plik


Motyw miłości w literaturze Wtorek, 25 Kwietnia Imieniny obchodzą: Marek, Jarosław, Elwira     Sciaga.pl > Prace > Młoda Polska > Home | Reklama | Info | Mail Gdzie Cz@T ??? Gdzie jestSciaga.pl ? Motyw miłości w literaturze kategoria:   J.polski zakres:   Młoda Polska dodano:   1999-11-17 Miłość – głębokie przywiązanie do kogoś lub czegoś; namiętne uczucie sympatii do osoby płci odmiennej, połączone z pożądaniem jej. Jednak czy słownikowe pojęcie miłości oddaje i w pełni charakteryzuje to wspaniałe uczucie ? Otóż nie. Jest to jedno z największych i najgłębszych uczuć. Dlatego może jest to temat tak często poruszany przez twórców różnych epok. Właściwie trudno znaleźć utwór, w którym nie byłoby wątku miłosnego. Jednak nie tylko w literaturze możemy odnaleźć temat miłości. Widoczny jest on w filmie, malarstwie czy nawet w muzyce. Jednak skierujmy swoja uwagę na literaturę.. Poruszane i opisywane przez twórców uczucie pełni zawsze rolę twórcza albo destrukcyjną. Począwszy od Homera opisującego wojnę trojańską, której przyczyną była Helena, do czasów dzisiejszych. Okres średniowiecza to czas wyciszenia, to epoka teocentryzmu i ascezy. Bóg zdominował życie średniowiecznych. Swoboda demokracji ateńskiej zostaje zastąpiona surowym w swych prawach feudalizmem. "Każdy wasal ma swojego wasala", "każdy komuś służy i musi być komuś posłuszny." Jak wielka może być miłość do Boga, możemy przekonać się czytając "Legendę o św. Aleksym". Aleksy - bogaty, rzymski książę opuszcza żonę i dom , wyrzeka się majątku, staje się prawdziwym ascetą, bo ponad wszystko stawia miłość do Stwórcy. Modląc się i umartwiając pragnie osiągnąć świętość. Roland , średniowieczny rycerz, główny bohater "Pieśni o Rolandzie", reprezentuje model miłości do Boga, ojczyzny, oraz króla. Za Francję oddaje życie w walce z Saracenami. Lojalny wobec władcy nawet w beznadziejnej sytuacji walczy, by ratować swój honor, a umierając prosi Boga o przebaczenie za popełnione grzechy. W literaturze średniowiecza czytamy również o pięknej, czystej miłości mężczyzny do kobiety (pieśni liryczne), ale spotykamy się również z namiętnością, która spala i zabija człowieka. Jest ona tematem legendy celtyckiej "Tristan i Izolda". Uczucie to nie daje się zanalizować. Nie wynika ono z bliższego poznania , wzajemnego podziwu i szacunków bohaterów. Rodzi się po wypiciu przez pomyłkę cudownego napoju miłosnego w czasie podróży, kiedy to Tristan wiezie Izoldę, aby poślubiła jego władcę - króla Marka. Wzajemne pożądanie jest tak wielkie, że Tristan - lojalny rycerz, łamie zasadę posłuszeństwa wobec pana i dochodzi do zbliżenia kochanków. Miłość pełni tutaj rolę destrukcyjną. Uczucie niszczy życie obojga bohaterów, skazuje ich na cierpienie, postępowanie wbrew zasadom oraz zmusza ich do kłamstw. Bohaterowie uciekają od siebie, ale nie mogą bez siebie żyć. Dopiero po śmierci łączą się i są szczęśliwi. Z drugiej jednak strony miłość jest tu źródłem wielkiego szczęścia, powodem desperackich czynów i symbolem odwagi. Problem miłości oraz honoru porusza Corneille w utworze „Cyd”. Chimena kocha, ale wie, że na pierwszym miejscu powinna postawić honor rodu i żądać zemsty dla zabójcy ojca. Główna bohaterka cierpi, bo