100347

I. Zwłoka i jej skutki.

Zwłoka (mora) - niewykonanie zobowiązania w terminie z przyczyn zależnych od stron, mogła pociągać za sobą modyfikację świadczenia.

Zwłoka dłużnika (mora debitoris) - powstawała gdy należność bvła już wymagana, a opóźnienie świadczenia nie było usprawiedliwione. Przy zobowiązaniach tarninowy ch dłużnik popadał w zwłokę z samego prawa; przy bezterminowych - zwłoka powstawała po wezwaniu dłużnika przez wierzyciela do spcłniaiia świadczona (inierjtellalio). W zobowiązaniach ex de lido takie wezwanie nie było potrzebne gdyż, „złodziej zawsze znajdywał się w zwłoce”.

Gdy dłużnik popadł w zwłokę, jego sytuacja uległa pogorszeniu:

jeśli musiał dostarczyć rzecz oznaczoną indywidualnie, to z chwilą zwłoki następowało uwiecznienie zobowiązania. Zobowiązanie trwało nadal, nawet gdy rzecz dłużna uległa przypadkowemu uszkodzeniu lub utracie.

Usunięcie skutków zwłoki (purgatio morae) następowało przez zaoferowanie opóźnionego świadczaiia. Jeśli wią zy ciel odmówił bez słusznej przyczyny to sam popadał w zwłokę.

Zwłoka wierzyciela (mora creditoris). Wierzyciel popadał w zwłokę, gdy odmawiał przyjęcia świadczaiia bez słusznej przyczyny. Zw-łoka wia-zycicla nie zwalniała dłużnika od zobowiązania, ale polepszała jego sytuację. Została obniżona miara odpowiedzialności dłużnika. Od chwili popadnięcia wierzyciela w zwłokę, dłużnik, jeżeli wcześniej odpowiadał za culfHt levis. od tej chwili odpowiada za dolus = cidpa lala. Dłużnik mógł domagać się od wierzyciela zwrotów kosztów spowodowały cli zwłoką.