myśli, uczucia osoby A <= zachowania osoby B
Istotą Interakcji jest WZAJEMNOŚĆ, dwustronność oddziaływań.
Wpływ pośredni - jednostronny, jeśli występują działania zwrotne, są ono odroczone w czasie (np. środki masowego przekazu)
Wptyw może być zamierzony (cel osobisty, prospołeczny lub aspołeczny) albo niezamierzony.
Spontaniczne procesy, których efektem jest wpływ (wg Argyle): naśladownictwo (np. odzwierciedlanie zachowań rozmówcy), wzmocnienia (np. potakiwanie), sygnały niewerbalne.
REAKTANCJA psychologiczna (J.W. Brehm)- opór psychologiczny powstający w sytuacji zagrożenia swobody wyboru. Gdy odkrywamy że ktoś chce na nas wywrzeć wpływ usztywniamy własne stanowisko i pojawia się skłonność do wybierania działania przeciwnego niż zalecane. Występuje tylko gdy spodziewamy się możliwości wyboru. Lecz pomimo reaktancji ludzi podporządkowują się innym z obawy przed negatywnymi konsekwencjami odmowy lub z szacunku wobec autorytetu.
Manipulacja - świadome i planowe działania oparte na wiedzy o mechanizmach społecznego zachowania się ludzi. Jest niedostępna świadomości osoby będącej celem oddziaływań. Osoba manipulowana jest narzędziem w cudzych rękach. Jest to forma wpływu służąca osiąganiu jednostronnych korzyści.
Makiaweliści (wg R. Christie)- ludzie wywierający wpływ na innych, posiadający określone cechy osobowości, poglądy i sposób postępowania: pragmatyczni, opanowani, zdystansowani emocjonalnie, potrafią kłamać, dobrze znoszą rozbieżność między swoim zachowaniem a poglądami, są znawcami ludzi, dobrze się czują w kontaktach bezpośrednich, lubią nieokreślone sytuacje dające im swobodę działania.
Kontrola- wpływ skuteczny, jedna osoba wywołuje u drugiej pożądane zachowanie. Jest ona wzajemna. W im większym stopniu zachowanie jednostki jest kontrolowane przez innych w tym mniejszym stopniu ma ona sama na nie wpływ.
Kontrola behawioralna- zdolność wywołania obiektywnych, pożądanych zmian w zachowaniu Innych ludzi. Kontrola poznawcza- kontrolowanie sytuacji I zachowania innych, przewidując rozwój sytuacji, reakcje innych ludzi lub własne reakcji. Polega ona na zmniejszaniu stopnia nieokreśloności otoczenia z punktu widzenia jednostki.
Oba rodzaje kontroli są ze sobą powiązane.
• wewnętrzne- traktują siebie samych jako przyczynę zdarzeń;
korzystniejsze; lepiej radzą sobie z sytuacjami trudnymi; są realistyczni, niezależni, panują nad własnymi myślami i uczuciami, odpowiedzialne, raczej zmieniają otoczenie a nie przystosowują się do niego; Ale może