowa stabilno[ aparatu przez caBy czas. Kiedy poczujesz napicie w mi[niach ramion, to bdzie pierwszy znak, |e czas odpocz. Niech Twoja lewa rka przez caBy czas stanowi podparcie korpusu i obiektywu  niezale|nie od tego, czy filmujesz z aparatem na wyprostowanych rkach czy przyci[nitym do twarzy (ten drugi sposób mo|liwy jest tylko wówczas, gdy korzystasz z dobrego, ergonomicznego wizjera nakBadanego na wy[wietlacz LCD lub gdy filmujesz lustrzank SLT z elektronicznym wizjerem), zawsze powiniene[ dba o to, aby obydwie Twoje rce byBy wykorzystywane optymalnie. Praw trzymaj wic aparat za uchwyt (grip), natomiast lew podBó| pod aparat tak, aby podpieraBa zarówno korpus, jak i obiektyw. W ten sposób Batwiej bdzie Ci zachowa poziom pozycj aparatu od pocztku a| do koDca ujcia. 3 z 15 2015-08-15 20:22 Filmowanie aparatem: Gdy rka zadr|y http://www.swiatobrazu.pl/filmowanie-aparatem-gdy-reka-zadrzy-2590... Podczas filmowania lustrzank z rki bardzo wa|ne jest, aby[my bezustannie podpierali aparat lew rk, przy czym nie nale|y trzyma go wyBcznie za korpus. Wa|ne jest te| uBo|enie rki pod obiektywem, tak aby nasza kamera nie przechylaBa si bezustannie w dóB. UkBadajc rk w ten sposób koniecznie musimy upewni si, czy nie opiera si ona o pier[cieD ostrzenia, poniewa| grozi to przypadkowym jego przesuniciem ju| podczas filmowania. (Fot. Antoni {óBciak) Poruszaj si mikko i pBynnie  filmujc z rki czsto bdziesz zmuszony do przemieszczania si. Wykonujc ruchy, niezale|nie od tego, czy bdzie to chód, obrót, wychylenie si czy cokolwiek innego, staraj si robi to mikko i pBynnie. {adnych szarpanych, urywanych ruchów ani zbdnych gestów. Stawiaj delikatne kroki, poruszaj si na lekko ugitych nogach amortyzujc aparat ruchami tuBowia, a wykonujc obrót skrcaj najpierw biodrami, a nastpnie reszt ciaBa. Wszystkie te ruchy mog pocztkowo wydawa si [mieszne i trudne, ale po opanowaniu pozwalaj uzyska znacznie lepsze ujcia. Filmujc nie spuszczaj oka z tematu  je|eli zale|y Ci na dobrych ujciach filmowych z rki i nie tylko, musisz przyswoi sobie jedn zasad ka|dego operatora: od momentu rozpoczcia a| do zakoDczenia filmowania nie spuszczaj wzroku z interesujcych Ci obiektów i ludzi. Obserwuj przy tym scen wyBcznie przez obiektyw aparatu, tak aby[ w ka|dej chwili byB gotów zareagowa na zmian poBo|enia, nieoczekiwany ruch bdz inne niespodzianki. Pamitaj, |e poprzez odpowiednie reakcje kamer na to, co si dzieje w kadrze (np. pBynne, spokojne [ledzenie idcego czBowieka bez tracenia go z pola ostro[ci) mo|esz ukry przed widzem fakt, |e aparat równie| si przemieszcza. Wewntrzne systemy stabilizujce Obecnie wikszo[ u|ytkowników lustrzanek cyfrowych mo|e korzysta z systemów stabilizacji obrazu, majcych za zadanie umo|liwienie fotografowi wykonywania zdj z rki przy ustawionych dBu|szych ni| zalecane w danej sytuacji czasach na[wietlania. Dla osób filmujcych mechanizmy takie równie| s u|yteczne, jednak maj one nieco inne zastosowanie. Pozwalaj mianowicie na zBagodzenie drgaD aparatu wystpujcych podczas realizacji uj wideo aparatem trzymanym w rkach lub podlegajcego innym drobnym wstrzsom (np. podczas filmowania z jadcego samochodu), które to drgania zamieniane zostaj w znacznie bardziej przyjemne dla oka mikkie koBysanie obrazu. 