24502

Aktorzy

również aktorki, ale tylko zamężne, czasem tzw. primavera dama otrzymywała najwyższą gażę głównym zabiegiem był monolog opowiadający o wydarzenia spoza sceny, przesycony logiką i dialektyką, by zaznaczyć dystans wobec rzeczywistości

w 1631 r. powstało istniejące do dziś elitarne Bractwo Najświętszej Pani de la Novena zrzeszające aktorów i ich rodziny, gwarantujące m.in. godny pochówek i wyposażenie na rzecz choroby najkorzystniejszy czas dla aktorów to przełom kwietnia i maja, koniec karnawału i Boże Ciało, dodatkowy dochód przynosiły występy na dworze oraz pokazy prywatne

Wersyfikacja

polimetria - programowa wielorozmiarowość dramatu

niemal każdej ze scenicznych sytuacji była podporządkowana inna miara wiersza (obok form opartych na 7- i 11 -zgłoskowcach, dominował 8-zgł.)

Kostium

- informuje o statusie społ. postaci i miejscu, gdzie się znajduje dbano o koloryt lokalny -> kostiumy narodowe

uzupełnieniem był znaczący rekwizyt, np. oznaki wojenne (generalskie buławy, tarcze, szpady, noże), w wątku romansowym (medalion, list), zapalona świeca oznaczała ciemność i noc

Calderon - życie i twórczość:

ur. 1600 r. w Madrycie, zm. 1681 r. również w Madrycie

nauka: kolegium jezuickie w Madrycie, logika i retoryka na uniwersytecie w Alcala de Benares, tytuł bakałarza prawa kanonicznego w Salamance

po studiach nie przyjął święceń kapłańskich i ufundowanej przez babkę kaplicy w jednym z madryckich kościołów i związanego z nią beneficjum

ojciec Calderona miał oprócz synów z pierwszego małżeństwa, starszego od nich syna Francisca, który pełnił w jego domu funkcję służącego, nie wiedząc o swoim pochodzeniu, przez to zbliżył się do córki don Diega Calderona, Dorotei (~ kazirodztwo), za co don Diego wypędził go z domu, a Doroteję wysłał do klasztoru -> u Calderona często znajdujemy motyw miłości brata do siostry oraz konfliktu między ojcem a synem

był silnie związany z braćmi, z którymi brał udział w awanturniczych ekscesach twórczość:

•    1622 r. - okolicznościowe kompozycje z okazji wyniesienia na ołtarze Izydora Oracza, Ignacego Loyoli, Franciszka Ksawerego i Teresy z Avila

•    1623 r. - debiut sceniczny Miłość, honor i władza

•    pisał sztuki na potrzeby dworu

•    pełnił funkcję cenzora sztuk teatralnych

•    wydał ok. 120 trzyaktowych comedias, 80 autos sacramentales, intermedia i drobne utwory okolicznościowe

wstąpił do zakonu św. Franciszka po śmierci braci i ukochanej Życie snem:

powstało w 1627/29 r., za pierwodruk uznaje się natomiast wydanie z Madrytu z 1636 r. dramat głęboko osadzony w tradycji: wątki orientalne + dziedzictwo Grecji i Rzymu + barokowa wizja człowieka, dla którego życie jest tylko snem

motywy i inspiracje: literackie, filozoficzne (neoplatońska wizja miłości, metafora Platońskiej jaskini, chrześcijański neostoicyzm) i teologiczne (scholastyczna wizja człowieka, wolna wola człowieka wobec predestynacji, kwestia małżeństwa) źródła motywów:

•    odosobnienie Zygmunta w celu ochronienia go przed wypełnieniem się przepowiedni -> średn. opowieść o Barlaamie i Jozafacie, schrystianizowana wersja dziejów Buddy