32743

Koniec wieku XVIII - rewolucja francuska. Wraz z nią takie ważne kwestie jak: zasada nienaruszalności terytorium, zasada nieinterwencji w wewnętrzne sprawy innych państw, pojawia się instytucja azylu politycznego (w nowoczesnym rozumieniu, wynikało to, że szlachta francuska poszukiwała schronienia w innych państwach), instytucja plebiscytu. 2 pogranicza prawa wewnętrznego i prawa międzynarodowego - praw człowieka. Po wojnach napoleońskich na kongresie wiedeńskim pojawia się instytucja neutralności wieczystej (nie chodzi o Szwajcarię - tej neutralność zagwarantowana przez Westfalę, tu tylko potwierdzenie?). Pojawiają się regulacje dotyczące zwrotu dóbr kultury zagarniętych w trakcie konfliktu zbrojnych (kwestia restytucji dóbr kultury). Mamy po raz pierwszy formalne umiędzynarodowienie rzek. Ustalenie zasad precedensji w stosunkach dyplomatycznych. Przyjęto akt o zakazie handlu niewolnikami (ale nie przyjęto zakazu niewolnictwa!).

Dla stosunków międzynarodowych miała doktryna Monroe'a (1823). Po raz pierwszy zaczęto określać strefy wpływów. "Ameryka dla Amerykanów" - postrzeganie obu Ameryk jako tylko strefa wpływów amerykańskich. Doktryna ta miała daleko idące reperkusje - odwołano się do niej po I wś, kiedy Amerykanie nie ratyfikowali traktatu wersalskiego.

W XIX wieku miał jeszcze dość ważne znaczenie traktat paryski (1856), który kończył wojnę krymską. Nastąpiła neutralizacja Morza Czarnego. Pierwszy raz mamy do czynienia z decyzją odnoszącą się do demilitaryzacji (demilitaryzacja Wysp Alandzkich - fińskie).

1864 rok jest również ważny - początki kodyfikacji prawa humanitarnego konfliktów zbrojnych, narodziny czegoś co dzisiaj jest Międzynarodowym Czerwonym Krzyżem.

II połowa wieku XIX to początek tworzenia się organizacji międzynarodowych. Były to przede wszystkim organizacje o charakterze technicznym (np. Międzynarodowy Związek Telegraficzny).

W 1886 roku podpisana zostaje pierwsza wielostronna umowa dotycząca ochrony własności intelektualnej - tzw. konwencja berneńska.

1890 rok - podpisanie aktu anty-niewolniczego. Przypieczętowanie w skali międzynarodowej likwidacji tego zjawiska.

XIX/XX - dwie konferencje haskie (1899, 1907), których efektem jest uregulowanie całościowe w formie dokumentu zasady prowadzenia wojen i rozstrzygania sporów międzynarodowych..

Źródła prawa międzynarodowego

Źródło prawa międzynarodowego (źpm) jest to to, co powoduje, że prawo międzynarodowe ma moc obowiązującą.

Formalnie źpm zawarte są w artykule 38 Statutu MTSu. Jako źpm wymienia się:

❖    Umowy międzynarodowe - najważniejsze źpm,

•> Zwyczaj międzynarodowy • też ważny, zawęża się zakres zwyczaju międzynarodowego

❖    Ogólne zasady uznawane przez państwa cywilizowane - ogólne zasady praw zostały potwierdzone w Deklaracji Zgromadzenia Ogólnego Organizacji Narodów Zjednoczonych w 1970 roku i potem w Akcie Końcowym KBWE w 1975 roku.

❖    Doktryna prawna - to jest w sytuacjach spornych lub braku jednolitej interpretacji powoływanie