4 z 15 2015-08-15 20:22 Filmowanie aparatem: Gdy rka zadr|y http://www.swiatobrazu.pl/filmowanie-aparatem-gdy-reka-zadrzy-2590... Nie wszystkie aparaty wyposa|one w stabilizator matrycy umo|liwiaj uaktywnienie go podczas filmowania, cho wiele modeli w trybie wideo dysponuje zastpcz i równie| caBkiem skuteczn stabilizacj elektroniczn. Dobrym przykBadem s tutaj aparaty Sony A77 i A65, których systemy redukcji drgaD oparte o poruszajc si matryc aktywne s wyBcznie w trybie fotografowania, natomiast podczas filmowania ich rol przejmuje stabilizacja elektroniczna. Nale|y jednak bardzo uwa|a, poniewa| nie ka|dy ukBad stabilizacji obrazu  nawet je|eli wykazuje du| skuteczno[ podczas wykonywania zdj  sprawdza si podczas filmowania. Przede wszystkim nie wszystkie stabilizatory obrazu (dotyczy to zarówno tych montowanych w korpusach lustrzanek, jak i w obiektywach) s w trybie filmowania aktywne. Czasem te| w trybie filmowania stabilizator mechaniczny matrycy zostaje zastpiony przez ukBad stabilizacji elektronicznej. Aby stwierdzi, czy filmujc mamy dostp do jakiegokolwiek mechanizmu redukcji drgaD, najlepiej jest dysponowa obiektywem o dBugiej ogniskowej maksymalnej (najlepiej 200 mm lub nawet wicej), poniewa| przy silnie powikszonym obrazie zarówno poruszenia obrazu, jak i efekt ich redukcji s lepiej widoczne. Przy takich ustawieniach aparatu wBczamy nagrywanie (jeszcze bez uaktywnionego stabilizatora) i trzymajc aparat w rkach rejestrujemy kilkunastosekundowe ujcie. Nastpnie uruchamiamy system stabilizacji obrazu i powtarzamy t czynno[. Tak zarejestrowane materiaBy porównujemy, wy[wietlajc zarejestrowany materiaB na ekranie telewizora lub komputera w peBnej rozdzielczo[ci. Je|eli ukBad stabilizacji obrazu dziaBa w trybie filmowania, to ró|nica pomidzy obydwoma materiaBami powinna by bardzo wyrazna. Warto jednak wiedzie, |e stabilizatory obrazu montowane w cyfrowych lustrzankach potrafi by dla filmowca kBopotliwe. Nie s one w stanie rozpozna, jakie ruchy kamer s przypadkowymi drgniciami, a jakie s zamierzone. W efekcie mo|e doj[ do próby ustabilizowania np. powolnej panoramy i w konsekwencji silnego szarpnicia obrazu na samym pocztku ruchu. Dlatego je|eli planujemy tego typu ujcia, dobrze jest wyBczy stabilizator. To samo dotyczy filmowania ze statywu, kiedy to aparat jest nieruchomy bdz tylko przesuwa si lub obraca w jednej pBaszczyznie. Pracujcy stabilizator mo|e wówczas próbowa "wytBumi" nieistniejce drgania, co spowoduje, |e ujcie bdzie rozkoBysane. Filmowanie z rki 5 z 15 2015-08-15 20:22 Filmowanie aparatem: Gdy rka zadr|y http://www.swiatobrazu.pl/filmowanie-aparatem-gdy-reka-zadrzy-2590... Statywy i monopody Tak jak ju| powiedzieli[my, aparat podczas filmowania powinien (o ile jest to tylko mo|liwe) spoczywa na statywie. Równie wa|ne dla jako[ci realizowanych uj jest to, jaki model statywu nabywamy i jak si nim posBugujemy. Warto zwróci uwag, |e oprócz klasycznych trójnogów istniej te| inne rodzaje urzdzeD peBnicych podobne funkcje jak statyw, a w