pragnie kary dla Rodryga, a jednocześnie chce go ocalić, gdyż rozumie jego motywy. On z kolei rozumie motywy postępowania Chimeny. Wszystko kończy się dobrze dzięki interwencji króla. Miłość jest tu jednak również siłą destrukcyjną. Bez niej wybory bohaterów byłyby łatwiejsze, ale za to ich życie mniej barwne i ciekawe. W utworze rozsądek i honor wygrywają nad miłością. Świat jest tu uporządkowany i nie ma w nim miejsca na szaleństwa miłości. Romantyzm to epoka, w której miłość często przedstawiona jest jako uczucie niszczące i utrudniające właściwe wybory bohaterów. G. Byron w „Giaurze” przedstawił miłość wielką, wzajemną, ale zniszczoną przez konwencje obyczajowe i społeczne. Stała się powodem śmierci Leili, rozpaczy i zgonu Hassana, nieszczęścia Giaura, który stał się zabójcą. Zrozpaczony, cierpiący, rozdarty wewnętrznie i nieszczęśliwy przywdziewa habit. Jednak nie robi tego z powołania, ani z pokuty. Nie wypełnia obowiązków religijnych i odrzuca Boga, odstępując od wiary chrześcijańskiej. Do samej śmierci nie zaznaje już nigdy spokoju, ukojenia ani pocieszenia. Miłość niszczy także tytułowego bohatera „Cierpień młodego Wertera” J. W. Goethego. Czyni go niezdolnym do życia, popycha do szaleństwa i samobójstwa. Uczucie to przedstawione jest jako wszechogarniająca siła, której nie sposób się oprzeć. Szczęściu głównego bohatera stoi na przeszkodzie fakt, iż osoba, którą pokochał, przyrzekła już rękę innemu konkurentowi. Nękany pochłaniającym go uczuciem, ma wrażenie, że zmysły mu się mącą i nie mogąc zaspokoić osobistych pragnień, traci panowanie nad sobą i decyduje się na odejście od społeczeństwa, na samobójczą śmierć, której powodem jest nieszczęśliwa miłość. Twórcza i budująca miłość przeradza się w destrukcyjną. A. Mickiewicz w „Dziadach cz. III” przedstawia Gustawa jako tragicznego kochanka, którego zniszczyła miłość. Jest to człowiek samotny, zakochany od pierwszego wejrzenia, porzucony i zbuntowany wobec otaczającej go rzeczywistości. Jest romantycznym bohaterem na miarę Wertera. Obraz jego cierpień przedstawiony jest w monologu lirycznym, z którego dowiadujemy się, iż cierpi z powodu nieszczęśliwej miłości. Jej przyczyny odnajdujemy w nierówności społecznej oraz różnicach majątkowych. Główny bohater buntuje się przeciwko obyczajom, przesądom i konwencjom krępującym uczucia. Miłość ukazana jest tu w różnych odcieniach: przejawia się jako uwielbienie, czułość, tęsknota, rozpacz, a nawet może prowadzić do znienawidzenia obiektu uczuć („Kobieto! Puchu marny! Ty wietrzna istoto!”) Jednakże miłość romantyczna może być twórcza i inspirująca do działania. Uczucie tytułowego Konrada i Aldony w utworze A. Mickiewicza „Konrad Walenrod” jest nieszczęśliwe, ale z przyczyn zewnętrznych i z powodu ich własnego wyboru. Kochali się i mogli być szczęśliwi, gdyby nie tragedia ojczyzny, dla dobra której bohater poświęca szczęście własne i ukochanej oraz honor. Aldona akceptuje jego wybór. W utworze uwypuklona jest nie miłość do drugiej osoby, lecz miłość do ojczyzny. Główny bohater wybiera drogę postępu i zdrady, kłamstwa i zbrodni, która jest niezgodna z etosem rycerskim i jako średniowieczny rycerz, ceniący nade wszystko honor, sam uważa tą