MODEL TRADYCYJNY - odnoszący się do stereotypu homo oeconomicus -przelomXIX i XX w. (F.W. Fayol — 1856-1915).
Zasady:
1 naukowego opracowania każdego elementu pracy ludzkiej,
2. naukowego dobom pracowników
3. stałego szkolenia i doskonalenia pracowników
4. współpracy między kierownictwem i robotnikami
5. bodźce ekonomiczne i system kar decydują o motywacji pracowniczej
MODEL STOSUNKÓW WSPÓŁDZIAŁANIA — odnoszący się do stereotypu homo socialis— lata30 i 40-te XX w. (Ch. I. Bernard —1886-1961, E. Mayo — 1880-1949, „eksperyment Ilawthom”).
Zasady:
1 praca jest działalnością gmpową
2. świat społeczny człowieka dorosłego jest kształtowany przez zawód 3 czynniki społeczne mają większy wpływ na motywację człowieka niż warunki fizyczne
4. nieformalne grupy mają wpływ na zwyczaje i postawy pracowników
5. związki pracowników z przedsiębiorstwem, własną rolą zawodową i zadaniami wpływają na efektywność
MODEL BEHAWIORALNY - odnoszący się do stereotypu człowieka zewnątrz sterowalnego — lata 50-60-te XX w. (wpływy teorii wzmocnienia B.F. Skinncra i prac innych psychologów’)
Zachowanie człowieka są reakcją na bodźce zewnętrzne (dodatnie i ujemne). Zachowie człowieka są zależne od jego wyposażenia genetycznego oraz środowiska społecznego i fizycznego. Główny zadaniem jest analiza powiązań pomiędzy bodźcami a reakcjami Nie rozpatrywano stanów wewnętrznych, cech osobowości i postaw (teona wzmocnienia - B.F. Skinner).
MODEL HUMANISTYCZNY — odnoszący się do stereotypu człowieka samoregulującego się - lata 50-60-te XX w. (C.IŁ Rogers, A. Maslow, Ch. Argyris, F. Herzberg).
Zasady:
1 podstawową silą działania ludzi jest dążenie do samorealizacji, która jest procesem indywidualnym ioryginalnym
2. nie zaprzecza behawioryzmowowi - traktuje go jako element modelu w którym samorealizacja jest kolejny etapem własnych i ustaleń naukowego opracowania każdego elementu pracy ludzkiej,
3. zwracano uwagę na partycypację pracowników w podejmowaniu decyzji, samokontrolę i satysfakcję z pacy
2