empirycznych do jedności na podłożu języka fizykalnego, filozofię uznawał tylko w odniesieniu do semantyki (analiza języka).
4) Współczesny neopozytywizm - występuje w postaci zmodernizowanego scjentyzmu, sceptycyzm wobec uogólnień filozofii, postuluje w miejsce filozofii teorie i metodologie nauki.
Psychologizm pedagogiczny - czerpie źródło w systemie nauczania wychowującego Herbarta. System wyznacza paradygmat (wzór) pedagogiki tzw. nauczanie wychowujące. System ten jest uniwersalnym, skutecznym systemem kształcenia człowiek lepszej jakości. Paradygmat ten wpisuje się w poznawczą orientację pozytywistyczną i związane z tą orientacją zadanie wytwarzania wiedzy pozytywnej. Psychologizm oparty jest na myśleniu, iż najważniejszymi czynnikami sprawczymi określonych zachowań jednostek, jednostek nawet siłami uruchamiającymi rozwój wielkich procesów społecznych są zmienne osobowościowe (psychiczne cechy jednostek). Najbardziej przydania w takim myśleniu okazała się psychologia behawioralna. Wiedza psychologiczna była wykorzystana u Herbarta. Towarzyszyło temu przekonanie, że psychologia jest narzędziem kształtowania człowieka. Świadczy to o zaistnieniu psychologizmu pedagogicznego.
Zakładał on:
- najważniejszymi czynnikami zachowania człowieka i rozwoju jego sil społecznych są psychologiczne cechy jednostki
- psychologizm był zafascynowany psychologia jako podstawową nauką wytwarzającą wiedze o człowieku
- od tego psychologizmu wywodzimy psychologizm pedagogiczny - wiąże się on z wykorzystaniem psychologii w terapii i wspomaganiu rozwoju, w jego stymulacji i w wzmacnianiu cech pozytywnych
- psychologizm pedagogiczny u Herbarta wyrażał się w:
+ projekcie nauczania wychowującego + koncepcji nauczania
+ do skonstruowania systemu nauczania, który ma przebiegać przez cztery stopnie formalne tj. jasność, kojarzenie, system i metoda
+ podstawowe założenie Herbarta zawarte było w przekonaniu, że umysł ludzki podatny jest na ćwiczenia
Socjologizm pedagogiczny - teza Augusta Comte’a - socjologia jest jedyną nauką abstrakcyjną, która wytwarza wiedzę o człowieku niezbędną dla innych nauk. Istota socjologizmu polega na przekonaniu, że wiedza wytwarzana przez socjologię nadaje się do bezpośredniego wykorzystania w działaniach edukacyjnych i oświatowych w celu wykreowania człowieka - grup społecznych o określonej jakości. Zwolennicy socjologizmu uznawali rzeczywistość społeczną za pierwotną w stosunku do rzeczywistości psychologicznej czy też rzeczywistości materialnej. Florian Znaniecki twierdził, że wychowanie jest zjawiskiem społecznym, zwracał uwagę na tzw. osobowość społeczną, zależną od uwarunkowań społecznych, marginalizował poza społeczne czynniki wychowawcze, takie jak, genetyczność, własna aktywność jednostki. Głównym przedstawicielem socjologizmu był Emil Durkheim.
Scjentyzm - scientia (nauka) - jest pewną myślową i światopoglądową postawą, nazwą programu filozoficzno społecznego lub nawet podejściem metodologicznym. W poznaniu nauk przyznaje się szczególne miejsce w kulturze, społeczeństwie i filozofii. Była to ideologia Zachodu przełomu XIX i XX w. - optymizm związany z nauką. Oparty był na założeniach: