1429

2)    Ludzie wchodząc we wząjannc relacje kierują się normami, standardami ideologicznymi, które narzuca im kultura narodowa czy solidarność klasowa

3)    Wzajemne stosunki między jednostkami zachodzą zawsze i nieustannie i są utrwalone w postaci poznawalnych kształtów i struktur

Wg intcrakcjonistycznej socjologii Maxa Webera:

1) „racjonalność”, opierająca się na rozumieniu istoty' zachowali indywidualnych i zbiorowych, sposób organizacji działali, który ma przynosić największe korzyści przy jak najmniejszym nakładzie sił i środków. W wyniku utrwalenia się sieci czynności ludzkich, dochodzi do zaistnienia ..stosunku społecznego" (panowanie polityczne, religijne czy władza państwowa). Jednym z podstawowych składników gmpowych interakcji międzynarodowych - obok państwa - są związane z nim w mniejszym lub większym stopniu przedsiębiorstwa gospodarcze, zwłaszcza międzynarodowe korporacje produkcyjne, finansowe i handlowe.

7.    Wskaż dwa przykłady systemów racjonalnych działań ludzkich.

..Koncepcja socjologiczna Maxa Webera głosi optymistyczną wiarę w racjonalność działań ludzkich, w takie ich strukturalne, powtarzalne i przewidywalne uporządkowanie, które opiera się na wolnej grze interesów kulturowych, ekonomicznych i politycznych."

Wg intcrakcjonistycznej socjologii Maxa Webera mogą to być:

organizacje gospodarcze (przedsiębiorstwa gospodarcze, zwłaszcza międzynarodowe korporacje produkcyjne, finansowe i handlowe) i polityczne (np. państwo liberalno-demokratyczne).

8.    Podaj dwie cechy charakteryzujące podejście Ludwika Gumplowicza do analizy państwa.

1)    państwo jest narzędziem panowania silniejszych nad słabszymi, nie służy do osiągnięcia wspólnej pomyślności, sprawiedliwości

2)    z przemocy tej rodzi się nie tylko wymuszone posłuszeństwo, ale także kultura

9.    Wyjaśnij twierdzenie o znacznej roli elit w stosunkach międzynarodowych. Podaj i wyjaśnij co najmniej jeden przykład.

Wg Karla Mannheima- myśliciela, któiy podjął problematykę roli elit w procesach kształtowania stosunków' wewnątrzpaństwowych i międzynarodowych- elity stanowią wytwór systemu organizacyjnego każdego społeczeństwa Elity polityczne, rekrutujące się spośród ludzi zajmujących najwyższe pozycje w państwie, tworzą swoisty, zamknięty krąg oligarchii, która panując i rządząc, dba o zachowanie własnej uprzywilejowanej pozycji. Każda oligarchia posiada monopol na sprawowane władzy. Zastąpienie jednej oligarchii przez drugą oznacza przewrót polityczny i zmianę składu elit. Kolejna oligarchia monopolizuje system władzy do momentu, aż nic pojawi się nowa konkurencyjna warstwa czy kategoria społeczna, zdolna do obalana dominującej oligarchii i wprowadzenia własnej.

To elity polityczne, gospodarcze i kulturowe, zwłaszcza liberalne, decydują o losach świata orce kształcie międzynarodowych relacji.

We współczesnych spolcczaistwach. obsa-wując sposoby sukcesji władzy, możauy dostrzec, jak sprawdza się teoria Mannheima. Przykład Polski i krajów z tzw. „byłego bloku komunistycznego" wskazuje, iż scaia polityczna często zmierza (moim zdaniem zmierzała, a w niektórych państwach wciąż zmierza) do oligarchizacji. Wyłonione obozy polityczne strzegą swojej pozycji przed konkurencją, w coraz większym stopniu zamykając się we własnym kręgu i izolując od wpływu opinii publicznej czy presji mas.

Elity polityczne i gospodarcze, typu „liberalnego" lub „konserwatywnego”, posiadają zdanian Mannheima decydujące znaczenie dla wcielanych wżycie modeli upolitycznienia, prowadzących bądź do totalitaryzmu bądź libaalnej danokracji.

10.    Wyjaśnij pojęcie „ekspansja asymilaryjna". Podaj jeden przykład takiego procesu.

Ekspanya asymilacyjna t o jeden z rodzajów ekspansji „agresywnej”, powodującej konflikty między narodami Jej istotą jest dążaue do asymilacji kulturowej- rozpowszeclmianie kultury i solidarności narodowej- i wchłonięcia do danego narodu ludzi, którzy do niego nic należą. Ma to na celu przede wszystkim powiększenie własnej grupy narodowej oraz zapobieganie cwaituaInanu separatyzmowi grup etnicznych/ Ekspansja ta narzucana siłą. prowadzi do nieuniknionych konfliktów, rodzi opór, antagonizmy.

Przykład: kolonizacja, napaść, rozbiór