pewnych sytuacjach znacznie pewniejszych i wygodniejszych w u|yciu. Statywy zwyczajne (trójno|ne) Jakie cechy powinien speBnia statyw do filmowania lustrzank? NajBatwiej jest opisa to poprzez wymienienie cech, które odró|niaj dobre statywy wideo od dobrych statywów fotograficznych. Warto te| zauwa|y, |e osoby filmujce lustrzankami cyfrowymi nie musz dysponowa a| tak ci|kim i nieporcznym trójnogiem, co ich koledzy korzystajcy z klasycznych kamer wideo. Nogi statywu do filmowania musz by sztywne, mie mo|liwo[ pewnego unieruchomienia na mikkim podBo|u (np. w piasku) i nie skrca si podczas obracania aparatu. Najlepiej je|eli wyposa|one s w mechanizm rozporowy, cho nale|y pamita, |e maj go te| najtaDsze plastikowe modele, które s zbyt wiotkie, aby nadawaBy si do powa|niejszych zastosowaD (równie| fotograficznych, o filmowych nawet nie wspominajc). Dlatego rozpór nie mo|e stanowi substytutu sztywno[ci, a jedynie jej uzupeBnienie. (Fot. Sony) Sztywno[ i mechanizm rozporowy nóg  statyw wideo powinien by konstrukcj bardzo sztywn, tak aby nie przejawiaB tendencji do skrcania si w momencie, gdy obracamy aparat podczas realizacji ujcia (zwBaszcza podczas operacji tzw. panoramowania). Z tego powodu wikszo[ dobrych statywów wideo to konstrukcje do[ ci|kie i wyposa|one dodatkowo w mechanizm rozporowy nóg, umieszczany tu| nad ziemi lub w poBowie wysoko[ci. Nogi czsto konstruowane s z ukBadów podwójnych, umieszczonych obok siebie rurek, jednak w przypadku znacznie l|ejszych od kamer lustrzanek takie zabezpieczenia nie s ju| konieczne. Mo|liwo[ precyzyjnego wypoziomowania  w profesjonalnych statywach wideo stosuje si w tym celu tzw. póBkul poziomujc, montowan pomidzy nogami statywu i gBowic. Nie zawsze bdziemy dysponowa takim luksusem, je|eli jednak statyw bdz aparat wyposa|one s w poziomnic, to statyw mo|na do[ skutecznie wypoziomowa manipulujc dBugo[ci poszczególnych nóg. 6 z 15 2015-08-15 20:22 Filmowanie aparatem: Gdy rka zadr|y http://www.swiatobrazu.pl/filmowanie-aparatem-gdy-reka-zadrzy-2590... Przed rozpoczciem filmowania aparat musi zosta dokBadnie wypoziomowany. W tym celu aparat lub statyw (najlepiej jego gBowica) musz by wyposa|one w poziomnic. Bez tego najcz[ciej dopiero po zakoDczeniu zdj zorientujemy si, |e cz[ z nich zostaBa wykonana krzywo. (Fot. Antoni {óBciak) Swoboda ruchu  podczas fotografowania aparat ustawiamy i unieruchamiamy. Z kolei filmujc czsto obracamy nim, [ledzc filmowany obiekt. Konieczna jest wic mo|liwo[ natychmiastowego zwolnienia blokady poBo|enia i swobodnego obracania aparatu. Poniewa| obrót ten czsto dokonuje si w jednej osi (najcz[ciej poziomej), najlepiej byBoby, aby mo|liwe byBo zwolnienie blokady w ka|dej pBaszczyznie ruchu z osobna. Mo|liwo[ tak zapewniaj przede wszystkim gBowice dwu- i trójosiowe. PBynno[  zaawansowane statywy wideo maj najcz[ciej zamontowane tzw. mechanizmy fluidowe zapewniajce pBynny ruch postawionej na nich kamery. Je|eli dobierajc gBowic na potrzeby filmowania nie mo|emy kupi tak zaawansowanego modelu, powinni[my si upewni, czy obraca si ona pBynnie i swobodnie. GBowica u|ywana podczas filmowania nie mo|e stawia nierównego oporu oraz nie mo|e by zbyt wiotka. Nie powinna równie| szarpa. Warunek ten eliminuje niestety wikszo[ tanich gBowic statywowych, niezale|nie od ich konstrukcji. 