umowa społeczna stanowi wyjście podyktowane rozsądkiem
ludzie zawierają umowę na zasadzie „każdy z każdym" i przekazuje władzę suwerenowi władza suwerena jest niepodzielna i niepozby walna
wyjicie ze stanu anarchii i osiągnięcie poziomu życia uporządkowanego i bezpiecznego
ustanowienie drogą umowy społecznej suwerena powoduje przekształcenie się zbiorowości ludzi w państwo
4. Rousseau
państwo (powstanie) wiązało się z rozwojem wytwórczości człowiek dążył do poszerzenia swojego majątku powstaje prawo własności => podział na biednych i bogatych wykształcająsię organizacje życie społecznego
umowa zrzeszenia -> państwo (miało „słabszych zabezpieczać przed uciskiem, ambitnych powściągać) pojawia się nierówność społeczna (biedni i bogaci, rządzący i rządzeni)
umowa zrzeszeniowa usankcjonowała rządy despotyczne oraz pogłębiła nierówność w społeczeństwie Rousseau postuluje powrót do idei umowy społecznej
szukał formy, która by broniła i chroniła całą siłą wspólnie osobę i dobra każdego członka i przy której każdy, łącząc
się ze wszystkimi, słuchałby jednak tylko siebie i pozostał równie wolny jak poprzednio
umowa przynosząca uszczerbek jednostce bądź ludowi byłaby sprzeczna z naturą
umowa dotyczy wszystkich i wszystkich wiąże jednakowo
przetworzenie naturalnej wolności w wolność cywilizacyjną
człowiek oddaje wszystkie swe przywileje ale otrzymuje je z powrotem w postaci chronionej przez prawo
5. Engels
powstanie państwa z rozpadu małych i nieskomplikowanych wspólnot ludzkich na ant agon istyczne grupy społeczne rozwój wytwórczości dokonujący się w związku z doskonaleniem narzędzi i metod pracy sprawiał stopniowy podział społeczeństwa ze względu na rodzaj pracy i nierównomiemość w podziale bogactwa społecznego wprowadzenie gospodarki indywidualnej *> własność prywatna stopniowe przywłaszczenie środków produkcji przez jednych podział społeczeństwa na eksploratorów i eksploatowanych w miejsce wspólnot rodowych powstaje państwo • organizacja rodowa przekształca się w organizację terytorialną
przeobrażenia polegały na wyodrębnieniu organów państwowych od reszty społeczeństwa, ukształtowania się odrębnego aparatu przymusu oraz ludzi zawodowo zajmujących się rządzeniem
3 formy powstania państwa: 1) droga ateńska (przeciwieństwo klas) 2) droga rzymska (narost antagonizmów klasowych) 3) droga germańska (radowo - plemienna)
6. Arystoteles o istocie państwa
- „każde państwo jest pewną wspólnotą a każda wspólnota powstaje dla osiągnięcia jakiegoś dobra (wszyscy bowiem w każdym działaniu powodują się tym. co im się dobrem wydaje), to jasną jest rzeczą, że wprawdzie wszystkie „wspólnoty" dążą do pewnego dobra, lecz przede wszystkim czyni to najprzedniejsza ze wszystkich, która ma najważniejsze ze wszystkich zadań i wszystkie inne obejmuje: Jest niątzw. państwo i wspólnota państwowa." wspólnota państwowa jest najważniejszą wspólnotą ludzką i jest zarazem wspólnotą wszechobejmującą w społeczeństwie państwo musi się troszczyć o sprawiedliwość
„Sprawiedliwość zaś jest znamieniem państwa, wymiar jej jest bowiem podstawą porządku istniejącego we wspólnocie państwowej, polega zaś na ustaleniu tego. co jest sprawiedliwe" celem państwa jest zorganizowanie ludziom dobrego żyda
-• państwo powinno sprzyjać pogłębianiu dorobku moralnego, kulnirabiego i majątkowego jest organizacją sralającąjednostki
Arystoteles przeciwstawia monarchię tyranii na zasadzie dobrych i /degenerowanych rządów jednostki monarchia to poszanowanie prawa i godności
poddanych tyrania wykształcała się z degeneracji i nadużycia władzy arystokracja to rządy grupy wybitnych obywateli
oligarchią Arystoteles nazywa rządy grupy zdominowanej przez dięć bogacenia się demokracja czyli władza należąca do ludu. nie zawsze prowadzi do rezultatów służących ludowi politea jest najwłaściwsza, równowaga bogatych i ludu
7. Proudhon „Filozofia nędzy"
istnienie państw źródłem wyzysku społecznego
ustanowienie bytu bezpaństwowego opartego na zawiązkach producentów i konsumentów walk proletariatu o władzę nie ma sensu trzeba znieść instytucję przymusu czyli państwo
S. Bakunin „Państwa a anarchia"
należy znieść państwa
żadne państwo nie da ludziom tego. czego im trzeba ani nie umożliwi im zupełnie swobodnego organizowania się w imię własnych interesów państwo to aparat przemocy
unicestwienie wszelkiego wyzysku i ucisku politycznego tub prawnego oraz rządowo • administracyjnego jest równoznaczne z tendencją do zniesienia podziału klasowego
zło każdego państwa tkwi w jego zaborczości, która jest konsekwencja centralizacji, a zaborczym państwem musi pozostać, aby utrzymać własną suwerenność
9. Jellinek „Ogólna nauka o państwie"
nie wolne od wpływu ludzkiej woli jest państwo
obiektywnymi częściami składowymi państwa są stosunki woli. istniejące pomiędzy władcami a poddanymi państwo stanowi ogół stosunków woli ludności
jedność państwowa jest jednością zawsze polityczno — administracyjną i polityczno — prawną wspóbiota polityczna musi mieć stan
„Państwo jest to wyposażona we władzę samorodną jedność związkowa osiadłych ludzi" _ państwo podmiotem prawa, wyrazicielem praw i obowiązków
państwo - korporacją terytorialną wyposażoną w bezpośrednią samorodną władzę zwierzchnia
państwo jest określanym stosunkiem woli poddanych i panującego, opierającym się na wspólnym dążeniu do
utrzymania jedności reprezentowanej przez państwo
III KATEGORIA ZMIANY - W DZIEJACH PAŃSTWA
Rewolucja