- po śmierci Michała Anioła, przejął kierownictwo budowy Bazyliki świętego Piotra Giacomo dellaPorta (1540-1603)
Architekt, rzeźbiarz, uczeń i współpracownik Vignoli i Michała Anioła, pracował pod kierunkiem GuidettaGuidettiego przy budowie kapitolińskich budowli Michała Anioła, architekt papieski, budował watykańską kopułę wg projektu Michała Anioła
- po śmierci Vignoli od 1573 kontynuował prace nad budową kościoła II Gesu i w 1584 zmodyfikował jego fasadę według swojego projektu
- pałac Chigi na rogu PiazzaColonna i Corsa 1580 - piano nobile, stile grandę e severo
- kościół Santa Maria ai Monti 1580 - barokowa subordynacja pod główny motyw (fasada, kopuła), plan i elewacja wzorowane na II Gesu
- kopuła watykańska 1588-1590 - Vignola architektem kościoła Św. Piotra po śmierci Michała Anioła 1573, wybudował 4 mniejsze boczne kopuły i czaszę kopuły głównej (latarnia Domenica Fontany z 1592)
- willa Aldobrandini we Frascati koło Rzymu 1598-1603 - willa wiejska
- budowa podwórca arkadowego w Uniwersytecie Rzymskim tzw. Sapienza - loggie filarowe; ostatnia ćwierć XVI wieku
- fasada kościoła San Luigi dei Francesi - współudział (projekt portali); kościół dziełem zbiorowym z lat 1518-89; reprezentuje drugi typ fasady barokowej (obok II Gesu)-o piętrach równej szerokości
- współuczestniczył w przeróbce schodów i fasady Pałacu Senatorskiego (wł. Palazzo Senatorio) oraz Cordonaty - monumentalnych schodów prowadzących na plac Kapitoliński - wprowadzenie w życie planów Michała Anioła dotyczących nowych rozwiązań urbanistycznych Kapitolu
- dokończył budowy wielu rzymskich fontann zbudowanych w XVI w., m.in. fontann na Piazza del Popolo oraz fontann Fontana di Nettuno i Fontana del Moro na PiazzaNavona
Zwielokrotnianie członów architektonicznych charakterystyczne dla baroku
Dwa typy willi wykształcone już w renesansie:
- podmiejska przeznaczona na krótki parogodzinny pobyt
- wiejska będąca letnim mieszkaniem
1590-1630 działalność górno-włoskich architektów z okolic Jeziora Como tzw. maestricomacini:
XVI/XVII w - rodzina Fontanów, Lunghich i Carlo Maderna XVII w - Boromini i inni z górnych Włoch
Domenico Fontana (1543-1607)
Architekt, uważany za ojca nowożytnek urbanistyki,
- latarnia na szczycie kopuły Św. Piotra 1592 i techniczny doradca Porty przy budowie czaszy kopuły
- kaplica del Presepio (kaplica Sykstyńska) przy Santa Maria Maggiore 1584, fund. Sykstusa V
- fasada północnego ramienia transeptu bazyliki Św. Jana na Lateranie 1586
- fasada Santa Trinita dei Monti w Rzymie
- obeliski: przed kościołem Św. Piotra 1586, na Piazza del Popolo 1587, koło Santa Maria Maggiore 1588 za Sykstusa V, który kazał również umieścić na kolumnach Trajana i Antonina posągi Św. Piotra i Św. Pawła
- pałac Montalto w Rzymie
- gmach Biblioteki Watykańskiej
- pałac na Kwirynale
- pałac Reale w Neapolu
Czego nie uczynili barbarzyńcy, tego dokonali Barberiniowie - burzenie antycznych dzieł w celu uzyskania materiału budowlanego (zburzenie świątyni Minerwy, łuku Marak Aureliusza na Corso, branie kamieni z Koloseum, Panteonu, wyburzenie starożytnych budowli na Kwirynale)