7 z 15 2015-08-15 20:22 Filmowanie aparatem: Gdy rka zadr|y http://www.swiatobrazu.pl/filmowanie-aparatem-gdy-reka-zadrzy-2590... Prowadzenie aparatu stojcego na statywie podczas filmowania odbywa si nie bezpo[rednio, lecz za pomoc rczki kierujcej poBo|eniem gBowicy (w jednej wybranej osi lub wszystkich). Od momentu rozpoczcia do zakoDczenia ujcia |adna rka nie dotyka korpusu aparatu, lecz co najwy|ej spoczywa na jego obiektywie  w celu zmiany ogniskowej lub punktu ostro[ci. (Fot. Antoni {óBciak) Precyzja ruchu  aparat, którym filmujemy musi da si obróci dokBadnie tak, jak tego chcemy. Musimy wic mie mo|liwo[ zatrzymania obrotu w dowolnej chwili, bez opóznieD i tzw. efektu odbicia. Aby precyzja ruchu byBa optymalna, gBowica statywu powinna by wyposa|ona w rczk, za pomoc której bdziemy kierowa ruchem, co eliminuje zdecydowan wikszo[ gBowic kulowych (zreszt z uwagi na niemo|no[ zablokowania w nich swobody ruchu w konkretnej pBaszczyznie s one maBo u|yteczne podczas filmowania). Generalnie to, czy gBowica statywu nadaje si do filmowania, najBatwiej jest stwierdzi analizujc jej wielko[. Malutkie gBowice nie zapewni nam mo|liwo[ci wykonania pBynnego ruchu zwizanego ze [ledzeniem filmowanego obiektu ani te| nie uBatwi prawidBowego wypoziomowania aparatu z dBugim i ci|kim obiektywem. GBowice wideo najcz[ciej wyposa|ane s te| w dBug ruchom pBytk mocujc, która bardzo uBatwia t ostatni czynno[ oraz bardzo dBug rczk sterujc, dziki czemu ruch aparatu mo|e by znacznie bardziej precyzyjny i wymaga mniejszej siBy. 8 z 15 2015-08-15 20:22 Filmowanie aparatem: Gdy rka zadr|y http://www.swiatobrazu.pl/filmowanie-aparatem-gdy-reka-zadrzy-2590... GBowice statywowe opracowywane z my[l o filmowaniu to najcz[ciej konstrukcje dwuosiowe (zmiana kta widzenia obiektywu odbywa si w pBaszczyznie lewo-prawo oraz góra-dóB, bez mo|liwo[ci przechylania aparatu na boki) z dBug rczk uBatwiajc sterowanie poBo|eniem aparatu lub kamery. Modele opracowane z my[l o filmowaniu lustrzankami s l|ejsze i mniej masywne od swoich odpowiedników przeznaczonych dla kamer wideo. (Fot. Sony) [kn_advert] Monopody Dobrym zastpstwem dla statywu i tak naprawd godnym rozwa|enia kompromisem pomidzy swobod filmowania z rki i stabilno[ci trójnoga jest monopod, czyli statyw jednono|ny. Jest to po prostu teleskopowy kij, na czubku którego mocowany jest aparat. Monopod w poBczeniu z opisan na poprzedniej stronie technik stabilizowania poBo|enia aparatu za pomoc rki i paska na szyj potrafi zapewni naprawd dobr stabilno[, a przy okazji du| swobod ruchów. Zaawansowany monopod powinien dysponowa kilkoma elementami odró|niajcymi go od zwykBego kija z gwintem statywowym. Przede wszystkim powinien mie sztywn i mocn konstrukcj, Batwo si skBada i mie wygodn rczk do trzymania. Mile widziane s te| ruchoma gBowica i rozkBadana stopka pozwalajca unieruchomi go nog lub zapewniajca lepsze oparcie na podBo|u. (Fot. Manfrotto) Je|eli podczas filmowania zamierzamy cz[ciej