80923

Nieświadoma nieumyślność to po stronie woiicjonalnej mamy brak chęci - sprawca nie chce realizacji znamion typu czynu zabronionego a po stronie intelektualnej mamy brak świadomości możliwości realizacji znamion typu czynu zabronionego.

Pierwszy problem jaki się nasuwa to odróżnienie świadomej nieumyślności od zamiaru ewentualnego, bo w elementach definicyjnych występują podobieństwa. Gdzie jest zatem granica? Taki przypadek: sprawca ucieka przed pościgiem policji, zbliża się do skrzyżowania i aby uniknąć korka wjeżdża na pobocze gdzie jest przystanek autobusowy ale przejeżdża uszkadzając przy okazji parę osób. Pytamy co się stało: od strony przedmiotowej sprawa jest jasna - mamy do czynienia z katastrofą komunikacyjną (pow. 6 osób pokrzywdzonych) lub z wypadkiem komunikacyjnym (mniej niż 6 osób). Ale przyjmując nawet od strony przedmiotowej, że była to katastrofa komunikacyjna to jeżeli przyjmiemy, że sprawca działał z zamiarem ewentualnym (nie chciał ale przewidywał i godził się na to) to nie będzie odpowiadał za katastrofę komunikacyjną, będzie odpowiadał za zabójstwo. Natomiast jeżeli przyjąć, że to nie była umyślność tylko coś co byśmy nazwali świadomą nieumyślnością to sprawca by odpowiadał za nieumyślne spowodowanie katastrofy komunikacyjnej Jeżeli chodzi o stronę wolicjonalną to różnicy między zamiarem ewentualnym a św iadomą nieumyślnością nie ma (i w jednym i w drugim wypadku sprawca chce czegoś innego niż realizacji znamion typu czynu zabronionego do której to realizacji doszło), więc trzeba się przyjrzeć bliżej stronie intelektualnej Pomocny jest tutaj tekst ustawy (art 9 par 2)

-    nieumyślność zachodzi wówczas gdy sprawca nie ma zamiani a przewiduje - coś co jest zaprzeczeniem zamiaru ewentualnego (zamiar ewentualny - sprawca przewiduje możliwość i na to się godzi) Różnica między jedną a drugą definicją tkwi w słówku „godzi się”. Zarówno w zamiarze ewentualnym jak przy świadomej nieumyślności sprawca przewiduje możliwość realizacji znamion typu czynu zabronionego, tylko przy zamiarze ewentualnym godzi się na to, czyli w świadomej nieumyślności nie godzi się na to. Ale Trzeba pamiętać, że słowo .godzi się” nie ma własnego zakresu znaczeniowego. Pojawiają się różne koncepcje

-    zgody, obojętności woli, akceptacji ryzyka, wobec tego jeżeli przyjmiemy, że w świadomej nieumyślności sprawca przewiduje możliwość realizacji znamion typu czynu zabronionego ale się na to nie godzi to musimy wykazać, że któraś z tych koncepcji, którą uznaliśmy za prawidłową interpretację słowa „godzi się” nie jest spełniona.

I zależy od koncepcji jaka będzie definicja świadomej nieumyślności Jeżeli np. przyjmiemy teorię obojętności woli to trzeba powiedzieć, że świadoma nieumyślność zachodzi wówczas kiedy sprawca rzeczywiście nie chce realizacji znamion. W koncepcji nawiązującej do wysokiego prawdopodobieństwa realizacji znamion trzeba powiedzieć, że świadoma nieumyślność zachodzi wówczas kiedy sprawca nie ma świadomości wysokiego prawdopodobieństwu. W koncepcji,która odw ołuje się do sądu sprawcy czy uniknie realizacji znamion, czy nie uniknie to trzeba powiedzieć, że świadoma nieumyślność zachodzi wówczas kiedy sprawca przewiduje możliwość realizacji znamion typu czynu zabronionego ale sądzi, że tego uniknie - taki optymista Przy koncepcji zgody stawialiśmy taki test: czy gdyby sprawca miał pewność to czy by się dalej decydowul rra podjęcie tych kroków czy nie i świadoma nieumyślność byłaby wówczas gdyby wynik testu byl negatywny (gdyby sprawca byl pewny to by nie podjął takiej decyzji). Czyli definicję świadomej nieumyślności tworzymy przez zaprzeczenie którejś z koncepcji godzenia się.

Z kolei w kryterium odróżniający świadomą nieumyślność od nieświadomej nieumyślności różnica tkwi w stronie intelektualnej. Mianowicie w przypadku nieświadomej nieumyślności