2955

za ostatnie miesiące nie napawają optymizmem. Szybko powiększa się bowiem grono spółek, których przychody drastycznie spadają a straty na prowadzonej działalności gwałtownie rosną.

Polskie firmy napotykają na coraz większe problemy znalezienia nowych klientów oraz rynków zbytu. Zmniejszające się tempo wzrostu rynków, na których działają, rosnące koszty działalności, wzrastające obciążenia podatkowe dopełniają obrazu polskiej rzeczywistości.

Skuteczne zarządzanie w takich warunkach staje się coraz większym wyzwaniem, dlatego też, aby pozostać konkurencyjnym na rynku oraz odnieść sukces, menedżerowie muszą być wspierani przez skuteczne instrumenty zarządzania. Według wielu polskich i zagranicznych specjalistów przepisem na sukces gospodarczy jest lansowany od dłuższego czasu controlling, ale implementowany w pełnym wymiarze tzn. we wszystkich działach i procesacłi biznesowych w organizacji, (czyli także w dziale sprzedaży czy marketingu) a nie tak, jak to miało i ma miejsce w Polsce - wybiórczo tzn. tylko i wyłącznie w zakresie finansów.

Skuteczny controlling nie może jednak istnieć bez systemu informacji controllingowej, czyli informatycznych narzędzi wspierających zarządzanie controllingowe. W przypadku braku wsparcia ze strony informatyki, nagminne staje się obciążenie controllera zadaniami, które z punktu widzenia controllingu są błahe i nieistotne. To z kolei powoduje, że zarówno rola controllingu, jak i samego controllera zostaje bardzo pomniejszona.

Dla podmiotów gospodarczych działających na rynku w ciągłym klimacie niepewności i tyzyka niezwykle istotnym jest kompleksowa i bieżąca informacja o kondycji ekonomiczno finansowej przedsiębiorstwa. Wymaga to użycia narzędzi konfigurujących i grupujących dane w sposób najbardziej zbliżony do oczekiwań osób odpowiedzialnych za decyzje w podmiocie.

1. Potrzeby informacyjne kadry kierowniczej w zarządzaniu kosztami i efektywnością

Przekształcenia, jakie nastąpiły w Polsce w latach 90 w zakresie działalności gospodarczej - będące następstwem liberalizacji gospodarki, postępu technicznego oraz powstania konkurencji na rynkach ogólnoświatowych - doprowadziły do zmian w sposobie wykorzystania przez przedsiębiorstwa informacji o charakterze finansowym i poza finansowym. Ta nowa sytuacja zdeterminowała zapotrzebowanie na dokładniejsze informacje dotyczące kosztów i efektywności procesów zachodzących w firmach, oferowanych produktów i usług oraz kosztów związanych z obsługą klienta.

W większości polskich firm kadra kierownicza wykorzystuje informacje dostarczane przez systemy rachunków kosztów, który opracowany został na potrzeby minionej, mniej zaawansowanej technologicznie epoki, kiedy to nie istniała jeszcze konkurencja globalna, oferowane produkty i usługi miały