“Zapis" publikował utwory literackie, które nie mogły być wydawane w obiegu oficjalnym, ale także informacje ożyciu kulturalnym i politycznym. Był też miejscem dyskusji o stanie kultury polskiej, o wzajemnych relacjach literatur obu obiegów, o roli kultury emigracyjnej.
Pismo starało się podawać regularnie w każdym numerze informacje o aktualnych zapisach i ingerencjach cenzorskich dotyczących kultury
• Wydawnictwo NOWA Niezależna Oficyna Wydawnicza NOWA - polskie wydawnictwo założone w 1977 roku, po roku 1989 zmieniła nazwę na superNOWA i została za legał izowana.
• W latach 1979-80 ukazuje się około 50 czasopism pozaccnzuralnych.
• Po 1981 roku najważniejsze pismo to Tygodnik Mazowsze (50 tys. nakładu) później Gazeta Wyborcza.
• Do małych miast i wsi docierały głównie czasopisma, rzadziej książki.
• I .ata 80-te to rozluźnienie rygoru, osłabienie cenzury, gaśnie „drugi obieg”.
• Po 1986 roku publikowano już teksty pisarzy i poetów, którzy wcześniej nic mieli szans na publikację w obiegu pierwszym, oficjalnym.
Kontrapozycja czasopism - opozycyjne czasopisma:
ZAPIS |
PULS |
Stanisław Barańczak |
Witold Sułkowki |
• prawda, walka z |
• prawda, podejście |
komunizmem. |
postmodemistycz ne. |
• pismo | |
arcykulturalne. |
• „problemy Kowalskiego". |
Krytyka chwaliła swoich autorów i wydawała ich książki.
• Powstają pisma typu Brulion, Czas kultury.
• Książki „Solidarność i samotność” (Adama Zagajewskiego).
• Powstaje tzw. „trzeci obieg”, artzin (dotyczy zjawisk kontrkulturowych: punkowych, rockowych itp.).
Trzeci obieg - ruch wydawniczy oraz alternatywny obieg kaset magnetofonowych (głównie z muzyką rockową), tekstów i grafiki, rozpowszechnianych poprzez fanziny. funkcjonujący poza cenzurą w latach 1980-1989.
Zarówno twórcami jak i odbiorcami byli ludzie ze środowisk kultury alternatywnej, przeciwni zaangażowaniu w politykę, często wywodzący się z subkultury młodzieżowej punk. Początkowy cały ruch punk w Polsce rozwijał się wyłącznie
w trzecim obiegu, stąd często jest z nim utożsamiany.