korzysta z monopodu, to warto rozwa|y zakup modelu bardziej zaawansowanego, wyposa|onego w wygodn rczk oraz ruchom gBowic (bardzo uBatwiaj panoramowanie) oraz dodatkow podpórk, na któr operator mo|e nadepn, zwikszajc stabilno[ caBego zestawu. Statywy naramienne i inne konstrukcje 9 z 15 2015-08-15 20:22 Filmowanie aparatem: Gdy rka zadr|y http://www.swiatobrazu.pl/filmowanie-aparatem-gdy-reka-zadrzy-2590... Specyficzne warunki filmowania panujce podczas realizacji reporta|y [lubnych oraz ogromne zapotrzebowanie tego segmentu usBug wideo na narzdzia umo|liwiajce realizacj bardzo stabilnych, trwajcych wiele minut uj, a przy tym zapewniajcych mobilno[, doprowadziBy do powstania caBego segmentu tzw. statywów naramiennych. S to mniejsze lub wiksze urzdzenia (czasem wrcz caBe systemy no[ne) pozwalajce filmujcemu wykorzysta caBe swoje ciaBo jako element stabilizujcy poBo|enie kamery. Z kolei rosnce zainteresowanie tej samej grupy wideofilmowców lustrzankami z funkcj filmowania doprowadziBo do powstania wielu interesujcych mutacji statywów naramiennych opracowanych z my[l o aparatach DSLR i SLT. Prosty statyw naramienny (a wBa[ciwie podpórka) zapewnia aparatowi znacznie lepsz stabilno[ ni| trzymanie sprztu w rkach. Jest to równie| rozwizanie mniej mczce dla rk. Zasadnicz funkcj statywów naramiennych jest zapewnienie lepszego podparcia dla aparatu lub kamery, ale takiego, które nie bdzie w |aden sposób oparte na podBo|u i w konsekwencji pozwoli operatorowi swobodnie si przemieszcza nie przerywajc filmowania. Konstrukcje statywów naramiennych s bardzo ró|norodne  od prostych podpórek, przez modele niewymagajce podtrzymywania rk, a| po skomplikowane stela|e umo|liwiajce zamontowanie oprócz aparatu równie| mikrofonu, o[wietlenia, dodatkowego zródBa zasilania i innych akcesoriów. Wielu producentów akcesoriów fotograficznych i wideo opracowaBo równie| rozmaite inne sposoby unieruchamiania aparatu. Nale| do nich rozmaite imadBa (klampy), statywy na elastycznych nogach, czy statywy z przyssawkami (u|yteczne przy filmowaniu z jadcego samochodu). S to jednak z reguBy przyrzdy o do[ ograniczonym zakresie zastosowania i decydujc si na ich nabycie powinni[my by pewni, |e ich potrzebujemy. W razie potrzeby sprawdzi si nawet woreczek Je|eli nie mamy pod rk statywu albo te| znajdujemy si w sytuacji, kiedy u|ycie go jest niemo|liwe (np. z powodu bardzo niewielkiej wysoko[ci, na jakiej chcemy umie[ci aparat), skorzystajmy z pomocy& zwykBego woreczka z materiaBu. Woreczek taki napeBniony grochem, ry|em lub koralikami (ale nie piaskiem ani ziemi, poniewa| mog one doprowadzi do zabrudzenia lub uszkodzenia aparatu i optyki) stanowi wspaniaBe podparcie dla aparatu, który w dodatku mo|na bdzie do[ swobodnie uBo|y poziomo lub pod dowolnym ktem. Rozwizanie takie jest bardzo u|yteczne w wielu sytuacjach i pozwala uBo|y aparat praktycznie w dowolnym miejscu, nawet na niezbyt sprzyjajcym podBo|u. 10 z 15 2015-08-15 20:22 Filmowanie aparatem: Gdy rka zadr|y http://www.swiatobrazu.pl/filmowanie-aparatem-gdy-reka-zadrzy-2590... W krajach zachodnich stosowanie podczas realizacji uj filmowych ró|nego