6392

Formy wychowania wg Muszyńskiego

Forma wychowania to określony rodzaj działalności. Każdy rodzaj działalności może być wykorzystany w procesie wychowania. Każda forma przedmiotowa może być realizowana w różnych formach organizacyjnych i odwrotnie. Muszyński wyróżnia dwie grupy działalności:

1.    formy przedmiotowe (co jednostka robi) można realizować przez działalność:

•    POZNAWCZĄ -> zdobywanie, pogłębianie, utrwalanie wiedzy; szukanie odpowiedzi na zadany problem; najlepiej gdy wychowanek sam szuka informacji (wtedy mówimy o nauczaniu wychowującym)

•    WYTWÓRCZĄ I GOSPODARCZĄ wychowanie przez pracę, umiejętność wytwarzania wartości użytkowych, opieka nad dobrami materialnymi; poszanowanie pracy własnej i cudzej

•    TWÓRCZĄ -> wdrożenie do takich działań, żeby wychowanek tworzył dzieła w których wyrażać się będzie jego osobowość, jest czynnikiem kształtowania osobowości, (np. studiowanie)

•    RECEPCYJNA -> budzenie u wychowanka wrażliwości emocjonalnej, stwarzanie sytuacji w których musi się do czegoś ustosunkować emocjonalnie np. odbiór utworów artystycznych, symboli, pamiątek narodowych itp.

•    USŁUGOWO - OPIEKUŃCZA (wychowanie społeczno - moralne) wdrażanie do sytuacji, w których wychowanek pomaga innym i świadczy im jakieś usługi, współodczuwanie. np. opieka nad ptaszkiem, chorą babcią, (np. dzieci w przedszkolu)

•    ZABAWOWO - ROZRYWKOWĄ stwarzanie sytuacji w których wychowanek sam sobie może wybrać, co będzie robił w wolnym czasie.

•    KONSUMPCYJNĄ przygotowanie do udziału w życiu społecznym, z uwzględnieniem i poszanowaniem dóbr innych ludzi, nabywanie postaw, przekonań, korzystanie z przedmiotów wspólnego użytku.

2.    formy organizacyjne (w jakie relacje z innymi jednostka wchodzi przez swoje działanie) przez działalność:

•    INDYWTDUALNĄ wychowanek sam rozwiązuje problem, podlega indywidualnej ocenie (np. sprawdzian, egzamin)

•    Z AS POŁOWIĄ -> grupa podzielona jest na mniejsze zespoły, każdy zespół pracuje dla całości i dla siebie. Współdziałanie

•    ZBIOROWĄ -> współzawodnictwo

►    SAMORZĄDOWĄ - demokracja, działanie dla osiągnięcia wspólnego celu

►    SPÓŁDZIELCZĄ - wspólny wysiłek, aby stworzyć warunki najbardziej korzystne dla wszystkich

►    WSPÓŁZAWODNICTWO MIĘDZYZESPOLOWE - najlepsze pomiędzy grupami większymi (nie klasy, a szkoły) - jest wtedy mniejszy antagonizm między zespołami

►    WSPIERAJĄCĄ ZADANIA- wykonywanie zadań cząstkowych np. praca w gazetce