42432

Rezerwa budżetowa to środki zaplanowane w budżecie po stronie wydatków, których przeznaczenie w momencie uchwalania budżetu nie jest do końca określone. Zapewniają elastyczność budżetu w procesie jego wykonania, z drugiej strony nadmierne ich rozbudowania może prowadzić do podważenia planistycznego charakteru budżetu. Rezerwy nie mają charakteru kasowego, tzn. w momencie planowania nie kryją się za nimi uprzednio zgromadzone zasoby pieniężne. Dopiero zgromadzenie dochodów w zaplanowanych kwotach umożliwia wykorzystanie rezerw. Rezerwy mogą być ogólne lub celowe.

Rezerwy ogólne są to planowane wydatki na nieprzewidziane cele. Jej wysokość nie może przekraczać 0,2 % wydatków budżetu. Dysponuje nimi Rada Ministrów.

Rezerwy celowe mogą być tworzone na wydatki, których szczegółowy podział na pozycje klasyfikacji budżetowej w momencie uchwalania jest niemożliwy. Mogą być tworzone na realizacje wydatków w ramacli Wspólnej Polityki Rolnej oraz programów i projektów realizowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu UE. Mogą też być tworzone w związku z istnieniem wydatków, których realizacja jest uzależniona od otrzymania kredytu w międzynarodowej instytucji finansowej. Ustawy mogą określać kolejne podstawy tworzenia rezerw celowych. Suma ich nie może przekroczyć 5 % wydatków budżetu. Zasadniczo dysponuje nimi MF w porozumieniu z dysponentami odpowiednich części. Podział rezerw celowych powinien nastąpić do 15 października roku budżetowego. W częściach budżetu, któiymi dysponują wojewodowie, może być tworzona rezerwa w wysokości do 1 % planowanych wydatków, z wyłączeniem dotacji dla samorządów.

Rezerwy uruchamiane są przy pomocy techniki przeniesień środków budżetowych. Przeznaczenie ich na konkretny cel wymaga wcześniejszej zmiany w budżecie, polegającej na zmniejszeniu kwoty planowanych wydatków w podziałce rezerwy a zwiększeniu w podziałce danego, konkretnego wydatku. Uruchomieniu rezerwy nie towarzyszy transfer środków pieniężnych, dochodzi do tego dopiero w momencie jej wykorzystania.