o Dostrzegał słabości intelektualizmu etycznego. Twierdził, że nie chodzi o to, by wiedzieć, czym jest cnota, ale by wiedzieć, jak ona powstaje. Innymi słowy - nie starczy wiedzieć, czym jest sprawiedliwość, trzeba wiedzieć jak być sprawiedliwym, o Obierając środki, osiągamy cel, który staje się środkiem do następnych celów (np. zdany egzamin gimnazjalny - dobre liceum - dobrze zdana matura - renomowana szkoła wyższa - dobra praca - duże zarobki - wysoki poziom życia). Arystoteles zauważa jednak, że ten łańcuch musi mieć swój kres. Jego końcem jest optimum człowieczeństwa, zwane również eudajmonią. Można je osiągnąć kształtując swój charakter, o Arystoteles odróżniał cnoty intelektualne od moralnych (sprawiedliwość, hojność), o Ideałem byłoby życie oddane kontemplacji - "nieporuszony poruszyciel". Nie wszyscy jednak muszą i mogą poświęcać życie rozmyślaniom filozoficznym. Mogą jednak osiągnąć optimum człowieczeństwa poprzez stosowanie umiaru, o Uważał, że szczęścia nie należy utożsamiać z przyjemnością! Przyjemność nie jest celem, ale wyrazem cnoty.
Doktryna złotego środka
Wada (niedostatek) |
Cnota (środek) |
Wada (nadmiar) |
Skąpstwo |
Hojność |
Rozrzutność |
Tchórzostwo |
Męstwo |
Brawura |
Uniżoność |
Pokora |
pycha |
o Dla starożytnych wolność wiązała się z możliwością zabierania głosu w sprawach publicznych, a najgorszą karą było wykluczenie ze społeczności. Obecnie wolność jest utożsamiana z prywatnością, o Dwa dobra na przykładzie:
Dorosły człowiek pragnie nauczyć siedmiolatka gry w szochy. Proponuje mu worek słodyczy za grę oraz drugi za zwycięstwo. To w naturalny sposób skłania dziecko do oszustwa, np. gdy dorosły na chwilę wyjdzie.
• Zewnętrzne względem praktyki (cukierki)
• Wewnętrzne względem praktyki (doskonalenie umiejętności gry w szachy)
Można je realizować tylko dzięki temu, że się w danej praktyce bierze udział.
Praktyki wymagają zabezpieczenia ze strony instytucji. Można zatem rozumieć firmę jako instytucję zapewniającą dobra zewnętrzne ludziom, którzy mogą wtedy osiągnąć dobra wewnętrzne.
Dóbr wewnętrznych względem praktyki nie sposób osiągnąć w pojedynkę. Można je realizować jedynie we wspólnocie ludzi zaangażowanych w daną instytucję (np. firmę, uczelnię)
Czym jest cnota wg Macintyre'a?