7265

Historia weksla sięga czasów średniowiecza i przez wieki prawo wekslowe było prawem zwyczajowym, ujętym niekiedy w statutach poszczególnych miast (np. statut bolotiski. statut genueński).

Pierwsze próby regulacji tego prawa ustawami podjęto w Niemczech w XVI wieku i na przełomie wieku XVI i XVII powstaje w wielu krajach szereg ustaw regulujących obrót wekslowy.

W Polsce pierwszym aktem prawnym dotyczącym weksli była Konstytucja Sejmu z I775r. pt. „Ustanowienie prawa wekslowego".

Różnorodność przepisów wekslowych rodziła problemy w obrocie międzynarodowym tymi instrumentami.

Pierwsza próba ujednolicenia tych przepisów w Europie był projekt jednolitego prawa wekslowego uchwalony przez Konferencje haska w 1912r. (nie zatwierdzona ze względu na wybuch I wojny światowej).

Kolejnym krokiem na drodze unifikacji przepisów związanych z obrotem wekslowym było uchwalenie w Genewie, dnia 7 czerwca 1930 roku trzech konwencji międzynarodowych dotyczących weksli.

Te trzy konwencje genewskie to:

Konwencja w sprawie jednolitej ustawy o wekslach trasowanych i własnych.

Konwencja o regulowaniu pewnych kolizji ustaw w przedmiocie weksli trasowanych i własnych.

Konwencja dotycząca opłat stemplowych od weksli.

Polskie Prawo wekslowe z dnia 28 kwietnia 1936r. zostało oparte i jest zgodne z postanowieniami genewskimi.

Konwencje dopuszczały możliwość wprowadzeiua pewnych zmian w uregulowaniach krajowych, dlatego tez przepisy dotyczące weksli, oparte na postanowieniach genewskich mogą różnic! się miedzy sobą w poszczególnych krajach.

Ponieważ nie wszystkie państwa ratyfikowały konwencje (zrobiło to 27 państw) istnieją obecnie na świecie dwa podstawowe systemy prawa wekslowego:

system oparty na Konwencjach genewskich czyli tzw. konwencyjny oraz

system oparty na brytyjskiej (Bill of Exchange Act) oraz amerykańskiej ustawie o wekslach (Negotiable Instruments Law) czyli tzw. system anglosaski.

Zobowiązanie wekslowe ma pewne cechy charakterystyczne. Cechami tymi są:

Abstrakcyjność tzn. ze podpisując i wydając weksel, dłużnik zaciąga wobec posiadacza zobowiązanie abstrakcyjne, które odrywa się od podstaw)' gospodarczej, w związku z która został on wystawiony i wręczony. Posiadacz nie jest zatem zobowiązany do wykazania podstawy gospodarczej zobowiązania wekslowego ani nawet tego. ze ta podstawa o ogóle istniała.

Bezwarunkowość tzn. weksel do swej ważności musi zawierać bezwarunkowe polecenie albo przyrzeczenie zapłacenia oznaczonej sumy pieniężnej, a polecenie takie nie może być opatrzone żadnym warunkiem Umieszczenie na wekslu warunku unieważnia go. Bezwanmkowy charakter weksla sprawia także, ze zobowiązanie wekslowe jest zobowiązaniem nieodwołalnym.

Pieniężny charakter tzn. ze przedmiotem zobowiązania wekslowego może być tylko oznaczona suma pieniężna i dodatkowo suma ta musi być określona co do wysokości i co do waluty.

Samodzielność zobowiązaiua poszczególnych dłużników (art.7 prawa wekslowego) tzn. ze zobowiązanie wekslowe każdej z podpisanych na wekslu osób wynika z tego. ze złożyła ona tam swój pocfyis. Ważność tego zobowiązania nie jest uzależniona od ważności zobowiązali innych osób na wekshi podpisanych.

Solidarność osób podpisanych na wekslu (art.47 prawa wekslowego) tzn. każdy, kto weksel wystawił, przyjął, indosował lub poręczył odpowiada wobec posiadacza solidarnie czyli posiadacz może dochodzić roszczeń przeciw jednemu, kilku lub wszystkim dłużnikom bez potrzeby zachowania porządku, w jakim się zobowiązywali.

Sformalizowanie dokumentu wekslowego tzn. ze weksel jest dokumentem, który musi być wystawiony ściśle według formy określonej przez prawo wekslowe. W art. 1 i 10 prawa wekslowego wskazane są elementy, które musza być na wekslu zawarte dla jego ważności. Brak na dokumencie wekslowych któregoś z jego ustawowych elementów powoduje nieważność weksla.

Treść zobowiązaiua wekslowego musi być wyczeipująco wyrażona na dokumencie wekslowym, a o istnieniu i treści tego zobowiązania decyduje tekst weksla a nie wola wystawcy wyrażona poza wekslem (np. w umowie handlowej).

Weksel, zarówno w obrocie krajowym jak i międzynarodowym pełni różne funkcje, a są to:

Funkcja płaoucza.

Weksel pełni powyższą funkcje, gdy jest wręczany zamiast zapłaty przy zakupie towarów lub usług. Jest zatem używany jako środek pokrywania zobowiązali płatniczych. Weksel nie jest jednak surogatem pieniądza i samo wręczenie go nie jest równoznaczne z zaplata. Umorzenie długu nastąpi dopiero z chwila zapłaty (wykupienia) weksla.

Funkcja kredytowa.

Ta funkcja weksla wyraża się w odroczonym terminie płatności, wskazanym na wekslu, za zakupione towary lub usługi Kontrahenci mogą przeprowadzać różne transakcje bez konieczności dokonywania natychmiastowej zapłaty.

Jako przyrzecznie zapłaty wręczany jest weksel i w ten sposób wierzyciel udziela dłużnikowi „kredytu kupieckiego".

Natomiast zaplata za towar lub usługę następuje w terminie płatności weksla.

Funkcja obiegowa.