29783

Stres - jako utrata zasobów: koncepcja Steyena Hobfolla. 1998r.:

•    Założenie: głównym celem aktywności człowieka jest zachowanie i pomnażanie zasobów a unikanie ich strat

•    Zasobami mogą być: cenione przedmioty, okoliczności (praca, małżeństwo, znajomi) oraz energia (czas, pieniądze)

•    Posiadanie zasobów przez jednostkę uodparnia na stres, bowiem zasoby mają znaczenie instrumentalne (pomagają osiągać cele) oraz symboliczne (pomagają w podtrzymywaniu samooceny)

•    Osoby posiadające duże zasoby są mniej wrażliwe na ich utratę oraz mają większe możliwości ich powiększania i „odrabiania" po stracie

•    Ludzie o niewielkich zasobach w sytuacji ich straty są bardziej narażeni na występowanie dalszych strat; przyjmują pozycję ochronną, koncentrują się na obronie zasobów już zgromadzonych

•    U osób o małych zasobach doznanie straty może spowodować nieodwracalny brak przyrostu zysku

Małe/duże zasoby a radzenie sobie:

• Osoby z małymi zasobami dobrze radzą sobie gdy korzystają z nich w codziennych

zmaganiach ze stresem, ale źle radzą sobie w sytuacji silnego zagrożenia; nie czynią także inwestycji w celu pomnożenia swoich zasobów; koncentrują się na unikaniu strat

Nowe badania z perspektywy relacji międzyludzkich:

•    Własne położenie a gotowość do udzielenia pomocy w sytuacji klęski żywiołowej: im większe straty ponosi jednostka tym mniejsze prawdopodobieństwo, że udzieli pomocy innym

•    Pomoc otrzymana - pomoc udzielona: przy małych stratach zasada wzajemności; przy dużych stratach ludzie dają mniej niż otrzymują, ale jest to więcej niż wynikałoby to z czystego bilansu strat; słabiej działa zasada wzajemności

Co łatwiej: dawać dobra materialne czy coś robić dla potrzebujących?

•    Po powodzi w Opolu (1997r.) ofiary deklarowały, iż otrzymywały i są także gotowe udzielać więcej pomocy w postaci robienia czegoś (sprzątani, gotowanie, opieka nad dzieckiem, danie schronienia) niż w postaci dawania pieniędzy

•    Interpretacja:

■    Bo taka pomoc jest bardziej w tej sytuacji im potrzebna; racjonalna

■    Bo takie zasoby (energetyczne) łatwiej się odnawiają niż pieniądze

■    Bo takie zachowania są odbierane jako motywowane empatią, dostrzeganiem potrzeb ofiar, a nie „dobroczynnością", pokazywaniem, że się pomaga