drogę za niemoralną i przeklina ją. Konieczność dziejowa zmusiła go do przyjęcia takiego sposobu walki. Można postawić pytanie, czy Konrad byłby zdolny do podjęcia takiej decyzji, gdyby nie miłość i wsparcie Aldony. W tym miejscu zauważamy inspirującą rolę miłości, bo to właśnie uczucie dodało sił bohaterowi. J. Słowacki napisał utwór pt: „Kordian”. Tytułowy bohater przeżywa nieszczęśliwą miłość do starszej od siebie Laury, rozczarowuje go Wioletta i między innymi z powodu tych przeżyć rodzi się w nim wola działania. Gorzkie, pesymistyczne doświadczenie z podróży po Europie, porównanie rzeczywistości z marzeniami przynosi mu tylko same rozczarowania i zawody. Rodzi się w nim bunt, który wyzwala w nim myśl o walce o wolność jednostki i narodu. Kordian dojrzewa, a więc można powiedzieć, iż te przeżycia, związane z miłością, były inspirujące. Zupełnie inaczej miłość przedstawia A. Fredro w „Ślubach panieńskich”. Ten znakomity przedstawiciel komedii polskiej, kreuje to uczucie w szczególnie dodatnim świetle; daje wysoką, trafną i budującą jej ocenę. Zupełnie inną niż twórcy romantyczni. Miłość fredrowska jest wielka, prawdziwa, szczęśliwa, pobudzająca inteligencję i spryt. „Śluby panieńskie” – to doskonała analiza uczucia miłości, wielka pochwalna pieśń na jej cześć, którą poeta głosi przez usta Gustawa i Anieli. Dramat zawiera prawdziwy obraz narodzin i poetyckie ujęcie rozwoju uczucia miłości – jej nieśmiałe początki, rozkwit i zwycięstwo, słowem cały jej obraz. Miłość wypełnia cały utwór, stanowi główne jego zagadnienie i jest motorem postępowania bohaterów. Autor wierzy w potęgę tego uczucia i podkreśla szczególną jego rolę i znaczenie; uważa, że jest ono najważniejsze w życiu ludzkim. Możliwość osiągnięcia szczęścia widzi poeta tylko w małżeństwie, tj. w sposób zgodny z obowiązującymi zasadami moralnymi, a szczęśliwe życie partnerów uważa za najcenniejszą wartość. Podkreśla, że tylko miłość może połączyć dwoje młodych ludzi. Małżeństwa oparte na rozsądku są wbrew naturze, a związki powinny być dyktowane tylko poważnym i głębokim uczuciem. W pozytywizmie problem miłości poruszana jest w utworze E. Orzeszkowej „Nad Niemnem”. Brak tego uczucia w małżeństwie Emilii i Benedykta jest powodem ich rozgoryczenia i niezadowolenia z życia. Podobnie czują się Marta i Anzelm. Jan i Justyna nie powtórzą błędu starszych, ich miłość jest szczęśliwa, inspirująca i twórcza. Wiedzą, czego oczekują od życia, będą o to walczyć i na pewno im się uda. W idealnym świecie, który stwarza Orzeszkowa w Bohatyrowiczach, wszystko opromienione jest różnymi rodzajami miłości. „Lalka” B. Prusa ukazuje miłość galanteryjnego kupca w świecie, w którym wszystko ma swoją cenę. Stanisław Wokulski to czterdziestopięcioletni mężczyzna, dla którego najważniejsza jest miłość .Od chwili, gdy zobaczył Izabele Łęcką, którą poznaje przypadkowo w teatrze, jego życie diametralnie się zmienia .Można powiedzieć że miłość to cud , łaska , gdyby nie ujrzał Izabeli Łęckiej, wiódłby nudne życie kupca , gromadziłby ruble , życie upływałoby mu jałowo. Uległ on apatii. Po śmierci żony, wdowy po Janie Minclu odziedzicza jej majątek w wysokości 30000 tyś rubli. Ten etap życia Stanisława to bardzo