106390

Kontrola społeczna to system nakazów, zakazów i sankcji które służą grupie lub społeczności do utrzymania konformizmu ich członków wobec wartości.

W teorii grup społecznych kontrola społeczna uważana jest za ogół urządzeń i środków działania zbiorowości służących do zapewnienia jej integracji i podporządkowania członków normom grupowym; kontrola społeczna operuje różnego rodzaju negatywnymi (kary) i pozytywnymi (nagrody) typami sankcji: prawnymi, ekonomicznymi, etycznymi, które zależą od typu zbiorowości; w tzw. społeczeństwach współczesnych przeważa kontrola społeczna oparta na systemie prawnym i wymiarze sprawiedliwości (sankcje formalne), natomiast w społeczeństwach pierwotnych główną rolę odgrywały sankcje obyczajowe (nieformalne). Silniej zinternalizowane są normy i wzory zachowań (w wyniku socjalizacji, wychowania), tym mniejsza jest potrzeba korzystania z sankcji kontroli społecznej. Funkcją kontroli społecznej jest zespół urządzeń i środków działania, zmierzających do zapewnienia zwartości grupy społecznej i podporządkowania jej członków normom grupowym.

Wyróżnia się następujące typy kontroli społecznej:

1. Formalny który jest spisany w regulaminach poszczególnych organizacji, stowarzyszeń,

w państwowych kodeksach prawnych. Kontrola formalna jest zawsze zmierzona,

2. Nieformalny obejmuje wszelkie wzory zachowań przekazywane w stosunkach osobistych

i wszystkie reakcje i sankcje stosowane spontanicznie i na zasadach zwyczaju. Kontrola nieformalna może być zarówno zamierzona jak i niezamierzona.

3. Zewnętrzne to wszelkiego kary i nagrody,

4. Wewnętrzne jest to blokada kontaktów ze światem zewnętrznym oraz manipulacja informacją.

5. Prawo to zespół norm prawnych regulujących wszystkie aspekty życia.

6. Moralność, która obejmuje ogół norm, zasad, ocen, wzorów, ideałów - zmierzających do regulowania stosunków pomiędzy ludźmi np. jednostka ? grupa lub grupa ? grupa,

7.Obyczaj jest to ustalony sposób postępowania, z którym grupa ludzi wiąże oceny moralne. Obyczaj jest ściśle związany z systemem wartości uznawanych przez grupę. Wyróżnia się również różnego rodzaju style kontroli społecznej. Egzekwowanie kontroli społecznej może mieć różne cele. Celem może być ukazanie sprawy występku, zadośćuczynienie ofierze, pogodzenie krzywdziciela i ofiary bądź też zapobiegniecie dalszym