rodzaju systemów stabilizujcych opartych na zasadzie worka z grochem jest bardzo rozpowszechnione. PowstaBy nawet firmy specjalizujce si w produkcji tego typu akcesoriów do zastosowaD amatorskich i profesjonalnych. (Fot. Cinekinetic) Rozwizania zaawansowane Oprócz wymienionych na poprzednich stronach prostych metod stabilizacji obrazu, zawodowi filmowcy oraz ludzie pracujcy w bran|y telewizyjnej korzystaj z wielu innych, bardziej zaawansowanych metod uzyskiwania stabilnych uj. Pozwalaj one "uspokoi" prac kamery nawet wówczas, gdy scena filmowana jest w sposób bardzo dynamiczny, a kamera nieustannie si porusza. Niektóre z tych technik po odpowiednim uproszczeniu da si zaadaptowa do warunków amatorskich i/lub póBprofesjonalnych, zwBaszcza gdy w gr wchodzi filmowanie niewielk lustrzank. Omawiane poni|ej sposoby maj jedn wspóln cech: prawie zawsze wymagaj wspólnej pracy wicej ni| jednej osoby. Wózki do jazdy Wikszo[ uj, w których kamera porusza si do przodu, do tyBu lub na boki realizuje si za pomoc tzw. jazdy. Pod tym pojciem filmowcy rozumiej zarówno czynno[ przesuwu kamery w jednej pBaszczyznie, jak i zestaw urzdzeD, które do tego sBu|. Sama platforma, na której spoczywa aparat lub kamera nosi nazw wózka. W celu zapewnienia pBynnej jazdy nawet po trudnym podBo|u, wózek porusza si najcz[ciej po szynach z metalowych lub plastikowych rurek  szybkich do monta|u i Batwych w transporcie. 11 z 15 2015-08-15 20:22 Filmowanie aparatem: Gdy rka zadr|y http://www.swiatobrazu.pl/filmowanie-aparatem-gdy-reka-zadrzy-2590... Oprócz zaawansowanych systemów przeznaczonych do realizowania dBugich uj w oparciu o jazd istniej te| mniejsze, prostsze i znacznie bardziej przystpne cenowo urzdzenia, pozwalajce filmowa lekkim sprztem w ruchu na krótszych dystansach. Takie "mini-jazdy" to suwane wózki kamerowe (ang. camera sliders) i ciesz si spor popularno[ci w[ród twórców niezale|nych oraz osób realizujcych filmy reklamowe oraz teledyski. Na zdjciu zestaw Glidetrack HD wsparty na dwóch statywach wideo, cho przyrzd ten zostaB zaprojektowany w taki sposób, aby daBo si go postawi na niemal wszystkim. (Fot. Glidetrack) Profesjonalna jazda nie nale|y do rzeczy tanich, jednak w przypadku lekkich aparatów DLSR i SLT wykonanie jej jest mo|liwe nawet metodami chaBupniczymi, przy pomocy elementów zakupionych w markecie budowlanym. W przypadku braku zestawu szynowego, w roli wózka do jazdy mo|na wykorzysta (i czsto wykorzystuje si nawet na profesjonalnych planach filmowych, gdy braki bud|etowe lub czasowe nie pozwalaj na skorzystanie z rozwizaD bardziej zaawansowanych) praktycznie wszystko, co ma koBa  fotele biurowe, wózki inwalidzkie, podno[niki do przewo|enia palet z towarami, a nawet deskorolki. Krany Kran (sBowo powstaBo w wyniku spolszczenia angielskiego sBowa crane, oznaczajcego "|uraw") to podno[nik wyposa|ony w dBugie rami, zazwyczaj sterowane elektrycznie, pozwalajcy wykonywa aparatem bardzo skomplikowane ruchy we wszystkich trzech wymiarach. Zazwyczaj wykorzystuje si go do realizacji uj wymagajcych eleganckich i pBynnych ruchów kamery, w tym równie| podnoszenia jej na znaczn wysoko[ i opuszczania. 