Umowa - dwustronna czynność prawna (zgodne oświadczenie woli zmierzające do wywołania skutków prawnych) będąca powszechnie przyjętym sposobem nawiązywania więzi gospodarczych przez podmioty prawa (jest instrumentem wymiany dóbr i usług w formie towarowo-pieniężnej); stanowi podstawowe źródło powstania stosunku cywilnoprawnego (zobowiązaniowego) pomiędzy stronami, które ją zawarły.
Umowy jednostronnie zobowiązujące - wynikają z nich obowiązki tylko dla jednej ze stron.
Umowy dwustronnie zobowiązujące - wynikają z nich obowiązki dla obu stron.
Umowy wzajemne - rodzaj umów dwustronnie obowiązujących, które cliarakteryzuje ekwiwalentność świadczeń.
Umowy konsensualne - dochodzą do skutku z momentem złożenia zgodnych oświadczeń woli przez strony.
Umowy realne - do ich zwarcia oprócz złożenia zgodnych oświadczeń woli konieczne jest dodatkowe działanie (np. wydanie rzeczy).
Umowy rozporządzające - powodują bezpośrednie przeniesienie prawa podmiotowego, jego obciążenie lub zniesienie (np. sprzedaż rzeczy oznaczonej indywidualnie).
Umowy zobowiązujące - zobowiązują do określonego świadczenia, nie powodują jednak bezpośrednio rozporządzenia prawem podmiotowym.
Rodzaje umów gospodarczych:
a) ze względu na strony:
- dwustronnie gospodarcze - obie strony to podmioty gospodarcze,
- jednostronnie gospodarcze - jedna strona to podmiot gospodarczy,
b) ze względu obowiązek zawierania:
- dobrowolne - nie ma prawnego obowiązku ich zawierania,
- obligatoiyjne - istnieje prawny obowiązek (np. przepis prawa, akt administracyjny, umowa przedwstępna) ich zawierania,
c) ze względu na długość okresu świadczeń: umowy wieloletnie, roczne, krótkoterminowe (krótsze niż rok), o świadczenia jednorazowe,
d) ze względu na przedmiot działalności gospodarczej:
- obrotu towarowego, inwestycyjne, transportowe, ubezpieczeniowe, bankowe,
- założycielskie, dotyczące przedsiębiorstwa, przedstawicielstwa, pośrednictwa, o współdziałanie