Podstawy prawa - wykład PRAWO KARNE str. 2
Formy stadialne i zjawiskowe przestępstwa:
Zjawiskowe:
1) Sprawstwo : wielosprawstwo. iednosprawstwo. Wielo* może występować w trzech postaciach:
- współsorawstwo - dwie osoby działają wspólnie i w porozumieniu. Zakłada że wiedzą o tym ze działają razem. W przypadku współsprawstwa wystarczające jest jeżeli elementy składające się na opis przestępstwa realizuje suma zachowań współsprawców;
- sprawstwo polecające - to taka sytuacja w której osoba nie biorąca bezpośrednio (fizycznie) udziału w popełnieniu przestępstwa poleca popełnienie przestępstwa innej osobie wykorzystując zależność tej osoby od siebie;
- sprawstwo kierownicze - to taka sytuacja która jest odmianą współsprawstwa a w której jedna z osób kieruje grupą, panuje nad grupą w szczególności może spowodować odstąpienie przez pozostałych od popełnienia przestępstwa.
Jednosprawstwo to taka sytuacja w której jedna osoba swoim zachowaniem realizuje wszystkie elementy składające się na opis przestępstwa .
2) Podżeganie które jest niczym innym jak nakłanianiem innej osoby do przestępstwa. Polega na tym ze osoba trzecia chcąc by inna popełniła przestępstwo, nakłania ją do tego. Podżegać można zatem tylko z zamiarem bezpośrednim i może się aktualizować wyłącznie do konkretnego przestępstwa i wyłącznie do konkretnej osoby. Podżegacz ponosi odpowiedzialność zawsze, w granicach zagrożenia przewidzianych za dane przestępstwo.
3) Pomocnictwo - polega na ułatwianiu innej osobie popełnienia przestępstwa. Odpowiada za nie ten, kto chcący by sprawca dopuścił się przestępstwa swoim zachowaniem umożliwia lub ułatwia mu osiągnięcie tego celu, przykładowo dostarcza rad, informacji. Pomocnictwa można się też dopuścić przez zaniechanie. Odpowiada się za nie zawsze, nie zależnie od ciężaru popełnionego przestępstwa, tak samo jak za podżeganie, w granichach przewidzianych za dane przestępstwo.
Postacie stadialne:
1) Dokonanie - uskutecznienie przestępstwa,
2) Usiłowanie - sprawca w zamiarze popełnienia przestępstwa (umyślnie) zmierza bezpośrednio ku jego dokonaniu, które jednak nie następuje.
Odmianą usiłowania jest usiłowanie nieudolne - dokonanie obiektywnie nie jest możliwe, ze względu na to, że brak jest przedmiotu nadającego się do popełnienia na nim przestępstwa, albo sprawca zastosował środek nie nadający się do popełniania przestępstwa.
Jest karane zawsze, w granicach zagrożenia.
Paweł Czudecki