samotny okres, czas kryzysu . Stanisław od chwili ujrzenia Izabeli Łęckiej stara się zrobić wszystko, by Izabela zakochała się w nim. Gdyby nie ta miłość, to życie jego byłoby smutne i dramatyczne. Miłość dla Stanisława jest motywem budującym, zdobywa on majątek, fortunę, wstępuje w grono arystokracji , zdobywa przychylność Tomasz Łęckiego , stara się otoczyć opieką rodzinę Łęckich, kupuje kamienicę, weksle .Zdobywa przychylność prezesowej Zasławskiej. Kupuje sobie powóz , cylinder oraz frak. Uczy się języka angielskiego, by zdobyć przychylność Izabeli. Próbuje zdobyć sobie łaskawość arystokracji. Można powiedzieć, że Stanisław Wokulski jest postacią tragiczną , od chwili poznania Izabeli traci własną tożsamość , traci ideały, którym był wierny. Miłość przysłania mu oczy, krzyżuje mu plany . Miłość ta jest traktowana jako siła niszcząca. Jeżeli chodzi o literaturę Młodej Polski, to doskonałym przykładem miłości destrukcyjnej jest wzajemne uczucie Jagny i Antka w „Chłopach” W. S. Reymonta. W uporządkowanym zgodnie z naturą świecie mieszkańców Lipiec liczy się trwała rodzina jako „przedsiębiorstwo” nastawione na uprawę roli. Miłość może prowadzić tylko do założenia rodziny, której członkowie wspólnie zajmują się pracami polowymi, wypełniając z góry zaplanowany harmonogram. Uczucie bohaterów jest potępione przez całą wieś, dlatego, że burzy szczęście Hanki i jej dzieci, a później zakłóca spokój Boryny. Modele miłości przedstawione w literaturze antycznej i średniowiecznej są aktualne do dnia dzisiejszego. Uległy jedynie drobnym zmianom, związanym z otaczającą nas rzeczywistością. Miłość późniejszych okresów ukazuje te same problemy i te same zachowania bohaterów. Przytoczone przeze mnie przykłady literatury dowodzą, iż to wspaniałe uczucie pełni zawsze rolę twórczą albo niszczącą. Każda miłość jest piękna i potrzebna człowiekowi. Każda wymaga poświęceń i wyrzeczeń, a kiedy już przynosi szczęście, radość to czasami niesie ze sobą ból i cierpienie. Autor: Klimek Ocena : 4.2  oceń prace: 1 2 3 4 5 6 Home | Reklama | Info | Mail Prace | Pomoc | Książki | Artykuły | News | Katalog | Forum | Rozrywka Wszelkie prawa zastrzeżone / All rights reserved  Sciaga.pl 2000

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Motyw śmierci w literaurze średniowiecza
Motyw Milosci
! Barok ?rok motyw milosci, smnierci i przemijania
motyw tanca w literaturze Nieznany
Motyw ojczyzny w literaturze staropolskiej I literatury ~612
! Średniowiecze milosc w literaturze srednioweicznej
motyw wesela w literaturze polskiej (na wybranych przykładac
Czym jest miłość miłość w literaturze romantycznej
Miłość w literaturze średniowiecznej
motyw tanca w literaturze roznych epok
Motyw cierpienia i buntu w znanych Ci utworach literackich (od Biblii i greckich mitĂłw po czasy w
Porównanie miłości romantycznej, literackiej do wzorca miłości współczesnej konspekt
Motyw troski o Rzeczpospolitą w literaturze polskiego renesansu
motyw pielgrzyma tulacza w literaturze
Wolność i zniewolenie jako uniwersalny motyw w literatur~6AD
motyw tańca w polskiej literaturze (na wybranych przykładach
Motyw Ikara w polskiej literaturze współczesnej oraz moich przemyśleniach

więcej podobnych podstron