pozostawia się otwarty zawór, który się zamyka po ujściu powietrza. Od tej chwili manometr wskazuje podnoszenie się ciśnienia i po uzyskaniu określonej wartości utrzymuje się go na stałym poziomie. Para wodna dostaje się do komory sterylizacyjnej autoklawu z płaszcza przez otwory. Istnieje ścisła zależność pomiędzy ciśnieniem i temperaturą w komorze sterylizacyjnej autoklawu. Do kontroli parametrów pary w autoklawie służą manometr i termometr.
Temperatura [*C] |
Nadciśnienie [atrn] |
112 |
0,5 |
117 |
0,7 |
121 |
1,5 |
131 |
2 |
Stosunek ciśnienia i temperatury':
Czas sterylizacji zależy od objętości sterylizowanych płynów w kolbach lub innych naczyniach, im mniejsza objętość płynów, tym kr ótszy czas. Zależność pomiędzy temperaturą a czasem procesu termicznego jest logarytmiczna: jeśli w temperaturze 121*C do zniszczenia określonej populacji drobnoustrojów wystarcza czas ogrzewania 2 min, to w temperaturze 110*C dla osiągnięcia tego samego efektu potrzeba 20 min, a w temperaturze 100*C aż 200 min.
Aparat Kocha - można w nim jałowic pożywki, których składniki nie wytrzymują temperatur powyżej 100*C (aminokwasy, witaminy, enzymy)
Standardowo - 15-30 minut w 100*C
Aparat Kocha jest urządzeniem starszym niż autoklaw. Jałowienie w aparacie Kocha ruszczy jedynie formy wegetatywne drobnoustr ojów'. Aparat znalazł zastosowanie w przemyśle spożywczym do niszczenia wegetatywnych form drobnoustrojów w plyrmych środkach spożywczych (soki, wino, mleko, piwo). W przemyśle spożywczym stosuje się pasteryzację, czyli jednorazowe podgrzanie materiału jalowionego do ok 80*C z wyłączeniem ogr zewania po osiągnięciu żądanej temperatury (lub62*C przez 30 min, czasem 72 *C przez 16 sek).
Aby oprócz fonu wegetatywnych zabić również formy przetrwalne, stosuje się tyndalizację (pasteryzację frakcjonowaną), czyli trzykrotną pasteryzację w aparacie Kocha w ostępach 24 h. Podczas tych przerw następuje kiełkowanie form przetrwalnych, które ulegają zniszczeniu podczas następnego podgrzania. Jałowi się w ten sposób niektóre pożywki bakteryjne i konserwy.
Wyjaławianie za pomocą promieni UV - stosuje się ją do niszczenia dr obnoustr ojów znajdujących się w powietrzu i na powierzcluii przedmiotów. Tą metodą można jałowic pomieszczenia. Używa się jej w szpitalach, aptekach laboratoriach, clrlodniach. Stosuje się światło o długości fali 250-260nm, którego bakteriobójcze działanie polega na niszczeniu stnrktury kwasów nukleinowych. Najwiażliwsze na te metodę odkażania są formy wegetatywne bakterii, formy przetrwalne i wirusy wykazują dużą odporność.
Wyjaławianie za pomocą promieniowania jonizującego - gamma - promieniowanie gamma jest skuteczniejsze niż UV, posiada możliwość głębokiej penetracji, dzięki czemu możliwe jest wyjaławianie nim przedmiotów opakowanych. Jego dzralanie, podobnie jak UV, polega na uszkadzaiuu stnrktrrry kwasów nuklernowych. Ta metoda znajduje zastosowanie w konserwowanru żywności i odkażaniu narzędzi lekarskich jednorazowego użytku.
Wyjaławianie za pomocą ultradźwięków.
Filtracja - stosuje sieją gdy nie można jałowic płynu (np. pożywki) w podwyższonej temperaturze.