41474

Anarrliokołektywizm był nawiązaniem do poglądów Proudhona, miał również pewne elementy wspólne z teorią Karola Marksa. Rozwinął się pod koniec lat 60. XIX w. Za twórcę nurtu uznaje się Rosjanina Michała Bakunina.

Zdaniem anarchokolektywistów, państwo powinno zostać zastąpione federalistycznym, samorządnym społeczeństwem, a gospodarka powinna opierać się na stowarzyszeniach produkcyjnych nazywanych kolektywami, łączących się ze sobą w federacje - najpierw prowincjonalne czy regionalne, a potem krajowe i międzynarodowe, na mocy umów zawieranych pomiędzy sobą. dzięki którym federacje krajowe zastępować miałyby dotychczasowe państwa (anarchia). Zasada oddolnego stowarzyszania się samorządnych gmin (komun) zastępowałaby odgórnie tworzone, scentralizowane państwo. Taka organizacja gospodarki byłaby zarazem pewną organizacją polityczną społeczeństwa, pozbawionego struktur państwowych.

Własność środków produkcji w anarchokolekty wiztn ie jest uważana za zbiorową - należy nie do jednostek, ale do stowarzyszeń, choć niektórzy anarchokolektywiści byli zwolennikami pewnego rodzaju gospodarki mieszanej, gdzie domeną indywidualnej własności byłaby drobna wytwórczość, a własność zbiorowa dotyczyłaby produkcji na dużą skalę.