103508

b.    w stosunkach międzychińskich obowiązywała zasada równości prawnej i zasada suwerenności,

c.    zasada nietykalności posłów (ludzie z wyższych szczebli drabiny feudalnej),

d.    wojna sprawiedliwa.

2. Rzym

a.    celem Rzymu było panowanie nad światem, dlatego też stosunki Rzymu z innymi państwami (wojny zaborcze) nie stwarzały warunków do rozwoju PM,

b.    jednakże Rzymianie zawierali umowy międzynarodowe z innymi państwami: traktaty przyjaźni (amicita) i traktaty przymierza (societas, foeduś),

c.    charakterystyczne dla Rzymian było zawieranie merów noprawnych umów przymierza (foedus iniąuum) gdzie Rzym był silniejszą stroną zapewniającą obronę słabszej stronie w zamian za dostawy pożywienia itp.

d.    przestrzeganie zasady nietykalności posłów (iure gentium sanci sunt) i zawartych umów,

e.    wojna sprawiedliwa - wypowiedziana według przepisanej procedurze sakralnoprawnej,

f.    w Rzymie wykształciło się pojęcie prawa narodów (ius gentium). Prawo rzymskie było prawem obywateli (ius civile) i nie przyznawało żadnych uprawnień cudzoziemcom. Gdy Rzym stał się światową metropolią konieczne było rozwiązanie trudności w rozstrzyganiu sporów między cudzoziemcami i Rzymianami. Powołano specjalnego sędziego (praetor peregrinus). Stosował on pewne ogólnie przyjęte zasady, kierując się zasadą słuszności. Ius gentium regulowało także w pewnym stopniu stosunki między państwami: „ Ius gentium dotyczy zajęcia, zabudowy i umocnienia miejscowości, wojtiy, jeńców, niewolnictwa, traktatów pokojowych, zawieszenia brani, świętego obowiązku nieznieważania posłów i zakazu malżemtwa z cudzoziemcami.

Średniowiecze

1.    „Rodzina narodów chrześcijańskich”

a.    okres średniowiecza nie sprzyjał rozwojowi stosunków międzynarodowych ani prawa regulujących te stosunki;

b.    struknira międzynarodowego układu średniowiecznego składała się z państw o ustroju monarchii stanowej, powstało kilka państw o podobnych ustroju politycznym, gosp.,i społecznym oraz o wspólnej religii i kulturze tzw. rodzina narodów chrześcijańskich.

c.    Cechą tego układu politycznego był dualizm: w stosunkach wewnętiznych (władza podzielona między monarchie i stany) i zewnętrznych (rywalizacja o supremacje między cesarcem a papieżem).

d.    Prowadzone były liczne wojny zarówno wewnętrzne jak i zewnętrzne; Kościół dążył do humanitaryzacji wojen wprowadzając pokoje boże zakazujące wojen w pewnych okresach roku bądź przeciwko konkretnej kategorii ludzi np. rolnikom. Monarchowie idąc podobna drogą wprowadzili pokoje cesarskie lub królewskie.

2.    Stosunki z państwami muzułmańskimi

a. Chrześcijańska Europa pozostawała w okresie średniowiecza w stanie nieustannej wojny z państwami islamu Prowadzone były wyprawy krzyżowe mające na celu odzyskanie Ziemi Świętej. Wezwanie papieża do świętej wojny było równoznaczne z ogłoszeniem pokoju bożego miedzy państwami europejskimi. Humanitatyzacja wojen dotyczyła tylko wojen między chiześcijanami; w okresie średniowiecza złagodzono los jeńców (koncepcja rycerza chrześcijańskiego opiewanego np. w „Pieśni o Rolandzie”)