12 z 15 2015-08-15 20:22 Filmowanie aparatem: Gdy rka zadr|y http://www.swiatobrazu.pl/filmowanie-aparatem-gdy-reka-zadrzy-2590... Popularyzacja lekkich kamer wideo oraz lustrzanek z funkcj filmowania poddaBa niektórym niezale|nym producentom pomysB stworzenia lekkich, sterowanych rcznie, a przede wszystkim tanich podno[ników, takich jak kosztujcy niecaBe 400 dolarów indiGO-JIB. Je|eli zale|y Wam na realizowaniu intrygujcych uj z powietrza i macie do[ cierpliwo[ci, aby uczy si pBynnej obsBugi takiego urzdzenia, to jest to propozycja godna uwagi. (Fot. indiSYSTEM) Prawdziwy kran skonstruowany z my[l o nawet lekkich kamerach jest urzdzeniem bardzo drogim i o skomplikowanej budowie. Je|eli jednak realizowany przez nas film wymaga u|ycia takiego "pomocnika", to mo|liwe jest jego wypo|yczenie (z reguBy wraz z odpowiednio przeszkolonym operatorem) za stosunkowo niewielk cen, szacowan w zale|no[ci od liczby godzin zdjciowych. W Internecie sporo jest równie| materiaBów na temat samodzielnego wykonania takiego podno[nika, jednak co[ takiego polecamy tylko najwierniejszym i szczególnie uzdolnionym nastpcom Adama SBodowego Stawk w takiej "zabawie" jest bezpieczeDstwo drogiego przecie| sprztu oraz znajdujcych si na planie ludzi. [kn_advert] Steadicam Z pewno[ci wielu z Was pamita jeszcze sekwencj z filmu Rocky (pierwszej cz[ci z 1976 roku), kiedy to grany przez Sylvestra Stallone bokser Rocky Balboa biegnie przez miasto, aby na sam koniec wbiec po schodach biblioteki. Ta ostatnia scena zostaBa zrealizowana (jako jedna z pierwszych) przy u|yciu wynalazku amerykaDskiego filmowca i konstruktora Garreta Browna, jakim byB steadicam. Jest to urzdzenie zapewniajce niezwykB wrcz stabilno[ uj podczas filmowania z rki, porównywaln z t, jak odznacza si kamera spoczywajca na profesjonalnym wózku lub samochodzie jadcym po idealnie równej drodze. 13 z 15 2015-08-15 20:22 Filmowanie aparatem: Gdy rka zadr|y http://www.swiatobrazu.pl/filmowanie-aparatem-gdy-reka-zadrzy-2590... Najprostszy steadicam opracowany z my[l o u|ytkownikach cyfrowych lustrzanek ma posta mocowania statywowego z rkoje[ci pod spodem oraz zwisajcej poni|ej na wygitym ramieniu przeciwwagi. Pozwala wykonywa bardzo dobrze stabilizowane ujcia z rki za pomoc lustrzanki wyposa|onej w niezbyt ci|ki obiektyw. (Fot. Tiffen) Steadicam jest urzdzeniem o zBo|onej budowie. Kamera lub aparat spoczywa na pionowej rurze (tzw. sled), pod któr podwieszona jest odpowiednia przeciwwaga. Zrodek ci|ko[ci takiej konstrukcji znajduje si pomidzy nimi. Do sleda, za pomoc specjalnego mocowania (dziaBajcego na zasadzie tzw. przegubu Cardana, umo|liwiajcego praktycznie beztarciowe obracanie si wokóB wBasnej osi) przyczepione jest spr|ynujce rami, poBczone z kamizelk noszon przez operatora steadicamu. DziaBanie tego urzdzenia opiera si na szeregu zjawisk fizycznych, z których najwa|niejsza jest zasada bezwBadno[ci. Dziki znacznemu zwikszeniu masy caBego zestawu oraz przesuniciu [rodka ci|ko[ci w znacznym stopniu poni|ej kamery za pomoc przeciwwagi, operator trzymajcy kamer za sled (bezpo[rednio bdz te| poprzez rami) jest w stanie utrzyma