■ jeśli w tekście podana jest definicja, to przy interpretacji tego tekstu, należy zdefiniowanemu wyrażeniu nadawać to właśnie znaczenie.
■ Jeśli nie ma definicji - to stosować znaczenie języka powszeclutego
■ Aby ustalić znaczenie powszechne, należy użyć SJP
■ Jeśli znaczeń jest kilka, to wybiera się pierwsze, ale po odr zuceniu archaizmów wulgaryzmów i kolokwializmów (np. kwadrat - należy rozumieć jako figurę geometryczną płaską, a nie mieszkanie/melinę)
■ Jeśli w tekście jakieś słowo pojawia się wiele razy, należy przyjąć, że prawodawca nadal im to samo znaczenie.
■ Jeśli występują zamienne terminy (pozornie synonimy), należy przyjąć, że mają znaczenie inne.
■ Jeśli adresat normy jest wskazany ogólnie (człowiek, pracownik) to dotyczy ona wszystkich objętych zakresem takiej nazwy (wszyscy pracownicy, wszyscy ludzie)
■ Jeśli jakiś akt normatywny wydany jest „w porozumieniu” z innym podmiotem -oznacza to, że strony osiągnęły konsensus co do jego treści
■ Jeśli „po zasięgnięciu opinii" - to znaczy pierwszy podmiot zasięgał opitrii, ale może ją olać całkowicie.
■ Nie wolno tak interpretować tekstu, żeby pewne jego części stały się zbędne (zakaz wykładni per non est).
2. Dyrektywy sy stemowe (wykładnia systemowa) - nakazuje interpretację tak, aby cały system byl ze sobą spójny, a nonny tego systemu nie były między sobą niezgodne Odnosi się do hierarchiczności aktów prawnych (zwłaszcza konstytucji).
3 Dyrektywy funkcjonalne - nakazuje tak interpretować przepisy prawne, aby uzyskane normy miały silne umocowanie w pewnych aksjologicznych ocenach przypisanych prawodawcy (czyli odwołują się do pewnych wartości). Dotyczy to głównie wartości powszechnych, takich jak normy moralne, sprawiedliwość i słuszność.
W przypadku wieloznaczności tekstu prawnego, reguły dyrektywy funkcjonalnej nakazują odrzucenie tr eli interpretacji, które nie znajdują uzasadnienia w „systemie wartości” prawodawcy (lub wręcz nakazują czynić coś, czego się z tym systemem wartości pogodzić nie da). Jeśli po odrzuceniu takich nonn zostaje jedna, to należy ją przyjąć jako wynik wykładni. Można też zasady funkcjonalne stosować do przepisów, które są językowo jasne w wyjątkowych sytuacjach (np przy rażącym naruszeniu systemu wartości prawodawcy). Przyjmuje się wtedy, że wypowiedź prawodawcy nie była adekwatna do jego intencji oraz, że interpretowany przepis wyraża normę o szerszym lub węższym zakresie zastosowania niż ustalony w wykładni językowej (wykładnia rozszerzająca lub zwężająca). Interpretacja niedoslowna (rozszerzająca albo zwężająca) stosowana jest wyjątkowo.
Nakazy interpretacji:
Prawo karne - interpretuje się dosłownie Pracy podatkowe - też
Zakaz stosowanie wykładni rozszerzającej przepisów prawa kaniego, jeśli taka wykładnia mogłaby prowadzić do rozszerzenia odpowiedzialności karnej oskarżonego (i analogicznie w prawie podatkowym)
Zakaz wykładni rozszerzającej wobec wyjątków (exceptiones non siuit extendendae)
Zakaz wykładni rozszerzającej przepisów lex specialis i przepisów upoważniających Wolności i uprawnienia można stosować rozszerzająco