35736

II. Sytuacyjne uwarunkowanie agresji

•    procesy neuronalne i chemiczne jako przyczyny agresji

o ciato migdałowate sprawuje kontrolę nad zachowaniami agresywnymi

o testosteron powoduje nasilenie agresji

o alkohol obniża opory przed dokonywaniem czynów naruszających normy społeczne (w tym aktów agresji)

•    ból i niewygoda jako przyczyny agresji

B eksperyment Berkowitza (1983, 1988) - studenci, których ręka była zanurzana w b. zimnej wodzie, okazywali nagłe nasilenie wrogości w stosunku do osób znajdujących się w pobliZu

1,zjawisko długiego, gorącego lata” - wraz ze wzrostem temperatury zwiększa się częstotliwość występowania rozruchów ulicznych i aktów przemocy (Carlsmith, Andersen, 1979)

•    sytuacje społeczne jako przyczyny agresji

o frustracja jako przyczyna agresji

teoria frustracji-agresji - przeszkody występujące na drodze do osiągnięcia celu zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienia reakcji agresywnych

czynniki zwiększające frustracie (a więc sprzyjające agresji):

dystans dzielący nas od upragnionego celu lub obiektu - im bliżsi jesteśmy realizacji zamierzeń, tym większa jest nasza frustracja przy napotkaniu przeszkody

niespodziewane lub (w naszym mniemaniu) niesłuszne pojawienie się czynników frustrujących

kiedy frustracja prowadzi do agresji?

■    kiedy wygląd i siła osoby, która ponosi odpowiedzialność za naszą frustrację oraz jej potencjalna zdolność do rewanżu jest niska

■    kiedy przyczyny frustracji są niezrozumiałe, kiedy nie zasłużyliśmy sobie na nią i ktoś celowo się do niej przyczynił

Frustracja nie jest bezpośrednią konsekwencją deprywacji, lecz jest efektem deprywacji relatywnej.

deprywacja relatywna - poczucie jednostki (albo grupy społecznej), że posiada mniej niż zasługuje lub mniej niż pozwolono jej oczekiwać, lub też mniej niż posiadają ludzie do niej podobni.

o bezpośrednia prowokacja i odwet jako przyczyna agresji -

pragnienie odwetu w momencie, gdy spotykamy się z agresywnym zachowaniem

- tylko prowokacja zamierzona prowadzi do odwetu, prowokacja przypadkowa natomiast do powstrzymania się przed rewanżem