j bez ruchu. Zadaniem spr|ynujcego ramienia i uchwytu z przegubem Cardana jest zapewnienie operatorowi swobodnego poruszania si, nawet wokóB kamery, bez zmieniania jej pozycji. Kamizelka ma za zadanie rozBo|y ci|ar caBego zestawu na ciele, tak aby obsBugujcy go nie doznaB urazów i nie zmczyB si zbyt szybko. Wynalazek Garreta Browna przez prawie 40 lat doczekaB si licznych modyfikacji i odmian, a tak|e uproszczeD i wersji niskobud|etowych wykonywanych gBównie przez filmowców-amatorów. Najprostsz mo|liw odmian stabilizatora dziaBajcego podobnie do steadicama jest zwykBy zBo|ony statyw, obci|ony dodatkowo u doBu, który filmujcy trzyma za kolumn lub nogi nieco poni|ej gBowicy. Cho taki zestaw jest znacznie ci|szy od samego aparatu z obiektywem, wykonywanie za jego pomoc stabilnych uj z rki (nawet gdy przemieszczamy si wraz z aparatem) jest znacznie prostsze ani|eli trzymajc aparat w rkach, cho niewtpliwie mczce. Cho sama nazwa Steadicam jest zarejestrowanym znakiem handlowym firmy Tiffen, to prawa patentowe do tego wynalazku wygasBy przed sze[ciu laty i obecnie na rynku znalez mo|na setki podobnych konstrukcji opracowanych z my[l o ró|nych grupach odbiorców i rozmaitych urzdzeniach rejestrujcych, w tym równie| lustrzankach cyfrowych. Podsumowanie W artykule tym omówione zostaBy najpopularniejsze i najlepiej dostpne dla filmujcych aparatami DLSR i SLT sposoby uzyskania stabilnych uj zarówno podczas filmowania kamer statyczn, jak i znajdujc si w ruchu. W kolejnym odcinku cyklu "Filmowanie aparatem", który bdziecie mieli okazj 14 z 15 2015-08-15 20:22 Filmowanie aparatem: Gdy rka zadr|y http://www.swiatobrazu.pl/filmowanie-aparatem-gdy-reka-zadrzy-2590... przeczyta ju| niebawem, omówimy zagadnienia zwizane z rejestrowaniem dzwiku  zarówno za pomoc mikrofonu wbudowanego w aparat, jak i mikrofonów zewntrznych. Zapraszamy! Zobacz tak|e pozostaBe artykuBy z cyklu: Filmowanie aparatem: Co musisz widzie? Filmowanie aparatem: Sprzt skrojony na miar Filmowanie aparatem: Koniec kina niemego Filmowanie aparatem: Praca kamer - vademecum Filmowanie aparatem: Jzyk filmu Filmowanie aparatem: O[wietlenie i jego rola w obrazie filmowym Filmowanie aparatem: Twórcze operowanie [wiatBem  barwa [wiatBa i jej rola w filmie Filmowanie aparatem: Sztuka no|yczek i kleju  monta| i postprodukcja Filmowanie aparatem: Zdjcia wprawione w ruch www.swiatobrazu.pl 15 z 15 2015-08-15 20:22

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Filmowanie aparatem Język filmu
Filmowanie aparatem Praca kamerÄ… vademecum
Filmowanie aparatem Koniec kina niemego
Filmowanie aparatem Twórcze operowanie światłem – barwa światła i jej rola w filmie
Filmowanie aparatem Co musisz wiedzieć
Filmowanie aparatem Sztuka nożyczek i kleju – montaż i postprodukcja
Filmowanie aparatem Zdjęcia wprawione w ruch
Projekt pracy aparat ortodontyczny ruchomy
aparatura wiczenie 4
Sporządzanie budżetu przedsiębiorstwa filmowego i telewizyjnego
aparaty z bagnetem PK
Konwersja Filmów Z Płyt Dvd Do Formatu Divx
Filmowe skandale i skandalisci
013 Społeczny wydźwięk filmów Jeana Renoira
gdy sie klient broni

więcej podobnych podstron