42068

Kolizja i konkurencja praw człowieka

Kolizja praw jednostki występuje gdy w tej samej sytuacji różne jednostki powołują się dla ochrony swoich interesów na różne przysługujące im prawa. Postuluje się różne sposoby rozstrzygania kolizji:

•    Należy przyznać pierwszeństwo w oparciu o rangę ograniczeń praw jednostki w systemie prawa (tzn. w takiej rangi akcie prawnym są zawarte te ograniczenia)

•    Powinno się przyznawać pierwszeństwa prawu mniej ograniczonemu w myśl zasady in dubio pro libertate

•    Nie można przyznawać pierwszeństwa w oparciu o zasadę in dubio pro libertate, gdyż interes jednostki może ograniczyć wolność drugiej jednostki i należy to wziąć pod uwagę.

W praktyce orzecznictwo sądów z reguły nie stosuje się konsekwentnie do żadnej z tych zasad. Sądy starają się w każdej rozpatrywanej przez siebie sprawie oddzielnie stwierdzić jakie prawa i interesy jednostek wchodzą w grę, które z nich zostały naruszone i z jaką intensywnością i w oparciu o to podejmuj ą decyzję. Należy zauważyć, że obowiązek rozwiązywania kolizji spoczywa również na ustawodawcy. Jeśli zauważy on, że niektóre regulacje prawne rodzą nieporozumienia i pro wadzą do kolizji powinien on je zmienić.

Konkurencja praw jednostki występuje, gdy w jednym przypadku ten sam podmiot może powołać się dla ochrony swoich interesów na różne przysługujące

Horyzontalne obowiązywanie praw jedn.- pod pojęciem tym należy rozumieć ich obowiązywanie w stosunkach między osobami fizycznymi albo między osobami fizycznymi z jednej strony a osobami prawnymi z prawa cywilnego z drugiej: wertykalne- państwo-jedn. Bezpośrednie horyzontalne obowiązywanie polega na traktowaniu konstytucyjnie gwarantowanych praw jedn. jako obiektywnych zasad wiążących podmioty stosunków cywilno-prawnych i mogących stanowić podstawę roszczeń cywilno- prawnych.. Natomiast pośrednie horyzontalne obowiązywanie- oddziaływanie konstytucyjnie gwarantowanych praw jedn. jako klauzul generalnych lub wartości wyrażonych w konstytucji pomocnych przy dokonywaniu wykładni norm prawa cywilnego prawa te nie mogą stanowić podstawy dla roszczeń cywilno-prawnych.